A-la-puo-lin-he-ta-kun-kuo

A-la-puo-lin-he-ta-kun-kuo  A-pu-ta-pi 阿拉伯聯合大公國 阿布達比

likisi 歷史

hata nu kanatal

Pu-taw-ya pikuwanan a zitay 葡萄牙統治時期

sabaw tu enem a seci, Pu-taw-ya namidebung tina kitidaan, sa bahbahen nu A-man. He-lan,Fa-kuo midebung namin tayda itida. Ing-kuo,E-tu-man ti-kuo pikuwanan caywalcaysiw mihcaan, Ing-kuo-tun-in-tu a kuse nu hitay lawpesen ku La-se-hay-ma, Sa-cya, Tu-pay a tatelungan nu dadipasan, sapidiput tu In-tu atu Ay-ci a kapah nu nibahelan. niyadu’ nu Puo-se-wan atu Ing-kuo makakiyaku, kya kapah mikuwan tu sakay ada atu sakay hekal a kawaw. caywaltusep mihcaan mala Ta-ing-ti-kuo nu dadiputan a kanatal. 

16世紀，葡萄牙一度侵入該地區，後被阿曼逐出。荷蘭、法國等殖民主義者也相繼侵入。

英國、鄂圖曼帝國統治時期1819年，英國東印度公司派遣艦隊摧毀了拉斯海瑪、沙迦、杜拜等地的海岸要塞，以保障印度至埃及的航線通暢。波斯灣邊上的部落則與英國簽約，讓其管理防禦和外交事務。1820年成為大英帝國的保護國。

misiteked 獨立

hata nu kanatal

caysiwpiccay mihcaan, mihapu ku Ing-kuo hatinitu ku nikakiyakuan sa. caysiwpiccay mihcaan sabaw tusa a bulad tusa a demiad, A-pu-ta-pi, Sa-cya,Tu-pay, A-ci-man, Hu-ci-la, W-mu-kay-wan enem a kanatalan mihapu misiteked, milizi tu hulic, mapulung mala A-la-puo-lin-he-ta-kun-kuo. taya u A-la-puo-lin-he-ta-kun-kuo nu kanatal a lisin. 

1971年，英國宣布終止保護條約。1971年12月2日，阿布達比、沙迦、杜拜、阿吉曼、富吉拉、烏姆蓋萬六個大公國宣告獨立，制定臨時憲法，組成阿拉伯聯合大公國。當天也是阿拉伯聯合大公國的國慶日。

kitidaan  地理

kitidaan nina kanatal

itida i si-na-ya ku A-lin, mitepal tu A-man atu Puo-se-wan, atu A-man atu Sa-u-ti-a-la-puo makakitin. lilis nu bayu u likelikenan, duduc han muculil u mala buyu’ay nu liken, micapitu Walian u buyu’. amisan u He-mu-ce bayu’, u Puo-se-wan sakatayda i hekal nu masacacayay a caculilan, idaw ku sakatalakawan nu kalepacawan a imian. namaka caysiwpicsip katukuh caysiwpicpic mihcaan, A-lin atu Sa-u-ti-a-la-puo tusa a kanatalan tu sakay kakenihan caay henay sakamu, sisa nai’ ku matinengay tu kakakenihan u sihu sa ku matinengay.

阿聯位於西南亞，瀕臨阿曼灣和波斯灣，與阿曼和沙烏地阿拉伯接壤。沿海平原是一片荒涼的沙漠，再往裡走成為沙丘，靠東部的是山地。它的北面是荷姆茲海峽，是波斯灣向外界唯一的海上通道，具有很高的戰略意義。從1974－1977年間，阿聯與沙烏地阿拉伯兩國對邊界劃分的處理上從未公開化，因此確切的邊界只有兩國各自的政府知道。

cen-ce 政治

u Lin-pan-ce ku A-lin. A-lin satalakaway a wi-yen-huy nu pituay a tabakiay nu kapulungan a kanatal, sinkiwen ku Cung-tun, Hu-cung-tun, Cung-li, nay-ke atu milubangay ku mikuwanay tu kanatal. idaw ku sepat a bataan nu niyadu’an mapulung mala Lin-pa kanatal milubangay ku mamikinsa tu nipatahekalan a kawawan. A-lin iaw ku lin-pan hulican, lima a kanatalan ku milabuay.sisa tabakiay a kanatal nu niyadu’an idaw henay ku misalihalayay atu Yi-se-lan cyaw a hulican, u minse, sinse atu kutuhuing. itida i Lin-pan satalakaway a wi-yen a tademaw tida misikiw tu cung-tun atu hu-cung-tun, lima a mihcaan ku sakalaCung-tun, nai’ ku tulin.

阿聯採用聯邦制。阿聯最高委員會由七個大公國的大公組成，選舉產生總統、副總統、總理、內閣和議會來管理國家。有40名從各個部落來的成員組成聯邦國家議會複審被提議的法案。阿聯有一個聯邦法庭系統，5個大公國參加。所有大公國部落還有自己的世俗和伊斯蘭教的法律，用於民事、刑事和高等法院。聯邦最高委員會從委員會成員中選出聯邦總統和副總統，任期5年，沒有連任限制。

Cung-tun taneng mala nu hitay a sakakaay. nu kakilulan a Cung-tun u A-pu-ta-pi kapulungan nu Cung-tun anipatahekalan, hu-cung-tun taneng malacung-li u Tu-pay ku patahekalay, u sakay hekal atu nu hitayan malecad, hatidaay a kanatalan taneng a misiteked atu udiptu ku mikuwanay. u sakaudip nu kanatal u A-pu-ta-pi atu Tu-pay a kanatal ku sikawaway. 

總統兼任武裝部隊總司令。歷任總統由阿布達比大公國大公出任，副總統兼總理則由杜拜大公國大公出任。除外交和國防相對統一外，各大公國擁有相當的獨立性和自主權。聯邦經費基本上由阿布達比和杜拜兩個大公國承擔。

sakaudip 經濟

bunaw naw A-lin a tapang nu lalaculan a kawaw, mihiniay a kawaw tuling sa makatukuh i caysiwnemsep mihcaan. namaka caysiwnemnem mihcaan itida i A-lin makatapa tu simal tawya, naw likelikenan kasenun sa malasiidaay a simal nu umahan, ina kanatal tu sakaudip kasenunsa masumad. 43

珍珠曾經是阿聯的支柱產業，這一情形一直延續到1960年。自從1966年在阿聯發現石油以來，原來的荒蕪的沙漠一下子變成了富庶的油田，使這個國家在經濟上發生了巨大的變化。

u suped tu simal nu A-lain, ina A-pu-ta-pi kanatalan makaala tu siwsep %, u Tu-pay kanatal a nisupedan tu simal adidi’, sisa A-pu-ta-pi u tatelungan nu kanatal a sisimalay. nikacelak nu Tu-pay caay kaw nu simal, misaicelang ku Tu-pay “ malasakatusa nu pateluh”, matabal mikabutu, cacay a bataan a mihcaan GDP pulung macakat tulusep%, u simal caay ka hacica ku’tan enm%. yadah ku lalahatan, caysiwpicsep mihcaan mibuhat tu sauwac, caysiwwalsep mihcaan misiwbu, caysiwsiwsep patideng tu sakatayni miliwku nu aidangan, katukuh tu tucay a secian, itini u sasaluimengan nu Cun-tun nu pacakayay, tataydaan nu midangay a cacakayan, wangle, piliwkuan nu sakaudip malatapang tu nu Tu-pay a sakaudip nu sasasiwkacean. 

整個阿聯的石油儲量，阿布達比大公國就占了90%以上，而杜拜大公國的石油儲藏量相當小，所以阿布達比是本國的石油中心。杜拜的繁華也並不是因為有石油，杜拜因為堅信「當第二名會餓死」，很早就開始投資實業，10年GDP總值成長230%，其中石油收入卻僅占6%。它的發展建設是全方位的多元化，1970年代開運河、1980年代做貿易、1990年代推廣觀光旅遊，到21世紀，這裡已經是中東地區的轉運中心，觀光旅遊購物城、科技網路城，旅遊經濟已成為杜拜的主要經濟收入來源之一。

nikahidaan, A-pu-ta-pi laliwkuan midang u sakalahatay, tu mihmihcaan macunus tu sabaw tu lima katukuh tu tusa a bataan a %, nu misiwbayan a taydaay midang tayda i A-pu-ta-pi bai’ u liwkan u tadatapang ku lalabinan. yu satabakiay nu pikaygian atu sasiwbayan miadih sa, u liwkan nu mutaydaay a tademaw makaala tu cacay a lasubu nu pasintu. micapitu ayda a mihcaan, u GDP sakaykitakidan talaayaw ku ngangan tu tusep. tucay a seci lingatu, sihikukitu ku A-lin, A-pu-ta-pi wanes nikabuan tu A-ti-ha-de hikuki “الاتّحاد‎，Etihad” atu Tu-pay wanes nikabuan tu A-lin hikuki “ن الإمارات‎，Emirates”, itini nu apuyay a dimiadan kasenunsa mabuwah, makaala tu pina nu lasubu ku hikuki, Malahat tu A-pu-ta-pi, Tu-pay u tatelungan nu kitakid a pahikukian, itida i Cun-tun u sakasiidaay a kitidaan. 

此外，阿布達比的旅遊業也相當的發達，年平均增長率是15到20個百分點，有商務目的的遊客對阿布達比的飯店業有著相當的重要性。在一些比較重大的會議和貿易博覽會期間，飯店賓館的客房使用率可以達到百分之百。近年來，人均GDP排名世界前二十。21世紀起，阿聯發展了民航產業，如阿布達比王室投資的阿提哈德航空（الاتّحاد‎，Etihad）與杜拜王室投資的阿聯航空（طَيَران الإمارات‎，Emirates），在短期內達到急速發展，共擁有數百架民航機，並發展以阿布達比、杜拜為核心的全球航空轉運網路，市占率在中東可謂執牛耳的地位。

A-lin yadah ku papataynien tu mamikuli, saan ku Huy-li-pin, itidaay nu Huy-li-pin a tademaw, itida i A-lin mikuliay nu Huy-li-pin a tademaw sakasingangan han tu sakatulu, nikay tidaan idaw ku nu dumaan a kanatalan i tida mikuli. tusepcaylu mihcaan tulu a bulad nu teban, palawpesan tu kalisiw makaala tu tulu a yian nu Amilika a kalisiw, i kitakiday u satabakiay nu kapulungan u Tay-yen-nen kakalikatan a kitidaan “Tay-yen-nen cacay a banguan “ Shams 1” i A-pu-ta-pi nutipan timulan tu caylimsep kuli a Ca-de tukay a hekalan nu likelikenan a niyaduan milaksiki, kitidaan nu aenengn makaala tu 2.5 pinhun-kun-li, nikasidingkian makaala tu caysepsep caw-wa, pakalikat tu tusa a wang nu lumaan ku dingki. 

阿聯也進用大量移住勞工，根據菲律賓政府統計，在海外菲律賓人之中，在阿聯就業的菲律賓人在人數上佔第三位，此外還有大量其他國家的勞工。2013年3月中旬，耗資6億美元、世界上規模最大的集中式太陽能發電站－「太陽一號」（Shams 1）在阿布達比西南約150公里的扎耶德城市郊沙漠地區落成，占地面積2.5平方公里，發電能力達100兆瓦，它可為2萬戶家庭提供電力。

lalangawan文化

A-lin u Yi-se-lan ku kasikanan a lalangawan, atu duma nu A-la-puo kanatal u masacabayay, itidaay a sihu atu A-pu-ta-pi lalangawan makakabung, misaicelang midiput tu laylay a nalimaan atu lalangawan. A-lin u Yi-se-lin cyaw a kanatal, syakay nika udip atu kanatal malalitin, tawya atu kanatal lalangawan masasual, sihun nu cancanan a sapilaylay tu udipan itida i A-lin u sakanamuhan nu binawlan, itida i A-lin taneng makaadih tu sakacacayan nu singanganay nu masasetsetay nu kadideng atu luo-tu i kacacabian a maduba’. 

阿聯以伊斯蘭文化為尊，和其他阿拉伯國家關係密切，當地政府與阿布達比文化基金會合作，盡力保護傳統的藝術和文化。阿聯是一個伊斯蘭教國家，社會生活與國際接軌，同時與國際文化兼容並包，西方的各種體育運動在阿聯亦極受歡迎，在阿聯可以看到一級方程式賽車和駱駝賽跑。

https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E8%81%94%E5%90%88%E9%85%8B%E9%95%BF%E5%9B%BD