威尼斯(義大利語:Venezia([veˈnɛttsja] ( 聆聽));威尼斯語:Venesia 或 Venexia;拉丁語:Venetia;佛里烏利語:Vignesie;英語:Venice)是義大利東北部著名的旅遊與工業城市,也是威尼托地區的首府。

Winis ( kamu nu I’tali’ :Venezia ; kamu nu winis :Venesia atu Venexia ; kamu nu latin : Venetia ; kamu nu foliuli’ : Vignesie ; kamu nu igi :  Venice ) sawali nu amisan sakatingenga nu aidangan atu pikulian a tuse i I’tali’ , unu winitu kitidaan a tuse .

威尼斯城由被運河分隔並由橋梁相連的121座小島組成。威尼斯潟湖是位於波河與皮亞韋河河口之間的一個封閉的海灣,威尼斯城就坐落在威尼斯潟湖的淺灘上。威尼斯以其優美的環境、建築和藝術品珍藏而聞名。

Winis a tuse ya sawac masacapa u sangaw tu ku palalitemuhay palcapu tu 121 akenis . winis masatakuay a lala’ I puhe atu piyawihe a sawac ku nikasangaiw a maedep , u winis akenisan itida i winis a masatangkuay nu hekalay a sawac . bancal ku liwliw nu winis , nisangan tu luma’ atu nisingan sakasingangan tu nalimaan a tuud .

潟湖和城市的一部分被列為世界遺產。Luigi Barzini曾在紐約時報形容它「無疑是最美麗的人造都市」,時代線上雜誌也稱讚威尼斯是歐洲最浪漫的城市之一。

palacacaen kya masatankuay a lala’ atu tuse u naliwanan tu i kitaki . Lugi Barzni namahida sa niwyi a nipacuda sulit satu “ nayi ku sasakamuan tu mahiniay kabancal tina tusean ‘’  nuaydaay i nipacudad mahini tu ku kamu i winisan u salihalayay a tuse kina Oco .

2020年,共有258,685人居住在威尼斯市鎮,其中約55,000人居住在老城區。威尼斯與帕多瓦和特雷維索一起,組成了帕多瓦-特雷維索-威尼斯大都市區(PATREVE),總人口260萬。PATREVE只是一個統計學意義上的大都市區,不是行政區劃的等級。

2020 a mihca, hamin 258,685 nu tademaw muenen i winis a tusean u duma idaw ku 55,000 a tademaw muenen tina malumanay a tuse . palecad hantu kya winis atu patuwa atu teliwisu , pakumud  hantu tu patiwa teliwisu,winis u satabakiay a tuse ( RATREVE ) , hamin nu tademaw sa 260 a mang . PATREVE i cuda a nisulitan u tabakiay a tuse, cayay kawnutalakaway aniziwkaan kuyni .

威尼斯這個名字源於公元前十世紀居住在該地區的古威尼蒂人。這個城市歷史上曾經是威尼斯共和國的首府。威尼斯同時被譽為「主之城」、「尊貴之城」、「亞得里亞王后」、「水之都」、「面具之城」、「橋梁之城」、「漂浮之都」、「運河之城」。

ya winis kina tatangahan nu ngangan u lingatu namakayda i kasumamadan cacay batan a seci idaw tu ku muenengay itini a tuse u winiti a tademawan . namahida kina mahemekan a winis nau masakaputay kapulungan a kanatal kina tuse . winis namahida sa palu u ‘’ tatangahan a tuse ‘’ , u ‘’ kahemekan a tuse ‘’ , ‘’ yateliyawanho ‘’ , ‘’ nu nanumay a tuse ‘’ , ‘’ satahpu tu pisin a tuse ‘’ , ‘’ nu sangawaan a tuse ‘’ , ‘’ munanabaway a tuse ‘’ , ‘’ miculuay atuse .

威尼斯共和國是中世紀和文藝復興時期的主要金融和海運力量,是十字軍東征和勒班陀戰役的集結地,也是從13世紀直到17世紀末的一個非常重要的商業(特別是絲綢,糧食和香料)和藝術中心。

Winis masakaputay kapulungan a kanatal u mayteban a kasumamadan atu u palekalay tu sasulitan yumahida a ngangan u sasingaay tu kalisiw atu miculuay tu tuud i bayu’ . u hitay nu lingatu atu mapapacin ku lepantu kasaupuan a kitidaan , namakayni tu i sabaw tulu a sumamadan katukuh I sabaw pitu nu sadikuday a kasumamadan u sakahenulan kina pipacakayan a siwbay ‘’ sangalep ku keliway a kudepu , u kakanan atu sapabangsi a tuud ‘’ atu kucungay a kitidaan .

威尼斯市被認為是第一個真正的國際金融中心,9世紀逐漸形成,14世紀達到了頂峰。這使威尼斯在其大部分歷史中成為一座極為富裕的城市。[10後來因為土耳其人對地中海東邊的控制促使歐洲國家尋找其他航線的慾望,威尼斯因此失去了大部分的重要性與影響力。

winis a tuse malu sayaway u tatengaay i kanatal u pisingan tu kalisiw , i siwaay a kasumamadan masaheci tu , sabaw sepad nu kasumamadan katukuh i tungduc . sisa winis i nahmekan hamin malu kakitaan tu a tuse . sisa i nadikudan u tulci a tademaw namakayni i sawalian nu ticunghay ku mikuwanay kyu u Oco kanatal kya tanen mikilin tu saculi a dadan nu masadumay , dayhan sa u winis nayi’ tu ku kahenulan nu lalingatula .    

‘.它同樣因為幾次特別是文藝復興時期的重要的藝術運動而眾所周知的。在拿破崙戰爭和維也納會議之後,共和國被奧地利帝國所吞併,直到1866年,由於第三次義大利獨立戰爭而舉行的全民公投,威尼斯成為義大利王國的一部分。

sisa kinapina tu mahida u sangalepan ku palekalay tu misulitay tu cudad kahenulan tu ku kucungay a kawaw nu kalimulakan nayi’ ku caay katinen tina . malpacaw ku napulun atu wiyana katatengil tu nadikudan , masakaputay kasapulungan a kanatal debunga nu awtili a kanatal , hayni katukuh i 1866 a mihca , nayuwida u sakatuluay sacacay sa malpacaw ku I’tali’ kyu papihamin tu binawlan a pai’na , kyu u winis mali nu I’tali’ hungtiay a kanatal .

威尼斯在交響樂和歌劇音樂史上也起著重要的作用,它是安東尼奧·韋瓦第的誕生地。2016年,威尼斯被評為世界上最美麗的城市。

Winis i pisaigkian u dadawan a igki atu nu canancanan a sapadadiw a tuud u sakahenulan aca kina mahiniay a kawaw , unu pilecuhan niantungniaw.wiwati . 2016 a mihca , winis u sasakamuan nu kanatal kya u sabancalay a tuse .