Luci-taniya tademaw a dadiw (putawya binacadan likisi a ulic) 盧濟塔尼亞人之歌 （葡萄牙民族史詩）
《Luci-taniya tademaw a dadiw》a ngangan nida namakayda i nakamuan a icelangay nu tademaw ci Lusu-se (路蘇斯), sakamusa mikilul cinida ci Awte-siwse (奧德修斯) makatukuh aydaay a Putawya(葡萄牙) pangangan han tu Lucita-niya (盧濟塔尼亞).
《盧濟塔尼亞人之歌》的名字來自於傳説中的英雄路蘇斯，據説他隨奧德修斯到達今天的葡萄牙並將這個地方命名為盧濟塔尼亞。
likisi a ulic sakamusa ku cudad nu labu u Waseke.ta.caima (瓦斯科·達·伽馬) atu duma a Putawya (葡萄牙) nu siiecelangay a tademaw misaliyut tu Haw-wanciw (好望角) misapatas pasayda i In-tu (印度) a baluhay nu kakunkuan.
史詩的內容講的是瓦斯科·達·伽馬和其他葡萄牙英雄們繞過好望角開闢了通向印度的新的道路的故事。
sipakayda i cudad sa u zenwen-cuyi a likisian nu ulic, nakungkuan atu kilisetu a kiwkay mapulung kuheni, misuayaw tu nikalepacawan atu Tikuo patahekal tu caay kasiwantan nu kakanamuhan, namaka balucu’ay tu sapisuayaw tu niyadu’ a namuh atu sapitahaway a tataydaan, tanunamuh sa, idaw ku nabalucuan a icelang.
從內容上來説它是一部人文主義的史詩，它將神話與基督教聯繫到了一起，對戰爭和帝國表達出了矛盾的感情，它表現出了對家鄉的熱愛和對探險的嚮往，它贊同快樂，又懷有英雄氣概。
namakayda i matinengay pacuna tu balunga i bayuan ci Heng-li (亨利) nikasi lahecian malingatu katukuh i cacay a malebut lima a lasubu walu a bataan (1580) a mihcaan Putawya (葡萄牙) debungan nu Sipan-ya (西班牙) a zitay itini i likisi nu Putawya (萄萄牙) u sakaetiman a zitayan, pakasilusien tu cunseci a hedek atu aydaay nu zitay tu lingatu.
從航海家亨利的成就開始到1580年葡萄牙被西班牙佔領的這段時期在葡萄牙歷史上是一個關鍵性的時期，它標誌着中世紀的結束和現代時期的開始。
ulic nu dadiw詩歌代表 mikawaway-kalumyiti
《Luci-taniya tademaw a dadiw》sapatahekal namaka balucuan nida tu Putawya (葡萄牙) a tademaw misuayaw tu bayu atu caay kaw kakatinengan a kitakit tu naiay nu nabalucuan tu sakatayda, atu nikangalayan a kakilulan tu namuh nu balucu’ atu sakakalamkam madatengay nu balucuan.
《盧濟塔尼亞人之歌》還是表達了葡萄牙人對海洋與未知世界的無限嚮往，以及在追求理想過程中的的昂揚情緒和積極心態。
misuayaw ci Kamun-se (卡蒙斯) tina likisi a ulican u sapisuayaw tini Putawya (葡萄牙) a tademaw nu sakanamuhan a dadiwan. sabaw tu lima a secian Putawya (葡萄牙) makatukuh tu huncin a zitay, nina likisi a ulican tunisulitan makatukuh tu i tungduh, kamu nu lababu itida namin i Ta.caima(達.伽馬) a nitahawan i bayuan, itini i likisi nu ulican ci Ta.caima(達.伽馬) taneng tu maladayhiu nu Putawya (葡萄牙) a binacadan.
對卡蒙斯來説這篇史詩是一篇對葡萄牙人民的頌歌。15世紀裏葡萄牙達到了其黃金時代，而這部史詩所描寫的也是這個頂點，其內容尤其集中在達·伽馬的海上探險，在史詩中達·伽馬代表了葡萄牙民族。
misulitay ci Luise.te.kamun-se (易士‧德‧卡蒙斯) u Putawya (葡萄牙) binacadah nu ulic a tademaw, u sabaw tu enem a seci atu wenyi fusin a zitayan u tahudan nu matinengay misulit tu ulic a tademaw.
作者路易士‧德‧卡蒙斯是葡萄牙民族詩人，也是16世紀和文藝復興時期最偉大的詩人之一。
nilecuhan nida i cacay a malebut lima a tusa a bataan idaw ku sepat (1524) a mihcaan i Lisepen(里斯本) a nai’ay kupuc nu siidaay a lumaan, itida i Kepulaing (科布拉英) tabakiay a cacudadan micudad, malahitay milihida tu Putawya (葡萄牙) nu bayuan a kawaw, nikalepacawan satu masikeda ku kawanan nu mata nida, sisa tayda i nuwalian a kitidaan maudip tu sabaw tu pitu.
他約1524年生於里斯本的一個破落貴族家庭，在科布拉英大學接受人文教育，並成為軍人參與葡萄牙的海洋事業，在戰爭中失去右眼，之後赴東方殖民地度過十七年。
taluma’ satu i Lisepen (里斯本), cacay a malebut lima a lasubu walu a bataan (1580) a mihcaan malapadu nu tademaw hida satu mapatay.
回到里斯本後，1580年在潦倒中去世。
sakamusa 《Luci-taniya tademaw a dadiw 盧濟塔尼亞人之歌》a dadiw nu ulican ci kamun-se (卡蒙斯) sipatayda mihinang i Awmen (澳門) i Paikecaw (白鴿巢) aaidangan buhung a ba’tuan mudadiw tu natangahan nikasilahecian.
相傳《盧濟塔尼亞人之歌》的部分詩歌是卡蒙斯被流放澳門時在白鴿巢公園石洞吟詠創作而成。
kamun-se (卡蒙斯) u Putawya (葡萄牙) nu tahudan nu matinengay misulit tu ulic a tademaw, u pacunaay tu balunga a zitayanyan. nisulitan nida tu likisi a ulican, sabaw tu sepat a lican nu ulic, migiki, makay balucu’ nu Putawya (葡萄牙) a kamu, binacadan atu palutatengaan tu udip, sakaadihan nu Putawya (葡萄牙) a sakalihalayan nu sakakaay.
卡蒙斯是葡萄牙其中一位最偉大的詩人，也是大航海時代的象徵之一。他寫作史詩、十四行詩、戲劇，深刻地塑造了葡萄牙的語言、民族和身份認同，被公認為葡萄牙的精神國父。
malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan