Nu-wiy a bayu’

kakiliman

Nu-wiy a bayu’挪威海

nilaculan

nu-wiy a bayu’ tini i amis a satipyu nu cacayay a lu-yun a bayu’, tini i nu-wiy tipan tu amisan masasu panan , u amisay a bayu’ at uke-lin-lan a bayu’ nu teban .

挪威海是北大西洋的一個陸緣海，位於挪威西北方對開，介乎北海與格陵蘭海之間。

nu-wiy a bayu’nu tipan atu pin-taw a bayu’ matatulin , nuwalian nuamisan atu pa-lun nu ciid a lalaikidan nu nanum matatepal , i nu tipan atu timulan , pi-taw at ulu-cin a subal kalalaad nu sasanu bayu’ matatihepa u satipyu nu hekal atu nu-wiy a bayu’ u malaliyasay .

挪威海西邊與冰島海連接，東北方與巴倫支海相鄰。在西南方，冰島與法羅群島之間的海底山脊把大西洋外海與挪威海分開。

nu-wiy a bayu’ atu ke-lin-lan a bayu’ , u hekal nu bayu tasasaen 2katukuh3 nu sasa nu bayu’ , u sasaay nu bayu a nanum u cuedetay idaw ku walak talakaw. kyu nu-wiynu tipan a bayu’ idaw ku dihkuay a likid nu sasaay a nanum nu bayu’ .

在挪威海及格陵蘭海，表面的海水下沉至2至3公里的海底，所以海底的水較冷且含氧量高。因此挪威西岸外海有一股海面暖流及一股海底冷流。

walian a sulda nu subal a dawhang keliden nida ku cueded nu pin-taw , sa nududuc tu amisay a kalikid . u nu-wiy dawhang nu mu-si-ke a dawhang nukasa capa, mukelid tu dihkuay pasayda i amisan , kyu nu-wiy a demiad diheku tu atu suemet .

東冰島洋流把冷水帶到南面的冰島，然後沿著北極圈轉向東流。挪威洋流是墨西哥灣流的分支，它把暖水團帶向北方，使挪威的氣候保持溫和及濕潤。

dumasa u nu-wiy nu amisay a dawhang mitesekay isasa a nanum “North Atlantic Deep Water” u tatangahan nu nanum.

另外，挪威海也是北大西洋深層水（North Atlantic Deep Water）的一個源頭。

nu-wiy a bayu’ idaw ku satipyu diheku nika ahecid ku dawhang a micaliway sisa u hekal nida caay kasisulda .

挪威海由於有大西洋較暖且鹹的洋流經過，所以海面不會結冰。

ina bayu tuytiniay yadah ku buting , pasu siy a buting, huhuy a buting hipu aa buting,atu ti-abuting, kamu nu sitangahay sa ina dawhang nikasaungay nu demiad ku misumaday sa, kyu u likid nu bayu nu nu-wiy a dawhang tudedemiad kinsaan tu miadih ku wayway anu mahicahica tu .

此海域漁產豐富，包括鱈魚、鯡魚、沙丁魚及鯷魚等。科學家認為洋流的波動變化是氣候轉變的指標，因此流經挪威海的海流受到嚴密監測。

nu-wiy a bayu’ u celaka sananay nu heni u yadahay , namakay 1993 amihcaan malongatu yadah ku nkatahekal nu simal atu nu helakay a simal. Dumasa , idaw ku pasubanaay u nu-wiy a bayu’ kapah mala walakli a sasingaan sa , miselep tu diheay sa .

挪威海天然資源豐富，從1993年起開始大量出產原油及天然氣。另外，有人建議挪威海可作為二氧化碳的貯藏所，以減低溫室效

wiytiniay a kitidaan關於這個地方

namahica 關於這些結果

nu-wiy nu tapang , u pulung nu ngangan sa u nu-wiy , tini i se-kan-ti-na-ya pangkiw nu subal nu tipan , walian sa u zuy-tin matatulies , tipan sa u satipyu .挪威王國，通稱挪威，位於斯堪地那維亞半島的西部，東與瑞典接壤，西鄰大西洋。

dadan nu bayu ngangingangyu sa , mahida u nu-wiy idaw ku maemicay a bangcalay a kitidaan . duma sa , nu-wiy atu hun-lan atu e-lu-se mat首都為奧斯陸。2009年至2011年、2013至2018年獲得全球人類發展指數第一的排名，挪威為高度已開發國家，擁有極高的人均國民生產所得和生活水平。

Hal-se-ta nu nu-wiy  te-lu-mu-se-cin a tukay , u kitidaan nu mikuliay mikuwanay a tukay . u pala ninatukay 445.29 cubu akuli , 2023 amihcaan u tademaw nu pulung sa 24,903 atatademawan .

哈爾斯塔是挪威特羅姆斯郡的市鎮，行政中心為哈爾斯塔鎮。市鎮面積為445.29平方公里，2023年人口數量為24,903人。

na-wiy-ke u nu-wiy- nulan a tademaw nu tademaw sakatuku a tukay, tini i amisan , aw-hu-te a bayu nu tipan . kitidaan nu tukay a na-wiy-ke cen . na-wiy-ke-cen nu kakawsan nu amisan nu-wiy-aw-hu-ten a kitidaan tini i amisan nuy tiniay .

那維克是挪威諾爾蘭郡人口數量第三的市鎮，位於北極圈內，奧福特峽灣西面。市鎮的行政中心為那維克鎮。那維克是傳統的北挪威奧福登地區位於北極圈內的一部分。

demiad氣候

demiad nu na-wiy-ke a demiad u matatudungay nu hu-ci-ti hananay a demiad kanahatu tini i amisan nu amis 220 a ku-li . maalanu amisay a dihekuaya bayu’ “ u mu-si-ke- nu dihkuay a niladlad macalilaw , na-wiy-ke milihida tu baladtu a kitidaan mangaleb ku diheku.

那維克的氣候是典型的副極地氣候雖然位處北極圈以北220公里，可是由於受到北大西洋暖流（墨西哥灣暖流的延伸）的影響，那維克比起其他同緯度的地方更為和暖。

na-wiy-ke tu mihmihcaan nu diheku sa 3.8 ku diheku nu undu, kapal mulangaw ku mucelakay katukuh tu 150 ni demiad , sisa misulul tu binacadan paluma tu cancanan .

那維克的年均溫為3.8攝氏度，可供植物生長的日數達150日，因而容許居民進行園地栽培。

yu 1154 amihcaan , tini i huwan-ti-kang palutatenga tu ci ni-ta-ke-se a piling nu kiwkay itini , mapatelac ku dateng tina tukayan a ngangan u te-lung-tun “Trundum）.

在1154年，梵諦岡教廷正式承認尼達洛斯總教區的存在，但誤以為該城的名atules .海岸線極其蜿蜒曲折，構成了挪威特有的峽灣景色。此外，挪威還與芬蘭和俄羅斯接壤。

nu-wiy a lala’ pasu cuedetay a maluyaluyay a subal atu yang-ma-in a subal , pakayni nu timulan nu maw-te-huwang-hu atu pi-te-ise milunguc tu sapikuwan.挪威的領土也包括冷岸群島和揚馬延島，此外對南極洲的毛德皇后地和彼得一世島有主權要求。

u ngangan nu kanatal u aw-se-lu . 2009 amihcaan katukuh 2011 amihcaan , 1013 amihcaan katukuh 2018 a mihcaan u kaydihan nu tademaw sapacakat tu sayaway a tinsu , u nu-wiy u satalakaway tu a kanatal namitadasay , idaw ku talakaway nu lipida nu binacadan atu nikaudip nu binawlan .

稱為特隆敦 “Trundum”。

ina patelac katukuh 12 asiki nu dikudan kya nawci ni-ta-ke-se a situngusay a kiwkay nu tinsukiw patahekal a musumad , i 1192 a mihcaan malingatu , lu-ma a kiwkay malingatu pangangan tina tukayan ni-ta-lu-se .

這個錯誤一直到12世紀後期才由當時尼達洛斯主教座堂的大主教提出更正，而在1192年開始，羅馬教廷才開始稱呼該城尼達洛斯。

ni-ta-lu-se katukuh 1217 a mihcaan u nu-wiy hank u nanagangan nu kitidaan nu kanatal. u ni-ta-lu-se ina ngangan i nadikudan nu pina a siki u cayay kalecad  namahica hakiya malawpes kinapina , u tatelunga a kawaw sa u ni-ta-lu-se a kiwkay nayi 1537 a mihcaan malawpes , nika ina ngangan katukuh i 16 atu 17 nu siki miyung henay .

尼達洛斯一直到1217年都是挪威的首都。尼達洛斯這個名字在往後幾個世紀因為不同的原因消失了很多次，最主要的原因在於尼達洛斯總教區於1537年的消失，但該名稱一直到16和17世紀都還被使用。

ni-ta-lu-se tapang a kiwkay 尼達洛斯主教座堂

te-lung-he-mu u tapang a kiwkay , ni-ta-lu-se tapang a kiwkay nu kitakit nu amisan nu teban a siki nu tabakiay a kiwkay , u se-kan-ti-na-wiy-ya satanakiay a kiwkay.特隆赫姆的主教座堂，尼達洛斯主教座堂是全球最北的中世紀大教堂，也是斯堪地那維亞最大的大教堂。

tepal nu kiwkay idaw kya tabakiay a kitidaan nu tapang a luma’ u ni-ta-lu-sea kitidaan nu kiwkay 1400 a mihcaan nadikudan mala nu nu-wiy nu tapang a sapapipacuung nu kiwkay , singa han nu heni i nu-wiy-wang-kuwan pasabinawlan a patinankay .

主教座堂旁同時有著大主教宮殿尼達洛斯主教座堂在1400年後成為挪威國王的加冕教堂，並保存了挪威王冠向公眾展出。