Cinsetantintatin
Cinsetantintatin 君士坦丁大帝
mikawaway-kalumyitiCinsetantintatin malepacaw, mademec ci makesentiuse atu lisini, tanektek kukalatumuk. Mikuwan henay,sakamusa tu huwakelan a tademaw, alaman, sikete, atu salmatiya a tademaw u lepacw hanany sa a makata sa, ngay masiku maala ku naayaway a nikalawpes nu taciya a kitidaan.
君士坦丁在內戰中,擊敗馬克森提烏斯和李錫尼,鞏固皇位。統治期間,他對法蘭克人、阿拉曼人、西哥特人和薩爾馬提亞人的戰役均取得勝利,並成功奪回在前一個世紀喪失的達基亞地區。
tida i paycantin misabaluhay tu kitidaan nu tapang, pangangan han baluhay a luma, u binawlan sa u Cinsetantintatin han pangangan, itiniay u Cinsetantintatin paw han. u Cinsetantintatin paw nadikuda tu cacay a malebut sa u wali a luma nu kanatal nu kitidaan, kyu Cinsetantintatin paw patucek han u wali a lumati kanatal nu sayaway patideng.
他在拜占庭建立新皇宮,並將之命名為新羅馬,但人們為尊君士坦丁之名,將此地稱作君士坦丁堡。君士坦丁堡在此後一千年均為東羅馬帝國的首都,因此君士坦丁也被認為是東羅馬帝國的創立者。
Cinsetantintatin cacay namapatay sa, u wawanida tu tatuluay Cinsetantintatin sakatusa, Cinsetan tiuse sakatusa, Cinsetanse sakacacay mabupay mududuc tu kanatal nu timulan, tipan, tebanay, tulu a kakitidaan, u kanatal cacay sa mala tulu.
君士坦丁一世死後,他的三個兒子君士坦丁二世、君士坦提烏斯二世、君士坦斯一世分別繼承帝國的東、西、中三個部分,帝國一分為三。
Sayaway a kawaw 早期事蹟
Cinsetantintatin nilecuhan nay lima a kanatal, sang may siya sin a naysuse “aydaay a saylwiya nu walian a nice” i 274 a mihcaan 2 abulad 27 a demiad lecuhan “ akay i 272 a mihcaan”.
君士坦丁出生於羅馬帝國上麥西亞行省的內索斯(今塞爾維亞東部的尼什),在274年2月27日出生(也有可能是在272年)。
u kanatal nu tipanay u awkusetu “ adih tu seti mapulung mikuwan”, Cinsetantiuse sakacacay. kelul nida awaw tu tatama. Wina sa ci hayluna u adidiay nu patiyamay a mikuliay, Cinsetantintatin sa cinida atu wama nu bucud.
他是帝國的西部奧古斯都(參見四帝共治制)君士坦提烏斯一世·克羅爾的長子。母親海倫娜是一家小旅店的女僕,君士坦丁是她與父親的私生子。
nika u ingku a likisi u sitangahay ci aytehuwa.cipun pabaliw tu mahiniay a sasakamun, u kamu nida,ci haylunna u tawku nu patiyamay sa, cinida atu ci Cinsetantiuse sakacacay nikaleacawa nuheni u hapahay sa.
但英國歷史學者愛德華·吉本的懷疑這種說法,他認為,海倫娜是這家小旅店的主人,她與君士坦提烏斯一世的婚姻是合法的。
Ci Cinsetantiuse cacay. Kelulan u sibaluwangay u mikuwanay a tademaw cunida, Cinsetantin atu wamanida nika mapulung matenesay hakiya. Payawan anu mahica, yu 293 a mihcaan ci Cinsetantinuse maalanu tipanay a kanatal awkusetu makesimian mal nadikuda ni kaysa, miliyas cinida tu ci haylunna atumakesimian a wawa ru taytayna ci hulawici.makesimian mikikung.
君士坦提烏斯一世·克羅爾是個寬容且有政治技巧的人,君士坦丁和他父親共處的時間可能不長。不論如何,當293年君士坦提烏斯被西部帝國的奧古斯都馬克西米安任命為凱撒後,他就離棄了海倫娜而與馬克西米安之女弗拉維婭·馬克西米安娜·狄奧多拉結婚。
Cinsetantin yu sining henay, u sakakaay nu hunti ci taykelisin i walian malahitay. 305 amihcaan taykeli atu makesian malecad mutadikud, Cinsetantin tayda i pulitin, atu macakatay tu ci awkusetu a wama malalikeluh.
君士坦丁年輕時,主要為最高皇帝戴克里先在東方服役。305年戴克里先與馬克西米安雙雙退位,君士坦丁奔赴不列顛,與已經升為奧古斯都的父親會合。
306 amihcaan 7ay abulad 25 ademiad Cinsetantinuse cacay mapatay, nukitidaan nida tu luma amasakaputay itini pulitin amis a sayku aypulaken “aydaay ingku nu yikesi” mitakec tu Cinsetantintatin mala luma nu tipan a awkusetu “hunti” Cinsetantintatin patahekal tu hitay mipuut tu pulitin atu kawlu a tiniay.
306年7月25日君士坦提烏斯一世去世,他所轄的羅馬軍團於不列顛北部城市埃伯拉肯(今英國約克市)擁立君士坦丁為羅馬西部的奧古斯都(皇帝),君士坦丁並出兵控制了不列顛和高盧地區。
nadikudan sa Cinsetantin mudawis tu kaliliuse a patucek , musumad tipan a kaysa “ sakatusa hunti”. 307 atu 310 Cinsetantin mubelinaca udip tu pangangan tu luma nu tipannay a awkusetu.
但後來君士坦丁接受伽列里烏斯之命,改稱西部凱撒(副皇帝)。307與310年君士坦丁又反覆自稱為羅馬西部的奧古斯都。
u sulit nu zuma a kamu
mikawaway-kalumyitiSakizaya a kamu: Cinsetantintatin Hulam a kamu: 君士坦丁大帝 La-ten a kamu: Constantinus I