Guanshan

Himoti mikawaway-kalumyiti

u sulit nu Hulam: 電光部落

u siwkay nu niyazu' mikawaway-kalumyiti

i Taitung a kuwan a niyazu’ ku Himoti. u kasalumaluma’ nu Himoti sa, 230 ku luma’. kumud nu kasabinawlan sa, 635 ku tademawan. kasabinawlan nu Ingcumin sa, 421 ku tademaw, pakalatu 66%.

u zuma sa, cay ku Ingcumin, 214 ku tademaw, pakalatu 34%.

電光此地舊稱為雷公火,族人則稱之曰Kaadaadaan。據說原本是「卑南族」的稱呼,其意義不明。相傳過去此地在夜晚出現怪火,住里瓏的居民非常驚訝,認為那怪火是閃電,閩南語將閃電說成雷公,遂以雷公火為社名。

電光阿美族人多屬於「恆春阿美群」,電光部落的阿美族人認為Arapanay(今知本溪出海口南方)為全體阿美族人的發祥地,族人後來分成幾群氏族向各地遷移。而電光的阿美族人又因為各地耕地駔族,紛紛遷往恆春,之後又因恆春地區有漢人遷入,導致耕地不足等問題,各氏族再以不同遷徙路線,到達現在的電光。

電光目前共有8個氏族:Ciwidian、Malulang、Pacidal、Pawtawan、Rarangs、Kakupa、Tarisakan、Sakayangay。在電光每一戶阿美族人家都有木製的氏族門牌,標誌著該戶的氏族名、戶長阿美名及戶長漢名,以顯示該住戶身分(《電光石火─電光部落文史紀錄》2008,東縣電光社區發展協會出版)。

◎ 電光部落大事記:

‧ 1807年Rangaw和Fangas由現屏東縣滿州鄉到現在電光Kaadaadaan。

‧ 1850年電光成立年齡組織Kaput。

‧ 1866年中國清朝發現電光很奇怪的火,舊稱「雷公火」的由來。

‧ 1867-1870年用竹砲抵抗清兵。

‧ 1900年日本人來台灣東部,開始殖民、開發。

‧ 1915年日本人興建「日本派出所」,因為電光人民約30﹪不滿日本人,所以日本人強制每一家族登記日本名。

‧ 1939年日本人成立東台灣出農場種植咖啡,早期電光咖啡山的由來。現在已沒有人種植咖啡,咖啡以種植尤加利樹為居多。

‧ 1943年日本人成立日出國語講習所(日語)。

‧ 1946年日出所改名為電光國民學校(台灣光復)。

‧ 1956年電光天主教堂落成啟用,當時教友約有600人。

‧ 1957年電光國民學校校長黃定龍先生父子三人,涉卑南溪不幸溺斃(當時聯外道路關山只有簡易便橋,七、八月河水暴漲,對外幾乎失聯。)

‧ 1962年電光第一家雜貨店【靜安商號】。

‧ 1968年電光國民學校改為電光國民小學。

‧ 1991年9月3日電光國中畢業生匿名致函當時省主席邱創煥先生,建請在卑南溪架設水泥橋以利通行。同年10月,省主席邱創煥先生補助關山鎮公所,興建電光大橋工程經費八千萬元。

‧ 1993年關山民族路地下道及電光大橋通車啟用。

‧ 1996年許鎮長瑞貴先生、方主席瑞清先生、林議員光雄先生,赴縣政府協調電光原住民多功能活動中心土地撥用。

‧ 1998年電光原住民多功能活動中心落成啟用。

‧ 2000年電光社區圍牆原空心磚改建以原住民圖騰為主的水泥牆。

‧2000年工程電光1-2號堤防改善。

‧2002年電光3號堤防改善。

‧2006年行政院原民會補助電光部落裝設小耳朵。

(《電光石火─電光部落文史紀錄》2008,東縣電光社區發展協會出版)

u asip nu cidekay a tademaw mikawaway-kalumyiti

u kasabinacadan, Pangcah(Amis) 63%, Puyuma 2%, zumazuma 2%.

u Yuwatan a niyazu' mikawaway-kalumyiti

u Yuwatan(Bunun) a niyazu' kuyni, tuud ku Yuwatan(Bunun) a tademaw itini, u zuma a tademaw sa u Pangcah(Amis) atu Puyuma.

u Sakizaya a tademaw mikawaway-kalumyiti

inay ku Sakizaya a tademaw itini.

u cidekay nu Taywan yincumin mikawaway-kalumyiti

cidekay 民族別 cidekay 民族別
Sakizaya 撒奇萊雅族 Rukay 魯凱族
Pangcha(Amis) 阿美族 Cou 鄒族
Tayan(Tayal) 泰雅族 Saysia 賽夏族
Paywan(Paiwan) 排灣族 Kabalan 噶瑪蘭族
Yuwatan(Bunun) 布農族 Tau/Yami 雅美族
Sejek(Sdeeq) 賽德克族 Saw 邵族
Taluku(Truku) 太魯閣族 Kanakanabu 卡那卡那富族
Puyuma 卑南族 Laaluwa 拉阿魯哇族

u niyazu' sa, u luyaluy nu tademaw, pulung muengeneng, u kabana' kami, hina u lalumaay amin i niyazu', caay kayadah ku ihekalay a tademaw. silecaday a lalangawan, lisin, kamu, atu kabanaan. si kalilidan(Tumuk) saca babalaki mililid tu niyazu'. i Taywan Yincumin, izaw ku 16 cidekay puluung sa 748 a niyazu', maka 55 a mang a tademaw. satabakiaya a cidekay ku Pangcah(Amis), saadidi'ay a cidekay ku Laaluwa. u tabakiaya a niyazu' sa, ku Tapalong, u niyazu' nu Pangcah(Amis).

tademaw nu Yincumin, pulung sausi katukuh 2017 a mihca 9 a bulad mikawaway-kalumyiti

etul pulung sausi Pangcah Tayan Paywan Yuwatan Rukay Puyuma Cou Saysiat Yami Saw Kabalan Taluku Sakizaya Sejek Laaluwa Kanakanabu zuma
pulung 557,920 207,940 89,234 99,884 57,982 13,225 14,011 6,628 6,580 4,584 775 1,456 31,195 916 9,854 382 324 12,950
tatama 270,979 101,780 42,277 48,319 27,958 6,399 6,751 3,148 3,165 2,265 373 715 15,073 460 4,907 199 168 7,022
tatayna 286,941 106,160 46,957 51,565 30,024 6,826 7,260 3,480 3,415 2,319 402 741 16,122 456 4,947 183 156 5,928

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan mikawaway-kalumyiti