Yin-nan-pu-ta-cu Kanatal aaidangan

kakiliman

Yin-nan-pu-ta-cu Kanatal aaidangan 雲南普達措國家公園

nilaculan

naemekan歷史

pu-ta-cu Kanatal aaidangan nu labu hinuki a lilakilangan. pu-ta-cu Kanatal aaidangan pi-ta nu bayu a kitidaan .

普達措國家公園內的紅杉林。普達措國家公園碧塔海景區。

“pu-ta-cu” ina ngangan namakayni nu cang akamu, u “pu-ta-cu” nu heni a kamu, u imi nida sa u “cu a banaw”.

「普達措」之名來源於藏語，系「碧塔海」的梵文音譯，意為「舟湖」。

namakay pu-ta-cu nu sayaway nisulitan mikiluku nay 1604 katukuh 1674 a mihcaan nu cang a binacadan sapalaylay tu muumituhuday ke-ma-pa-saka caysep nu sakakaay usasaan sapaini misanga tu yadahay nu sapadindu tu milihayay “ci-ing-tu-ciy-cuwan-ci” saka limsep .

關於普達措的最早文字記載是1604至1674年間以藏傳佛教噶瑪巴活佛第十世法王為主題創作的《曲英多傑傳記》第五十頁。

inacuda patinaku tu ciyan-tang nu liwliw nu banaw a subal , idaw ku nisulitan patucek tiniay a lutulutukan a mucelakay anikalakalak.

該書描述了建塘附近的普達湖與湖心小島，並記載了當地的草甸地貌和植物分布。

1982 a mihcaan, pi-ta a bayu’ nu liwliw idaw ku 14,1818 a kucing nu lala’ patulas nu kitidaan a celak sananay a sasikulan a kitidaan . na-pa a liwliw nu bayu’ 2,400 a kucing patulasan tu sasikulan a mucelakay a sasikulan .

1982年，碧塔海周圍14,181公頃土地被劃為省級自然保護區，納帕海附近2,400公頃被劃為省級自然保護點。

1998 a mihcaan , ti-cin-cu a tademaw u siy-hu pahusu laecus tu miletek tu celak sananay a kilang , misaicelang a musikul tuyniaiay a sasikulan .

1998年，迪慶州人民政府宣布禁伐天然林，以加強生態保護。

2004 amihcaan ti-cin cang-cu nuheni kimikuwanay atu yin-nan a siy-hu nu binacadan makakabu tu mikingkiw , masakaputay malingatu i pi-ta a bayu’ nu talakaway a buyunu banaw, talakaway a lutulutukan kakakuwanan amusikul u kakingkiwan.

2004年，迪慶藏族自治州與雲南省人民政府研究室合作，組織開展了碧塔海—屬都湖高原湖泊、高山草甸保護管理模式的研究。

2006 amihcaan 2 abulad yu-nan nu binacadan a siy-hu milubang tu tin-si-pay aaidangan a ibutah a milubang , patucek patideng tu siyang-ke-li-la nu kanatal aaidangan nu kitidaan.

2006年2月，雲南省人民政府召開滇西北旅遊現場辦公會，決定建設香格里拉國家公園系列景區。

milecaday a mihcaan , u yin-nan mikuwanay tu kilang misulul patideng tup u-ta-cu akanatak aaidangan , wiyni sa nu cung0huwa-zen-miin kung-he-ku atu “kanatal aaidangan” a ngangan patideng tu pahelakay tu sasasikulan a kitidaan nu celak sananay.同年，雲南省林業廳自行批准建立了普達措國家公園，這是中華人民共和國首個以「國家公園」名義設立的自然保護地。

nadikudan sa , u ti-cin-cang-cu udipay a mikuwanay patideng tup u-ta-cu a kanatal aaidangan 2006 amihcaan 8abulad 1 ademiad , pu-ta-cu a kanatal aaidangan malingatu patayni tu labang midang .

其後，迪慶藏族自治州成立了普達措國家公園管理局。2006年8月1日，普達措國家公園開始對外開放試營業。

nadikudan sa u yin-nan malingatu patideng “yin-nan kanatal aaidangan” sululan nu kanatal nu mikuwanay tu kilang .隨後，雲南省開始建立「雲南省國家公園體系」，並得到了國家林業局的批覆。

yin-nan imahini malingatu i “ masametek t uku pahelakay nu sasikulan a kitidaan” namitanam patideng tu nu kanatal aaidangan .雲南省自此開始在「條件成熟的自然保護區」試點建設國家公園。

tawya a mihcaan 9 abulad yin-nan u tatengaay tu u nipatideng nu mikuwanay tu kilang a “kanatal aaidangan a mikuwanay nu kakulian” , wiyni sa nu cung hu-wa-zen-min-kung-he-ku kitidaan nu kanatal aaidangan nipatucek tu mikuwanay amasakaputay.

當年9月，雲南省正式在省林業廳下設置「國家公園管理辦公室」，這是中華人民共和國首個省級國家公園專門管理機構。

2007 amihcaan 6 abulad 21 ademiad , pu-ta-cu a kanatal aaidangan tucek tinadeemiad malingatu musedal tu paya .

2007年6月21日，普達措國家公園正式揭牌。

2008 amihcaan , u pay-cin-aw-in miudukay palamal itini matatules siyang-ke-li-la a patules tu laml itini.

2008年，北京奧運會火炬接力香格里拉站的傳遞在普達措進行。

2012 a mihcaan 1 1abulad pu-ta-cu akanatal aaidangan mala nu kanatal aaidangan micumud tu nu kanatal u 5A a aidanga .2012年11月，普達措國家公園被國家旅遊局列入國家5A級旅遊景區。

2015 amihcaan 1 abulad 20 adeemiad , pacakatay nu kanatal atu misumaday a wiy-yun-huy , tanul a mikuwanay mitulik tu wiy-yun-huy a kitidaan idaw ku 13 a paplitaan atu pulung nu “patideng tu kanatal tu tatelhngan a kawaw” patahekal i pay-cing, ci-lin, yin-nan a wal a kitidaan nu kanatal tu tatanaman .

2015年1月20日，國家發展和改革委員會、中央機構編制委員會辦公室等13個部門聯合印發《建立國家公園體制試點方案》，提出在北京、吉林、雲南等9個省份開展國家公園體制試點。

2016 amihcaan, cung-huwa-zen-min-kung-he-ku pacakatay atu misumaday a wiy-yun-huy u yin-nan pu-ta-cu a kanatal aaidangan malunu kanatal tu kumikuwanay a mamitanam , u tatanaman sa pasu ciyan-tang a tukay, lu-ci a niyadu’ , k-can a niyadu’ atu pi-ta a bayu’ nu celak sanay a sasikulan nu kitidaan, pasu nu tu-hu mi-li-tang, luy-zung- cun zu-ni-cun, nan-paw-ku a sulsuldaan nu nikitidaan nisubalid , u tatanaman a ahebal sa 602.1 cubu nu kuli.

2016年，中華人民共和國國家發展和改革委員會將雲南普達措國家公園列為國家公園體制試點，試點區域包括建塘鎮、洛吉鄉、格咱鄉境內的碧塔海自然保護區、屬都湖、彌里塘、洛茸村、尼汝村、南寶古冰川遺蹟等，試點面積為602.1平方公里。

matahepuay nu aaidangan sa lu a nanuyadu’an lim a mikuwanay nika idaw ku 43 a pahelak sanany a niyadu , u labuay atademaw sa 6600 ku tademaw.

公園覆蓋3個鄉鎮、5個行政村中的43個自然村，區內人口6600餘人。

aaidanga atu mikuwanay旅遊與管理

pu-ta-cu kanatal aaidangan mikuwanay sakamusa mutudu’ , hayni i 2018 a mihcaan , pu-ta-cu a kanatal aaidangan pulung muwala tu labang sa 1173.7 a emang nu tademaw , u nietan tunutayniay sa 23.883 a yiku kalisiw .

普達措國家公園管理局指，截至2018年，普達措國家公園共接待訪客1173.7萬人次，實現旅遊收入23.883億元。

Pu-ta-cu a kanatal aaidangan u mikuwanay nipatucek tu mamikuwan u Pu-ta-cu kanatal aaidangan u mikuwanay , ilabuay misiwbayay u ti-cin-cu papidangay a masakaputay a kusi i pu-ta-cu idaw ku patulak a kusi i tini .

普達措國家公園行政管理權限歸屬普達措國家公園管理局，景區經營權限則屬迪慶州旅遊集團有限公司普達措旅業分公司。

Pu-ta-cu a kanatal aaidangan u mikuwanay u tu-hui, pi-ta a bayu’ tusa aaidangan .

普達措國家公園分為屬都湖、碧塔海兩大景區。

nu-tu-hu idaw aca kungangan u tu-kang-hu , ina tu-hu liwliw u kilakilangan , u talakaw sa 3705 a depah , u ahebal sa 15 acubu nu kuli , nu siyanh-ke-li-la akitidaan u satabakiay nu enal a banaw .

屬都湖又稱屬都崗湖，屬都湖四面樹木環繞，海拔3705公尺，積水面積15平方公里，是香格里拉縣最大的淡水湖泊之一。

Pi-ta a bayu’ u dangday nuda a banaw, u kaku nu banaw masa kacumuli , tanayu’ 3000 a depah,ahebal sa 700 a depah u talakaw sa 3504 a depah, u labu nu nanum sa 40 adepah u pala 60 a kucing .

碧塔海為斷層構造湖，湖面呈海螺形狀，長3000公尺，寬700公尺，海拔3504公尺，水深40公尺，面積60公頃。

kamu nu cang “pi-ta” u imi nida sa ya kilakilangan mahida u siyam sa, u pi-ta abayu’ nu nanum namakayda nu sulsuldaan nu malawpsay nu sulda atu nanum nu sauwac malalikeluh . u lab isa u tu-ciyn a balu mapelu’ ku papah , malikid nu nanum patelac ku buting mukan , ina tu-ciyn a balu idaw ku adidiay nu sing-ku a duku , anu yadah kunikan nu buting , munabaw i nanum, u tataynian numidanga sa miadih tina mabusukay nu buting sa.

藏語中「碧塔」意為株樹成氈的地方，碧塔海的水由雪山的融雪和溪流匯聚而成。晚上杜鵑花的花瓣落下，被湖中的魚誤食，由於杜鵑花里含有微量的神經毒素，魚吃多了就會浮在水面上，這就是當地著名奇觀的杜鵑醉魚。