南安 (花蓮縣)

Namakayni nu buyu’anupidang nisulitan, nayi cacay walu lima bataan a mihacaan, nayi tunuay tu u sikulan nu pabaawn, idaw kiya sabaw tu walu alalalumaan,mamimada naming tasasa a mueneng, kyumalingatu misabaluhay tu niyadu’ pangangan han tu “namukang” u imisa silalaay sa, nadikuda sa pangangan aca tu “namuan”nadikudan nu dipun sa, iniwtu ku hulam kiya sumas han tu “nanan” naan ibunung udumaaimi, u “namuwan”,uimisa itini masatancunay sananay a imi, maliwliw nu buyu kiyu katinengan ku singangan ninaniyadu,

根據《山地鄉之旅》的記載，約莫於1850年代，原居住在秀姑巒溪上游的喀西帕南社，有一戶18人全遷往下游定居，選擇於此建立部落，命名為「那麼剛」，其意為赭土，後又譯稱「那母安」。日本撤離臺灣後，國民政府將其改名，縮稱為「南安」。南安在布農語另有譯稱「那母灣」，意取部落位居盆地內，深受群山環繞，故而得名。

yu kadipuna henay , mikaykung ku dipun , cay kawwin acacay idaw ku waluay hananay a nikaykungan adadan amulakuwit tinabuyu’an, udadan hamin hay padeng tu sapikingsa sapiadih idaw kuy tiniay amisebeng, pacici han tu patasasa tu bunung pataydaen isasa nu buyu amueneng udipun kumikuwanay tu paeneg, umautangay a binacadan sa kanca pakaydan inaan amaluyaluyay a yademaw palecad amueneng,kiyu malatusa kuy tiniay a baluhay a niyadu’.

Namahida ku lingatu kiyu naan malasikulan nu pabawan a niyadu’.

日人為治理之便，不僅開闢八通關越嶺道，在沿線各設監視區及駐在所，並強制將山區各社的布農族人全遷移下山安置居住，並受到日人的政策安置，使晚來遷居的郡社群必須與原居於南安的巒社群一起居住，形成兩族群混居的新部落。自此開始，南安便成為秀姑巒溪最上游的部落。

Kataynian nu hulam, masumad ku kaudip nu yicumin anukaudip “ ida ku nubuyu’a sapikuwan tu kawaw” kakilusa pasubana’ tu “ibuyu’ay a binacadan mamusumad tunikaudip sananay a kakawaw””pakawlah tu malukay a kakawaw”, dudududuc sa pakaw lah tunu palumaay tu kilang misaahebal tu kakalukan, i cacay siwa limabataan amihcaan,katukuh cacay siwa pitu idaw ku cacay sa, pataduwan ku buyu’ay a binacada namulimada patayda inanan I cacay siwa lima idaw ku pitu, namakay ni i tamelacay ku nanum hananay malimad tani , mamin mapilung sa cacay lasubu tusa idaw ku tulu alalumaan enem lasubu sepat idaw ku tusa atatademawan ku malomaday tayni.

國民政府來臺後，為改善山區原住民的生活而頒布《山地施政要點》，並陸續頒定《山地人民生活改進運動辦法》、《獎勵山地實行定耕農業辦法》、《獎勵山地育苗及造林實施辦法》等政策，於1950年至1971年間，以輔導山區原住民移住，其中南安則於1957年自清水對面山林遷來，共計123戶642人移住。