Liykeyawiyke

kakiliman

Liykeyawiyke雷克雅維克

nilaculan

laykeyawiyke “nu pintaw a sulit; Reykjavík，pintaw a kamu; [ˈreiːcaˌviːk] （^ⓘ））nu kitidaan nu pitaw a satabakiay a tukay, nu kanatal a lalangawan, sapilacil atu mamikuwan a kakitidaan tini i pitaw nu tipan tu timilan nu huwahesawan nu timulan a dadipasan, kitidaan nu balat nu amisan sa 64 du tu 08 ahun , nu kitakit sa nuamisan nanay a kitidaan u sisiskiningay a kitidaan nu kanatal.

雷克雅維克（冰島文：Reykjavík，冰島語：[ˈreiːcaˌviːk] （^ⓘ））為冰島的首都和最大城市，全國文化、經濟和政治中心，位於冰島西南部的法赫薩灣南岸，所在緯度為北緯64度08分，是全世界最北端的主權國家首都。

yaku 13.1136 a emang ku tademaw “maminnay nu tukay atademaw sa 23.3034 aemang, u sakaydihan nu midangay a kakitidaan a tukay, u satamelacay nu kitakit, u sakapahay a hekal, sakapahay a dahekeday a kitidaan a tukan nu cacay.

約有13.1136萬人口（整個首都區的人口約為23.3034萬），是一座很受歡迎的旅遊城市，也是世界上最乾淨、最環保、最安全的城市之一。

kamusa “nu nisawacuan a cudad” idaw ku kiluku, pulung nu mihcaan 874 a mihcaan ingkelhu.analsung i kelayyawiyke padideng tu aenegan, malanu pitaw asayaway u katenesan a kitidaan a mueneng, katukuh sa 19 a siki, laykeyawiyke caayhenay pikiyaku tu tukay.

據《殖民之書》記載，公元874年英格爾夫·阿納爾松在雷克雅維克建立定居點，被認為是冰島的第一個永久定居點，而直到19世紀，雷克雅維克都還未有都市計畫。

1785 a mihcaan, kelayyawiyke tatengaay mala paliwalay tu a tukay tini patideng, i nuwiy atu tanmay mananuayaw tu dikudaan pikuwanan mapatektek ku nikacaat, malapitaw nu mipaliwalay a kitidaan, mukuwanay a kawaw a tu tiniay ayademaw nu kitidaan, kyu pintaw misiteked nu nadikudan sa malakitidaan nu kanatal.

1785年，雷克雅維克正式作為一個貿易城市建立，在挪威和丹麥先後管治期間穩步發展，成為冰島的商貿活動、政治活動及人口流動中心，因此在冰島獨立後便被確立為首都。

ayda, u siyhu nu pitaw a talu, lalubangan a tumunaw, papadengan tu cacnann sasingaan a kitidaan tini naming I laykeyawiyke.

現時，冰島政府大樓、議會大廳、國家博物館等機構均設於雷克雅維克。

naemekan 歷史[編輯原始碼]

idaw ku nikilikuan, laykeyawiyke nu sayawaw meeneg I tini namakay wiycitinaya, sayaway sa u nuwiy atademaw nu ingkelhu.analsung nayi pulung nu mihcaan 874 amihcaan maneknek tini mueneng.

據文獻記載，雷克雅維克的第一批常住居民來自斯堪地那維亞，最早由挪威人英格爾夫·阿納爾松在公元874年定居於此。

Itini yadah ku unsing, u akuti’ nu lala’ sakanawlan, kyu u hekal nubali mahida si kutemay, hanu cinuse akamu yu mahidahenay sa u tiniay mueneg kya suwacah sa, pangangan han kuytiniay “siwacahay a bayu””, laykeyawiyke kyu hida han tu kinipangangan.

由於這裡溫泉眾多，地熱能源豐富，因此空中經常瀰漫著煙霧一般的水汽，使用古諾斯語的早期居民以為水汽是煙，便將這裡命名為「冒煙的海灣」，雷克雅維克即為該名稱的音譯。

naemekan sa, laykeyawiyke namala kalung tu nuwiy atu tanmay. Yu 18 asiki nu ayawan sa, laykeyawiyke nu umaumahan , katukuh 1752 q mihcaan, tanmay a kanatal nu sakakaay ci hulaytelike saka awmay a nulecuhan patucek satu itini tu kakulian kyu macakat mukelid tu sapilacul micunus tu kalisiw, dasikudan sa paluma tu kupa mibutingay misangaay tu balung, haymaw sa han ni laykeyawiyke a pacakat mulekal. 1798 a mihcaan laykeyawiyke mala sunghu nuytiniay.

歷史上，雷克雅維克曾分別隸屬於挪威和丹麥。在18世紀之前，雷克雅維克曾是一片農田，直到1752年，丹麥國王弗雷德里克五世決定在此發展工業以帶動經濟增長，此後製棉業、捕魚業、造船業等逐漸在雷克雅維克發展起來。1798年，雷克雅維克市議會開始運作。1801年，雷克雅維克成為主教駐地。

namalpacaw tu sakatusa nu sasayaway, iingmay tinusa akanatal kaydihan nu malpacaw, kinapina pasaysa nutebanay nu tanmay i ci laykeyawiykean apatideng tu kitidaan nu hitay a misinsi, nika mapuluan caypi keda.

二次大戰初期，英美兩國出於戰事需要，多次向中立國丹麥提出在雷克雅維克建立軍事基地的申請，但都遭到拒絕。

1940 amihcaan 4 abulad tanmay malanasuynu teku maalaw nasikudan sa, atu pitaw nu laad mapulung a putunan, pitaw muhapiy satu malingatu mikihatihatiya tu hitay tu sapiasing.

1940年4月，丹麥被納粹德國佔領後，與冰島之間的聯繫被切斷，冰島宣佈開始行使外交權和軍事防禦權。

5abylad 10 ademiad patahekal ku ingku tu hitay mialaw tu pintaw, ci laykeyawiyke tiniay a binawlan cay paculi tu nu malecaday a kanatal , kyu tinusa nu lepacaw u laykeyawiyke mala nu ingmay amapulunga ahitay tini amuenen.

5月10日英國出兵佔領冰島，因雷克雅維克居民並不抗拒同盟國，故此二戰後期雷克雅維克便成為了英美聯軍的駐紥點之一。

1941 1mihcaan 7 abulad 8 ademiad pintaw atu amilika masasulit tu “kalepacawan a kiyaku”, mikutay ku amilika tu hitay nu ingku amicumud i pintaw.1944 amihcaan 6 abulad 17 a demiad, pitaw miliyas tu tanmay masacacay misiteked, laykeyawiyke patucek han malakanatal nu kitidaan.

1941年7月8日，冰島與美國簽訂《戰時防務條約》，美軍代替英軍進駐冰島。1944年6月17日，冰島脫離丹麥獨立，雷克雅維克被確立為國家首都。

Kakacawan tu kadideng atu saculil交通和能源[編輯原始碼]

Kanatal nu pintaw caypisanga tu dadan nu silamalay, kyu ci laykeyawiykepasayhekal misanga tu dadan ku sayaway. dumasa, pitaw saka tinusa nu pahikukian u laykeyawiyke a pahikikian atu satabakiay a pahikukianitini laykeyawiyke nu capi a kitidaan, nibahel nu hikuki tida sa nuhenian a kanatal atu mabahel tayda i kelilan,huwalu a maluyaluyay hatu pitaw micapiay a kitidaan.

冰島全國並未建造鐵路，因此雷克雅維克的對外交通設施以公路為主。另外，冰島第二大機場雷克雅維克機場和第一大機場凱夫拉維克機場亦位於雷克雅維克及其附近區域，但飛機主要在國內航行或是飛往格陵蘭、法羅群島等離冰島較近的地區。

Liykeyawiyke nu kakulian a salacul u unsing nu akuti kutatelungan, unsing misanga tu sapatahekal , u akuti’ nu nanum makaala tu 90 adu nu talakw kyu laykeyawiyke cayay picukaymas tu simal atu sikitang a sapilacul,nukauhekal nu tukay cay kalalid maunung, idaw ku “nayay ku intuc a tukaky” nu ngangan.

雷克雅維克的工業能源以溫泉的地熱能為主，溫泉水即使經過管道輸送後，水溫仍高達90攝氏度以上，故此雷克雅維克極少使用石油和煤等能源，城市環境受污染程度極低，有「無煙城」的美譽。