Lesan tabakiay a sasamian

Lesan tabakiay a sasamian 樂山大佛

lesan tabakiay a sami, pulung a ngangan itida i Cia-cuo-lin-biyuan tabakiay a sami u batu’ ni tuktukan, duma a ngangan ci Lin-yun-tabakiay a sami, itida i Cung-hua-zen-min-kuo-kung-he-kuo-se-cun-sen-le-san-se teban nu niyaduan a Min-cen, cin-yi-cen, ta-tu-he, nina tuluay a sawacan ani kalalitemuhan, itini i kitakid u satabakiay nu ba’tuay a samian. nipituktukan tina samian namaka tan-tay tu lingatu nu mihcaan “ piccaylu mihcaan”, hedek sa i cen-yen sabaw siwa a mihcaan “walseplu mihcaan”, natulutu ku sisikiningay a tademaw, makaala tu siwa a bataan nu mihcaan a sisikining.

樂山大佛，全名嘉州凌雲寺大彌勒石像，別稱凌雲大佛，位於中華人民共和國四川省樂山市市中區的岷江、青衣江、大渡河三江交匯之處，是世界上高度最高的石佛像。樂山大佛開鑿於唐代開元元年（713年），完成於貞元十九年（803年），先後歷經3位負責人，歷時約九十年。

ya samin hamin hank u buyu a mituktuk misangan, u ngisngis mahedektu ku sangan kiya micunus a pangisngis. misanga henay tu samiay, ihekal idaw ku kilang sapad mamidiput, nika nikudan mamin mapeci’. ina tabakiay a samian itini i luitan kina pina tu a misangan, itini tu i kahulaman u hitay ni Yeng-sen namikunling ku hitay namakuwan nu heni malawpes, nika i nikudan idaw ku katuuday a tademaw misulut tu kalisiw malingatu aca misangan.

大佛整體開山而建，而髮髻等部分結構則為後期添加。大佛在建成時，外側曾有木閣加以保護，但後來完全損毀。樂山大佛歷史上曾有過多次維修，在民國時期曾被楊森所屬士兵在軍事訓練中部分擊毀，但隨後又由他人集資修復。

Cung-hua-zen-min-kuo-kung-he-kuo mapatideng satu, kapahtu kunipikuwan nipidiput tina tabakiay a Lesan tabakiay a sasamian atu misangan, caysiwlimnem mihcaan walu a bulad sabaw enem a demiad mihapu tu Se-cun-sen sakacacay nu luitan at uke-min tuudan a sapidiputaw nu kitidaan. caysiwwalsep mihcaan pitu bulad pitu demiad u Se-cun-sen misabaluhay aca mihapu tu sakacacay nu tuudan a sapidiputaw a kitidaan. caysiwwalu mihcaan tusa a bulad tusip demiad mala sakatusa nu kanatal a sakaetim nu sapidiputaw tu tuud a kitidaan. caysiwsiwnem mihcaan sabaw tusa a bulad enem demiad, E-min-san le’-sa tabakiay a samian sasangaan tu lalangawan atu sakalihalay nu tasaay u liwan nu namaka babalakiay malaLin-he-kuo ciw-ke-wen masakaputay palasakay kitakidan nu namaka babalakiay nu liwanan a nitukian.

中華人民共和國成立後，樂山大佛得到妥善保護和維修，1956年8月16日公佈為四川省第一批歷史及革命文物保護單位。1980年7月7日公佈為四川省重新公佈的第一批文物保護單位。1982年2月24日列為第二批全國重點文物保護單位。1996年12月6日，峨眉山—樂山大佛作為一項文化與自然雙重遺產被聯合國教科文組織列入世界遺產名錄。

luit 歷史

Lesan tabakiay a sasamian, hamin nu ngangan u Cia-cuo-lin-yun-se tabakiay nu ba’tuan a sasamian, itida i Min-cin, Cin-yi-cin, Ta-tu-he anika lalibedan a lalaliwan nu nanum a Lin-yun tunduh nu buyuan, itida i timulan nu Lin-yun-se, itida a niyadu’an nikasinganganan u Cia-cuo tabakiay a sasamian, Lin-yun tabakiay a sasamian. tina Lesan tabakiay a sasamian nitadasan tu luma’ nai’ ku tatengaay a demiadan nisulitan, katinenga hakiya i Tan-tay nu “ kay-yen-cu”, sayaway sa u Kuy-cuo bunsan ci Hay-tun ku misangaay tu luma’an, nisangaan tu sasamian u Mi-le-fuo, muktiti u sakay miwada tu nikalalibedan a nanum sa, masangan satu ku sasamian katuud tu ku tademaw tayda panubu atu panubu tu tuudan, tiyaay a talakaway nu sihu tayda mianin ci Hay-tunnga tu kalisiw, kaiyan ni Hay-tun, saan “ cekiwen ku mata itidan i sala padeng, ina kalisiw nikautiihan a nianinan”. 

樂山大佛，全名嘉州凌雲寺大彌勒石像，位於岷江、青衣江、大渡河三江交匯之處的凌雲山棲鸞峰，位於凌雲寺的南側，因其所在地而得名嘉州大佛、凌雲大佛。樂山大佛的具體始建時間並沒有明確的文獻記載，僅記載了一個大致的唐代「開元初」，最早是由貴州僧人海通和尚主持修建的，修鑿的佛像為彌勒佛，其目的是為了減弱該河流交匯處的水勢。佛像開建後收到了人們大量的捐物捐資，當地的官員因此曾向海通和尚索賄，海通和尚拒絕，稱「自目可剜，佛財難得」。

tayniay nina tapang pacici sa mianin, ci Hay-tun cekiw han nida ku cacayay a mataan, padeng han nida i sala pabeli i sakakaay, hida satu caay pianin tu kalisiw i tunuhenian. mapatay satu ci Hay-tun, musaluimeng ku sangan tina sasamian. tu 27 mihcaan ci Cen-cuo-cin-cun mala Cin-nan-cie sakakaay, pasinubu cinida tu tusa a wangan nu kalisiw, sa milingatu aca misangan. tinpaw demiadan, ci Cen-cuo mala hupusansu, ya sasamian masaluemeng aca, tawya katukuh i tusud ku nisangaan i sasa nu tusud caay henay sangai, cen lingatu nu mihcaan, ci Wi-pen mala Si-cun cye-tu-se, sa kina tulu tu a misangan, tawya ci Wi-pen lima a lasubu nu wang ku nipanubu nida.  

前來索賄的官員仍然強行索賄，海通和尚便自挖一隻眼睛，將這隻眼睛放在盤子裡遞給該官員，該官員此後再無針對大佛的索賄行為。海通和尚去世後，大佛的修造一度停止。開元二十七年，章仇兼瓊擔任劍南節度使，為重修大佛而捐出了20萬錢的俸祿，大佛得以再次開工。天寶五載時，章仇兼瓊調任戶部尚書，大佛的修造再次停滯，這時的大佛僅修鑿到膝蓋位置，膝蓋以下並未鑿出。貞元元年時，韋皋擔任西川節度使，大佛得以第三次開工，期間韋皋專門捐出50萬錢俸祿作為資金。

cen-yen sabaw siwa mihcaan, mahedek a misanga tina Lesan tabakiay a sasamian, nipisangaan tina sasamian makaala tu siwa a bataan nu mihcaan. sisa ci Wi-pun uyni a cacay ku sulitan nina tina “ cia-cuo-lin-yen-se tabakiay nu ba’tuan a samian”, itida i Lin-cin tabakiay a ba’tuan mituktuk tu sasamian. masangan satu i kitakid u satabakiay satalakaway a sasamian, sa itini i kitakid u satabakiay nu muenengay a sasamian.

貞元十九年，樂山大佛修造完成，整個工期前後歷時約90年的時間。為此韋皋專門撰寫了《嘉州凌雲寺大彌勒石像記》，並將其刻在了大佛龕窟右側的臨江崖壁上。建成後的樂山大佛成為了世界上最高的大佛，同時也是世界上最大的彌勒佛坐像。

sangan 結構

Lesan tabakiay a sasamian duduc sa tu wayway nu buyu’ a misanga, nai’ ku badahung, enengen ku wayway i padahawen ku lima a nisangan, pulung nu talakaw 71 mi, ahebal nu tangah 10 mi, talakaw 14.7 mi, tangila a tanayu’ 7 mi, mata 3.3 mi, cihek 5.6 mi, laway 3.3 mi, liel 3 mi, abala 24 mi, lima teban nu taluduan 24 mi, belih nu kuku’ 9 mi, tanayu’ 11 mi, duma satu u tangila atu cihek nikudan tu a nisangaan u kasaytu ku paduhpitan kulitan tu abuabuan a kulit. tangah nu bukes makaala tu 1021 ku bukesan. malecad ku kapah nu tabak, mahida u cudaday a nisangaan, masa tademaw, mueneng, milecad tu tantay a nisangaan nu waywayan. 

樂山大佛依山體而鑿，露頂開龕，佛像為倚坐雙手扶膝式的彌勒佛，總高71米，頭寬10米、高14.7米，耳長7米、眼長3.3米、鼻長5.6米、嘴寬3.3米、頸長3米、肩寬24米、手部中指長24米，腳背寬9米、長11米，其中右耳和鼻子部分為後來的維修中用木質結構塗灰修補上去的。頭上有1021個螺髻。大佛的佛身各部分比例勻稱，整體嚴格按照佛教《造像量度經》上的記載和要求施工，形態端嚴、鎮靜，完全符合唐代造像的風格。

baluwan nu sasamian idaw ku sasingaan tu tuuda a buhangan, fun-men-se u sun-tay kalingatuan misangan tu Ten-lin-ke a kalawpesan nu kilukan, labu nu buhagn idaw ku nisingaan tu nikaiyan a mukinan, malumanay a bangesan, cenga. udip nina sasamian idaw ku sapiwada tu nikabalian udadan a papalaliwan tu nanuman, i tangah nu sasamian idaw ku sabaw walu a ngisngisan, saka sepat a tungduhan, saka siwa a tungduhan atu saka sabaw walu a tungduhan idaw ku mabalatay nu lalaliwan tu nanuman, tada nu ayawan a baluwangan pasayda i kawanan idaw ku lalaliwan tu nanaum atu kawili nu lima a nikudan a tapiingan idaw ku lalaliwan tu nanum sakalalitekuh. 

大佛胸部有一處封閉的藏髒洞，封門石是宋代重建天寧閣的紀事殘碑，洞裡面裝著廢鐵、破舊鉛皮、磚頭等。在佛體上修鑿有一套可以減輕山水沖蝕和風化作用的排水系統，其中在大佛頭部共18層螺髻中，第4層、第9層和第18層各有一條橫向排水溝，正胸向左側也有水溝與右臂後側水溝相連。

nikudan nu tangilaan midepitay i buyu’an, idaw ku buhang kawili kawanan taneng kakaydaan, nikudan nu baluwan a tusaay a tapiingan idaw ku buhang, caay kasasu ngaliw. tabakiay a sasamian nu tapiingan idaw ku sidikucay tu mukin a dikucan nu sasamian, idaw ku nipikapet tu bucul sapidiput a sasamian, tuyda a sasamian talakaw makaala tu 16 mi, ahebal 6 mi. kawanan idaw ku dadan, taneng makayda i tangah katukuh i kuku’. i depit nu dadan idaw henay ku tusaay a sasamian, u tapiinga nu tabakiay a sasamian u sakapahay nu liwan a tusaay nu sasamian. 

兩耳背後靠山崖處，有洞穴左右相通；胸部背側兩端各有一洞，但相互之間沒有鑿通。大佛的兩側山體上各鑿有1尊身披盔甲、手執戈矛的護法天王像，每一尊高約16米，寬約6米。大佛的右側修鑿有棧道，可從佛像頂部直達抵達腳部。棧道的岩壁上現存2處佛龕，是大佛周邊的數百處佛龕中保存最為完好的2座。

2014 mihcaan sabaw cacay a buladan, dadiputan tina Le-san tabakiay a sasamian mapatucek tu ku ahebal u “ amis katuku i Le-san tabakiay a sasamian nu amisan a niyadu’, tipan katukuh tu Yun-lin-sa lin-cin dipis nu ba’tu a sasamian, ina Le-san tabakiay a sasamian mililis tu Cin-san milahat tu 32 a kakenisan, timul makatukuh tu Sia-kun-in-se tumu a sasa nu buyu’, wali katukuh tu Lin-paw-ta sasaluemengan nu kadideng nu walian, Lin-yen-se makayda i walian nu masalikelunan a dadan, Sia-kun-in-se walian nu sasa nu buyu” a niyadu’an, nipatideng a anikalahatan namaka “ amis katukuh i cen-nan a minatuan timul katukuh i Min-cin nuayawan a sasamian nu timula malalitin, tipan katukuh i Min-cin lilis atu fun-cuo-daw walian a lilisan, timul katukuh i Yun-cuy-luo atu Cu-zun-fun atu Tuy-ye-fun sasanu buyu’an a matulin, wali katukuh i Cen-na dadan nu tipan, Le-san ta-fuo aidangan nu walian a panan, ciw-z’-fun nutipan sasa nu buyu’ malalitin” a niyadu’an. 2015 mihcaan cacay bulad sabaw sepat demiad, Le-san ninelan makaala tu 5 ci, ni taydaan nu wen-u-pu a mikisan, caay ka hicahica nu ninel kina Le-san-ta-fuo. 

2014年11月，樂山大佛的保護範圍被確定為「北至樂山大佛景區北門，西至凌雲山臨江摩崖造像、樂山大佛沿江山體外延30米邊界處，南至下觀音寺南側山腳，東至靈寶塔停車場東緣、凌雲寺藏經樓東側陡坎、下觀音寺東側山腳連線」的區域，而建設控制範圍則被確定為「北至城南旅遊二號碼頭南端到岷江對岸觀佛樓南側連線，西至岷江西岸與鳳洲島東側邊界，南至擁翠樓與祝融峰和兌悅峰山腳連線，東至城南幹道西側、樂山大佛景區東門、就日峰西側山腳連線」的區域。

2015年1月14日，樂山市發生芮氏5.0級地震，經過當地文物部門排查後，地震並沒有對樂山大佛造成任何破壞性影響。

https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B9%90%E5%B1%B1%E5%A4%A7%E4%BD%9B