Kau Wei He

Pangcah a tatemaw- ci Takapu Ciyan-cin（Kau Wei He）

ngatu cacay

pulung makawaway i sabitay nu Yincumin i Taywan i, ci Kau Wei He ku salakat pakaalaay tu cacay ku bunac a tademaw, itini i 1992 a mihca 11 a bulad sakacacay a demiad, mapakabit i ’abala niza ku cacay a bunac, malakabahekaan a tademaw itini i Taywan. katukuh tuna pinapina a mihca, ta sedak sa ku sakatusa u Paliwan nu lu-cin cibunacay. uzip ni Kau Wei He i kasabitay ningla pulung 26 a mihca, tatenga’ tu, itiya i u tanengnengan tu a tatamaay ciniza itiya, nanuya mabalic tu ku nengneng nu luma a tademaw tu Yincumin, tuna pinapina a mihcaan katuud tu ku malasabitayay a kapah nu Yincumin, tada mahapinang malengat ku balucu’ nu cimacima a tademaw. Kamuen ku demak niza, itini tuna masapatekay tu ku mihcaan, u caay tu ku mamalahedaw kuni.

ngatu tusa

Itini i kalasabitayan ci Kau Wei He pulung 26 a mihca, kaapah hu mapalengat nu masakakaay makawaway i Kun-cin, atu mahidhid nu kalalawlaay a balucu’ nu Yincumin ciniza, saka sahu pakalepun tu cecay mihca mitilid i Taywan-tasiyi, pacieci sa a misawad, miseking tu kun-cin kuwn-siyaw, itiza tu misatapang ciniza tu musiluyay maebelay a uzip niza. Itiza i lakat nu kalasabitayan niza mala palakatay tu hikuki, malakakelidan, malacu-len, ta-tuy-cang, can-mu-cang, su-can, hatiniay tu kaleku ku kawaw niza, kinapinapina tu pakaala tu kungpay, kinapinapinaay tu mikaput a mibulaw, kababulaw itini i liyal nu Taywan maala tu kina balu a pulu’ milis tu liyal nu Ta-lu. izaw ku kamu niza itiya, 1979 a mihca palakat ciniza tu sapibulaw a hikuki B-5A maucul pakaakawaw, yu pahitebu satu caay ka tebad ku ka’ayaway a sazipa’ nu hikuki, itiya i ila tu ku kamu nu kakelidan hitebu han tu saan, nika citaneng ciza, maedeng kaku a miliyaw pahitebu sa ku i kemuday nu balucu’ niza, uya minanaman niza a tanenng, ya papatebu buhat han niza ku satahab nu tayya, suelin bangcal ku katebad, anu awaay ku matiniay niza a balucu’ ku makaali’ang tu kula matekesay a hikuki, a awa tu ciniza a mapatay.

ngatu tulu

Sabangcal satu ku katebad, ikul tu pakaulah hantu nu kakelidan atu pakupay, nikawlila tuya pisa’imel. u talaw mala’uteng tu ku liku’ tu kacibelang niza, nika mapauzip ku hikuki atu uzip nu tileng. Suelin tu itila i kalasabitayan na ila kuya damsayay maulahay a bulucu’ nu Yincumin i tatilengan ni Kau Wei He, caay pi’usi tu tademaw, u tapang kaku awa ku sanay niza, saka i balucu’ nu kaput niza, u tada sabangcalay malatapang ciniza. u nika matila niza, malasakaulah tu nu ’alumanay ciniza, unini ku saka cibalucu’ ciniza, anu misawad tu malasabitay, patuetu hu kaku misakuwanay a kawaw saan.

ngatu sepat

I’ayaw na sumuwal tu ci Kau Wei He, “ I’ayaw nu 50 a mihcaan mapaini aku ku kuk-ka, ikul nu 50 a mihca itinien tu aku paini i Yincumin.” saan. unini a kamu niza maduedu mikaput misingkiw tu li-pu-ing maala ciniza. nanu ulah nu binacadan, na macakat malacibunacay,matu pisawad niza mitilid tu tata’akay pitilidan, pacieci sa misawad malasabitay, mikaput tu sakakinatusa singkiw nu li-pu-ing, maala ku 18,000 satakalaway ku kip-pu, maala malali-pu-ing ciniza, misa’icel tu sakabangcaal ku uzip nu binacadan a lalan, katukuh anini awaay hu ku mitikalawah ku maalaay tu kip-pu niza.

ngatu lima

Kali-pu-ingan ni Kau Wei Hemilecad tu i kalasabitayan ku balucu’, misabalucu’ misa’icel, mipaluwad tu ilaay i salikec sakabangcal ku uzip nu Yincumin, matu itini i Pusung patileng tu sakuwan tu pasawali, paluwad tu sibana’ nu Yincumin, pabatel vu lalan nai Pusku katukuh i Kakacawa a lalan, pakayniay pinatelek a pala nu salikec atu paluw2ad patileng tu Yincumin wiyenhuy hatilaay ku kawaw.misawad malali-pu-ing, na u balucu’ mibalic tu mulukawaw, itila i Yincumin wiyenhuy na saan, nika u mamikaput tayni i Taypak a mikayki, katukuh i batad nu lalan i Sing-in masasungtul ku paliding, malepun tu ku nika tadamaan nu uzip niza, matenak kuni a lihab, mabanaay sida’itay cinizaan a tamdamdaw, maeemin tu a malalum ku balucu’.

u sulit nu Hulam

高巍和（阿美語：Takapu，1943年－1996年4月20日），臺南縣阿美族人，中華民國空軍少將。1991年晉升少將，成為臺灣原住民史上第一位將軍。退伍後曾代表中國國民黨於平地山胞選區當選第二屆立法委員。1996年4月20日凌晨，駕車經中山高速公路赴臺北參加「中華民國台灣原住民文化發展協會」的會議，於臺南新營一帶發生車禍，經送醫不治，享年53歲。

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan

nasulitan nu Pangcah a tademaw 

高巍和

nasulitan nay pabalucu'ay a kawaw nu subana'ay a pu 2018-1