Manzhou

Manzhou (Hulam a sulit: 滿州鄉) a sakuwan ku Pingtung. kumud nu kalesakan, 147.35 km². （kalesakan nu linpanti 74.2 km², kalesakan nu pawliwti 7.17 km²）, u kasabinawlan, 1,329 ku tademaw. u kasalumaluma’ sa, 490 ku luma’. ilabu nu kasaniyazu’ nu siyang sa, 802 ku ingcumin a tademaw. u kasabinawlan, Pakalatu 60%(Paiwan) ku kasabinawlan. u Paiwan ku sakalaniyazu’.

nikasakuwakuwan

Manzhou mala 8 a cuwen atu 3 ku niyazu’. kina 3 a niyazu’sa, Ride（里德部落）, Parius（分水嶺部落）, Tjadukudukung（長樂部落）.

Manchuria (滿洲鄉)

滿州鄉（排灣語：Vangecul；臺灣話：Buán-tsiu-hiong）位於台灣屏東縣南端東側，北及西北臨牡丹鄉，東濱太平洋，西鄰車城鄉，南及西南接恆春鎮。此地有台灣原住民族、漢人等混居，其中排灣族佔本鄉人口約四分之一。

Man-cuw a kenis “Paywan a kamu, Vangecul han, Taywan a kamu,Bu’an-tsiu-hiong” tini i Taywan Pin-tung a kuwan satimulan tu nuwalian, nuwamisan atu satipan saamisa micapi tu Mu-tan a kenis, nuwalian walibayu, satipan belaw u ce-cen a kenis, nutimulan atu satipan nutimulan malalutin tu hen-cun a kenis. tuniay izaw ku Taywan yincumin, Layak, malame mueneng, uyni u Paywan micalap tu tiniay a kenis u tademaw palasepat tu cacay.

滿州鄉位處恆春半島的東部丘陵，地質上算是中央山脈的餘脈，市中心部分則屬於盆地地形，因此鄉境內雖然多山，但地勢卻較為低緩，海拔均在700公尺以下。氣候上屬熱帶季風氣候，受地形影響，每年10月到隔年2月都會有強勁的落山風吹襲。滿州鄉的部分轄境被劃入墾丁國家公園的範圍，觀光業相當發達。

Man-cuw a kenis tini i Hen-cun a hekal nuwalian masa adidi’ay a buyu’an, u lala’ tungusay nu Cung-yang a buyu’, saupu nu tuse u zuma u masahelunng ku liwliw, satu tiniay labu nu kenis kanahatu yadah ku buyu’, nika caya ka akuti ku lala’, u talakaw nu lala’ palalecad i pituay a depah ka isasa. dimiad tungus u caledesay bali a demiad, malilid nu liwliw, paymihcaan tu cacay a bataan katukuh cila a micaan tu tusaay a bulad izaw ku icelangay makay buyu’ay a bali. Man-cuw a kenis u zuma a sakuwan pakenisan tu Ken-tin a likut tuway, macakat ku papiidangay a sakawawan.

laylay (歷史)

此地主要為斯卡羅王國的領土，早期當地排灣族人在打獵後，常將食用剩餘的獵物丟棄於此處，使此地遍布動物的腐屍氣味，故以排灣語「vangecul」稱之，意為「臭氣」。後來移墾至此的漢人亦以台灣話音譯為「蚊蟀」（bángsut），並作「蚊蟀埔」。1920年台灣地名大變革，日治政府改以日語音譯為「滿洲」（manshū）將之易名，並設置「滿州庄」，劃歸高雄州恆春郡管轄。戰後初期改劃設為高雄縣恆春區滿州鄉，1950年改隸屏東縣至今。

tiniay a lala’ angangan nu S-ka-lu Huti kanatal a lala’, kasumamadan tiniay Paywan a tademaw namiadup hawsa, u liwan nikanan tu niadupan, bakah han itini, satu tiniay a sanek hatu nu mamuni’ay a kidu nu aadupan, u lalekala nu Paywan a kamu “Vangecul” han a ngangan, u imi angtulay” han, satu mabulaway tayni patadasay a Layak nu Taywanay a ngiha u uwn-sway “ba’ng-sut”, pala u uwn-sway-pu” han. 1920 a mihcaan Taywan misumad tu ngangan nu kakitizaan, pikuwanan nu Lipun a cen-bu pasuma nu Lipun a ngiha Mam-cuw “manshu” uynian a ngangan patizeng han i “ Man-cuw a niyazu’”, pakenis nu Takaw tu Cuw Hen-cun a sakuwan tuway. zikuza nu ngangayaw saayayaw pasumad pakenis patizeng sa i Takaw a kuwan Hen-cun a kakitizaan Man-cuw a kenis, 1950 a mihcaan pasuman han tu Pin-tung a kuwan katukuh ayza.

caculilad(交通)

1)恆春往東走屏200縣道，往滿州方向，在新庄右轉，走屏200甲縣道，經港口即抵茶山。 (2)鵝鑾鼻方向，由台26線沿太平洋海岸線北上(台26佳鵝公路)，依指標即可抵達。

sakacacay, Hen-cun pasawali Pin-tung muculil tusa a lasubu a kuwan a zazan, pasayza i Man-cuw, i kawanan niyul nu Sin-cuwang, pazay Pin-tung tusa a lasubu a kuwan a zaza, micaliway tu Kang-kuw katukuh i ucya a buyu’. sakatusa, pazayza i E-lan-pji, u Tay tusa a bataan izaw ku enem a zazan mililis tu walibayu a sadipasan a zazan taa amisan “Tay tusa a bataan izaw ku enem Cya-e a zazan” kulul tu nipatuzu’an a paya katukuh tu.

Man-cuw Kang-kuw mauzipay mulangaway aidangan (滿州港口社區生態旅遊)

港口社區，位於墾丁國家公園東邊地帶，擁有得天獨厚的海洋環境，亦有豐富的生態資源及茶文化，以及新興的衝浪活動，且鄰近興海漁港，沿岸資源豐富，因此大部分居民靠海維生，想像在夕陽西沉的海邊，看著浪花揚起，海面上點點漁船捕著飛魚，畫面多麼協調美麗。港口村在墾丁國家公園範圍內，村內港口溪為墾丁國家公園內最大的河川，誘因淡水與海水交匯，使得港口社區擁有豐富的陸蟹族群量及多樣性。港口村亦為文化部指定為人間國寶張日貴女士之故鄉，八十歲還中氣十足，演唱民謠情感真摯，「牽尾音」綿長細膩。被譽為繼陳達之後，最全面的民謠演唱家，她的滿州民歌、民謠傳藝，為滿州民謠豎立區域音樂風格的標竿。面海的港口茶特有的茶香，因口味與眾不同且獨特城為恆春三寶之一特產。

Kang-kuw a kakitizaan, tini i Ken-ti kanatal aidangan tu nuwalian, micidekay ku hekal nu bayu, yadah ku mauzipay mulangawan a salacul atu lalangawan nu ucya, atu Sin-sin nu micukisay tu laying i bayu, satu i capiay Sin-hay nu mibutingay a minatu, mililis tu dadipasn yadah ku salaculan, satu u binawlan amin miida tu bayu u butig ku sakauzip, zateng sa i dadipasan kacelema nu cilal, miazih tu cakeb nu laying, i bayu nu mibutingay tu timu a balunga’, salungan kapah azihen ku hekal. Kang-kuw a niyazu’ i labu liwliw nu Ken-ting kanatal aidangan, labu nu niyazu’ Kang-kuw a sauwc u satabakiay nu Ken-ting a sauwac, sayhan u lalikeluhan nu abesaay a nanum atu aheciday a nanum, satu Kang-kuway a niyazu’ yadah ku i hekalay a kalang atu yada ku masazumaay. Kang-kuw a niyazu’ u wnhuwpu panutek i hekalay u budawan nu kanatal a tademaw ci Cang-ze-kuy tatayna, walu a bataan ku mihcaan kapah ku uzip icelang henay, mudadiw tu kasumamadan nu babalaki a dadiw sakalalum ku balucu’, malacing damsay ku ngiha. paseneng han u miduducay ci Cen-taan sa, u mitesakay mudadiw tu sumamaday a dadiw, nu Man-cuw a dadiw niza, padutus tu dadiwnu babaaki, nu Man-cuw u patizengay tu nu babalaki a dadiw. musuayaway tu bayu Kan-kuw a ucya micidek ku bangsis nu ucya, zayhan caay a kalecad ku asu’ nu ucya’ u micidek nu kenis tulu a cacay ku bunawan a nipalumaan nu Hen-cun.

micidekay hekal aidangan (觀光景點特色)

從鵝鸞鼻到佳樂水，也從鼎鼎大名的墾丁進入了沒沒無名的滿州鄉，這段小小的東海岸，處處充滿的墾丁的驚奇，龍磐大草原的壯闊披上湛藍太平洋的風衣，散發異國風情的牧場，還有海岸奇景的佳樂水。

makay E-lan-pi katukuh i Ciya-le-suy, pakay tu singanganay a Ken-tin micumu tu caay ka singanganay a Man-cuw a kenis, uyni adidi’ay a sadipasan, u kacekukan tuwamin kina Ken-tin, Lung-pan a nalinabuwan ahebal sizikucc tu sumilaway walibayu, siliwasakay tu zumaay kanatal tu pahutingan a wayway, izaw henay nu sadipasa micidekay a hekal nu Cya-le-suy.

再往山裡面走，沿路上三三兩兩的住家，無憂無慮的孩子正在嬉鬧玩耍或許在路上恣意奔跑著，也或許拿著一支雪白的冰淇淋一邊唱歌一邊吃，這裡的人們純樸自然並沒有太多都市中的矯飾，這裡就是滿州鄉。

pasayza aca muculil i buyu’,miduduc tina zazan tulu tulu ku luma’, salihalay sa ku wawa aliyacliyac sa mabalakas hakay i zazanan kakuniza sa maduba’, hakaay miikec tu cacay salengacay a pin-ci-lin mukan mudadiw tu, tiniay a tademaw amin mahiza u kasumamadanay kunikauzip, nayay ku yadahay a kazali nu Tuse, nu Man-cuw a kenis ku tiniay.

滿州鄉中一路上花海處處，行路間花香陣陣撲鼻而來；一顆顆金黃色且碩大的牧草球讓人恍若置身在異國的牧場中；甚至可以看見各式的猛禽正展翅在天空中遨翔；而身材壯碩的衝浪客時而隨波浮載、時而乘浪而起，而流傳百餘年的港口茶以及獨特的甘苦味獨樹一格，一隻隻吊在曬衣架的飛魚乾，透著陽光裡面蘊含著海洋的無限活力；九棚大沙漠的荒涼，登高遠眺不免讚嘆造物者巧妙的安排。

Man-cuw a kenis Cung-i a zazan u balu amin, muculil i zazanan bangsis sa a saneken, sacacaycacay sa ya takuliyaway tabakiay bukesu a mali mahiza i nu tauwan a kanatal a pahutinan, tuwaca taneng maazih ku masasizumaay makatalay aadupan micebal tu sapikpik mubahel i tapuku, u tanuhtuhay a uzip mibucekisay tu laying a labang mikilul tu makilid mapawpaw nu laying, satu kilul tu layingn, nakamuan tu lasubuay a mihcaan Kang-kuw a ucya atu micidekay ku akenek siceday, sacacay mapacait i pacaitan tu zikuc a maacakay a timu, namapacilal labuay izaw tu kunu bayuay a sapakeng, Cyu-peng a likelikenan maalesaytu, tayza i talakaway micekaw a mahemek tu misanga’ay tu tuud salungan ku piwnay.

每年十月上旬，都是灰面鵟鷹(灰面鷲)過境恆春半島的高峰期，由於滿州山區正好是台灣本島的末端，大片的原始林區正好是灰面鷲們休息與覓食的最佳地點，所以十月上旬這幾天會有好幾十萬隻猛禽過境停留，也造就滿天是灰面鷲盤旋的景觀。滿州的賞鷹點位於滿州7-11往東進去的里德橋，對面的山上就是10月間國慶鳥灰面鷲過境的棲息地，因此每年10月國慶日前後下午，滿天的灰面鷲會開始盤旋降落。墾丁國家公園管理處均會派解說員到現場，為民眾做解說服務，非常熱鬧。

paymihecaan tu cacaa a bataan, u abuan bihid kwng-ing “abuan bihid a Ciw” u picaliwayan tu Hen-cun, uynza u Man-cuw a kakitizaan tatungus sa u zikuzan tu nu Taywan a subal, maham u caayay henay ka patadas a kakitizaan tatungus sa u pihibangay pikiliman nu pang-ciw a yaman u sakapahay a kitizaan, sisa cacay a bataan tu pinaay a demiad a izaw ku pinaay cacay a bataan a mang ku makatalay a ayam micaliway tayni mihibang, u panciw amin maniyul i tapuku. Man-cuw piazihan tu palang tini i Se-ben sabaw cacay pasaza i nuwalian micumud tu Li-te a sangawan, i nuayawan a buyu’ uyza u cacay a bataan u kalimulakan nu kanatal a demiad abuan a panciw micaliway pipahanhanan a kakitizaan, satu paymihcaan tu cacay a bataan kalimulakan nu kanatal a demiad tu namamin malahuk, u abuan a panciw amin malingatu maniyul midebu. Ken-tin nu mikuwanay miculcul tu misiwkayay musakamuay tayza itiza, mikawaw misiwkay musakamu tu binawlan, tada kacinglawan.