Ma-saw-al kasasubalan
kakiliman
mikawaway-kalumyitiMa-saw-al a kasasubalan masakaputay a kanatal “Ma-saw-al a kamu, Aolepān Aorōkin M̧ajeļ” Ing a kamu, Republic of the Marshall Islands” u ngangan Ma-saw-al kasasubalan, Ma-saw-al “Ing a kamu, Marshall Islands” tini i amisbayuay subal a kanatal.
馬紹爾群島共和國（馬紹爾語：Aolepān Aorōkin M̧ajeļ；英語：Republic of the Marshall Islands） 通稱馬紹爾群島、馬紹爾（英語：Marshall Islands），是位於北太平洋的島嶼國家。
nilaculan
mikawaway-kalumyitiMa-saw-al kasasubalan nu Mi-ke-low-ni-ya kasasubalan tu zuma, hekal a lala’ 181 pin-hwang-kung-li, hekal nu bayu katukuh kayadah tu tusa lasubu emang pin-hwang-kung-li, 68,480 ku tademaw, maliwasakay mana’nel i 1,156 a subalan masakaputay 34 ku sansagoan. atu i bayuay masasubelaway a kitizaan pasasizuma nuamisanan u Wi-ke-subal, nutimulanay u Now-lu, satipanay Mi-ke-low-ni-si-ya-lyen-pang atu sawali timulay a Ci-li-pa-s. sakatuuday a tademaw miliwliway tu ba’tu u Ma-ciw-low, u angangan a tukay nu Ma-saw-al kasasubalan.
馬紹爾群島是密克羅尼西亞群島的一部分，土地面積為181平方公里，海域面積達兩百多萬平方公里，人口為68,480人，分散定居在由1,156個島嶼組成的34個珊瑚環礁上。與之在海上相鄰的地區分別是北部的威克島，南部的諾魯，西部的密克羅尼西亞聯邦和東南部的吉里巴斯。人口最多的環礁為馬久羅，亦為馬紹爾群島的首都。
ayaw nu kung-yen tu tusa malebut a mihcaan katanayu’, Mi-ke-low-ni-si-ya a tademaw kakilukilul sa tayza i Ma-saw-al kasasubalan mana’nel, miedap kuheni tu nu kilangay mitenun tu pantaay a salil i pabalungaan a subal. Ow-cow a tademaw i 16 se-ci 20 a zidayan maazih ku Ma-saw-al kasasubalan, mitahaway nu Si-pang-ya ci A-long-sow·Sa-la-sa-al i 1526 a mihcaan 8 a bulad i bayu maazih ku mataliyukay sansangoan.
公元前兩千年左右，密克羅尼西亞人陸續到馬紹爾群島定居，他們藉助由木棒編織的浮網在島嶼間航行。歐洲人在16世紀20年代發現馬紹爾群島，西班牙探險家阿隆索·薩拉薩爾於1526年8月在海上看到這一環礁。
kilul tu zuma a Si-pang-ya atu mitahaway nu Ing-kow kilul satu maazih ku kuybi a subal. Ma-saw-al kasasubalan a ngangan makayniay nu mitahaway nu Ing-kow ci Ye-han·Ma-sye-al. 1874 a nihcaan Ma-saw-al kasasubalan mala nu satip tungus snu sawali In-tu kasasubalan nu zumaay. 1884 a mihcaan, juyni a subal mapacakay nu Te-kow, i 1885 a m ihcaan mala zumaay nu Te-su-sin-ci-ney-ya.
隨後其他西班牙和英國探險家也陸續發現了這一島嶼。馬紹爾群島的名稱源於英國探險家約翰·馬歇爾。1874年，馬紹爾群島成為了西屬東印度群島的一部分。1884年這些島嶼被出售給德國，並在1885年成為德屬新幾內亞的一部分。
Lipun nu saayaway nu kitakit a kalalaisan debungan nu Ma-saw-al kasasubalan i 1919 a mihcaan malacabayay a kanatal tatenga’ palimad pabeli tu Lipun, Ma-saw-al kasasubalan mahiza makuwan nu Lipun nan-yang-ting. Sakatusa a kalalaisan nu kitakit, Ameylik i Ci-al-pow-te atu Ma-saw-al kasasubalan akalalaisan midemung tuyni a kasasubalan, uyni kasasubalan i Pi-ci-ni taliyukay tu sansangoan yadah ku pikingkiw tu bakudang, sakay tuyni kasasubalan caay tu papainian tu kapeci’ nu hekal.
日本在第一次世界大戰中占領了馬紹爾群島，並於1919年由國際聯盟將其正式移交日本，馬紹爾群島因此受日本南洋廳管轄。第二次世界大戰中，美國在吉爾伯特及馬紹爾群島戰事中占領了該群島，並在該群島的比基尼環礁中進行了許多核實驗，對該群島造成無法彌補的環境損害。
zikuz nu kalalais Ma-saw-al kasasubalan atu zumaay a walibayu kasasubalan papulungen mikuwan nu Ameylika ku walibayu kasasubalan papikuwan tu tizaay nu mikuwanan. 1979 a mihcaan Ma-saw-al kasasubalan misateked, I 1986 a mihcaan atu A-mey-lika macacudad “pahuyayan mapulung paketun” apakala situngus a misakaku.
戰後，馬紹爾群島與其他的太平洋群島一同受美國治理的太平洋群島託管地管轄。1979年馬紹爾群島實施自治，並於1986年和美國簽署《自由聯合協定》而獲得獨立主權。
Ma-saw-al kasasubalan nu Cong-tung a lekec mapulungan a kanatal, atu Ameylika “pahuyayan mapulung paketun” Ameylika pawapen tu Ma-saw-al kasasubalanay nu mipuputay tu kanatal, kulisiw atu mikawaw tu syakay. uyza sa subalay lalayan a lalaculan caay kayadah, Ma-saw-al kasasubalanay a kezyay miida tu mikawaway atu zuma nu mibutingan atu malukay. zuma kanatalay nipaliumaan nibutingan tabaki ku aca nuzuma makayzaay Ameylika a niedapan.
馬紹爾群島是一個總統制共和國，並與美國達成自由聯合關係。美國提供馬紹爾群島的國防、資金和社會服務。由於島上天然資源並不豐富，馬紹爾群島的經濟依賴於服務業以及部分漁業和農業。其國內生產總值的很大一部分來自美國的援助。
Ma-saw-al kasasubalan nu Ameylika ku kalisiw. Ma-saw-al kasasubalan u tademaw hatu makay punaay nu Ma-saw-al, caay kakatuud ku malimaday tu makay Be-li-pin atu zumaay nu walibayu subal. Ma-saw-al kasasubalan tusa ku nu kanatalay a kamu Ma-saw-al a kamu atu Ing a kamu. mahaminay atademaw u ciwlu ku singku, pakal tu sepat hunt u tuluay a binawlanan micumud tu mapulungay a ciwlu-Ma-saw-al kasasubalan a sakaput “UCCCMI” anucaay nu Di’tuay a sakaput.
馬紹爾群島採用美元作為貨幣。馬紹爾群島的大多數公民具有馬紹爾血統，小部分移民來自菲律賓及其他太平洋島嶼。馬紹爾群島的兩種官方語言是馬紹爾語和英語。幾乎全體國民信仰宗教，約四分之三的國民加入聯合基督教會 - 馬紹爾群島公理會（UCCCMI）或神召會。
likisi 歷史
mikawaway-kalumyiti1885 a mihcaan, macalap nu Te-kow ku Ma-saw-al kasasubalan, madiput nu su-te-su-sin-ci-ney-ya, saayaway nu tabakiay a kalalais nu kitakit hawsa madebung nu Lipun, zikuz u Lipunk u patuduay a mikuwan. 1944 a mihcaan, debungan nu A-mey-lika ku Ma-saw-al kasasubalan, zikuz nu kalalais sakaput a kanatal u A-mey-lika ku mikuwanay. mala walibayu a kasasubalan ku mikuwanay tu zumaay a kitizaan.
1885年，德國佔領馬紹爾群島，屬德屬新幾內亞保護，第一次世界大戰時被日本佔領，後由日本託管。1944年，美國攻佔馬紹爾群島，戰後聯合國委由美國進行託管，成為太平洋群島託管地其中一區。
1946 a mihcaan katukuh 1968 a mihcaan, patizeng ku Ameylika tu walibayu pitanaman, naiMa-saw-al kasasubalan mikawaw makatukah tu 66 ku pitanam mibakudang. 1979 a mihcaan, Ma-saw-al kasasubalan caay patatenga’ tu “Mi-ke-low-ni-si-ya lyen-pang a ulic” kung-tow,kakuniza sa misateked tu cen-hu atu misiluc patizeng tu kanatal.
1946年至1968年間，美國建立太平洋試驗場，曾於馬紹爾群島上進行多達66次的核子試爆。1979年，馬紹爾群島否決《密克羅尼西亞聯邦憲法》公投，自行成立自治政府和準備建國。
1986 a mihcaan, mipangangan macacudad “pahuyanhuyan mapulung matatelek” uyza a mihca 10 a bulad 21 a demiad musakamu misateked. 1991 a mihcaan, mapolungan a kanatal pahezek tu papikuwanay nu Ameylika.
1986年，與美國簽訂《自由聯合條約》，同年10月21日宣布獨立。1991年，聯合國終止美國託管，接納馬紹爾群島共和國為聯合國會員國。
keyzay經濟
kanatalay izaw ku 6 emang ku tademaw, a ngan gan mibuting maluk a kawaw, labu nu bayu yadah ku ku-ke atu mung-cye-he a kasilacul,yadah ku buting. patahkal tu tuud angangan u nipakulian a buting, sanasay a tuud atu nipalamlaman a tuud atu nipalumaan tu nalimaan a tuud.
國內約有6萬人，以漁業和農業為主，海域內富有鈷殼和錳結核等資源，魚產豐富。出口貨品主要為冷凍魚、椰子產品及加工品和土產的手工藝品等。
saculilan 交通
mikawaway-kalumyitiangangan nu pahikukian tini i tukay nu Ma-ciw-loway a Ma-saw-al a kasasubalan. Ma-saw-al subalan izaw ku nisangna’an tu wi-sin a sapakatineng. angangan nu tukay izaw a pawapen tu 707, 727 atu 737 a hikuki mubahel mudebu a pahikukian. Ma-saw-al kasasubalan nu pahikukian a kusis pagiti tu pibahelan a demiad tayza i kanatalay tu cacay a bataan a subalan atu capiay a timul bayu a suabal. labu nu kanatal kasa angangan a subalan izaw ku nu labangay a balunga pagiti sa malalacal. angangan a tukay Ma-ciw-low izaw ku labuay a minatu.
位於首都馬久羅的馬紹爾群島國際機場是主要機場。馬紹爾島上有衛星通訊設備。首都有可供波音707、727和737飛機起降的機場。馬紹爾群島航空公司有定期飛往國內十個島嶼和鄰近的南太平洋島國。國內各主要島嶼之間均有客輪定期往來。首都馬久羅有深水碼頭。
kawaw nu hitay 軍事
mikawaway-kalumyitiMa-saw-al kasasubal hitay a kawaw kahenulan ku hekalay a kitizaan. sakatusa nu tabakiay a kalalais nu kitakit, A-mey-lika atu Lipun namangangayaw madadebec.1946-1962 a mihcaan, A-mey-lika i kasasubal satip amisay a Ci-ni atu Ay-ke-wi-tow-ke tusa a hekal tut ulu a subalan mikawaw kina pinaay cacay a bataan mitanam tu bakudang. i Kuw-linan izaw ku nipatizeng tu nu A-mey-likaay a bakudang i pikawawan nu hitay.
馬紹爾群島的軍事地理位置十分重要。第二次世界大戰期間，美國與日本曾在此進行過激烈的戰鬥。1946-1962年，美國在群島西北部的比基尼和埃克威托克兩面三島上進行過數十次核試驗。瓜加林上設有美國的飛彈軍事基地。
misilud tu kacacayat nu hekalay外交
馬紹爾群島迄今與全球90個國家保持正式外交關係，美國、日本、中華民國在馬紹爾群島設有大使館，菲律賓、以色列、土耳其在馬紹爾群島設有榮譽領事，馬紹爾群島亦於美國、日本、斐濟、臺灣設置大使館。
Likutay a Ma-saw-al kasasubal u tademaw amin anu inayi’ ku ta-s-kwanay a kakitizaan u mipadangay, kapah tu tizaay Ameylika ta-s-kwan papiedap, Ameylika ta-s-kwan huntu pawapen tu tademaw amin nu Ma-saw-al atu tademaws amin nu Ameylika malecad ku nipidiput.
海外的馬紹爾群島公民如在沒有大使館的地區需要急難救助，可以向當地的美國大使館提出協助，美國大使館應提供馬紹爾公民與美國公民相同的對待。
kacacayat atu Ameylika 與美國關係
mikawaway-kalumyitiMa-saw-al kasasubal mapapikuwanen nu Ameylika macapi tu 40 a mihcaan, katukuh ayza mahiza tu kapah ku kalacahay tu Ameylika. Ma-saw-al kasasubal micukaymas tu kalisiw nu Ameylika, cacanan nu ayzaay a tuud miida tu nipacumud nu Ameylika, duduc tu “nikatatelek a makakitin” a kuepuc, Ma-saw-al kasasubal midawaay tu kawaw nu hitay au Ameylika ku mikawaway, kanatalay a tademaw milihiza tu ku Ameylika a hitay.
馬紹爾群島被美國託管近40年，至今仍與美國關係密切。馬紹爾群島使用美元，各種現代商品均相當依賴美國進口。根據《自由聯繫條約》規定，馬紹爾群島軍事防衛任務交由美國執行，國民也可參加美國軍隊。
kacacayat tu Cong-hwa-min-kow中華民國關係
mikawaway-kalumyitiMa-sawal kasasubal nai 1990 a mihca 11 a bulad 16 a demiad atu Cong-hwa zen-min kung-he-kow cen-hu malacabay, 1998 a mihca 11 a bulad 20 a demiad Ma-saw-al kasasubal patatenga’ tu Taywan cen-hu, zuma a bulad makaketun tu Cong-hwa zen-mi kung-he-kow, Ma-saw nu Cong-hwa cen-hu nu ayzaay nu saka 12 a nisacabayan nu kanatal.
馬紹爾群島曾在1990年11月16日與中華人民共和國政府方面建交，1998年11月20日馬紹爾群島轉而承認臺灣的中華民國政府，次月與中華人民共和國政府斷交，馬紹爾是中華民國政府現今12個邦交國之一。