adingu nu kulul《背影》

ci Cu-ce-cin “ adingu nu kulul nadikuda idaw ku cayay kakatinengi a sakalaluman a kawaw.

朱自清的《背影》背後一段不為人知的感人故事。

那一年的冬天,枯葉滿地,典賣了家𥚃一些家當,為祖母辦完了喪事後,朱家父子都要出門了。 父親朱鴻鈞要去南京找工作,兒子朱自清前往南京中轉北京大學求學,所以父子倆一同前往南京,各自打拼。

itawta a kasienawan, mabadiay a papah laklak sa isasa, mapacakay ku cacanan nu luma’, namitadem tu bayi mamin t uku kawaw nu nadikudam, ina malwamaay a miliyas tu luma’. Wama ci Cuhungcin atayda i nancin mikilim tu kakulian, wawa Ci Cucecin atay i nancin maliyut tayda i payci a tabakiay a cacudadan micuda, sisa ina maluwamaay maladay tada i nancin, pakunida amisaicelang.

到了南京後,朱自清還在南京同學處逗留了一天,父親卻四處在找工作,本來說好不送兒子到車站,可朱鴻鈞還是送20歲的朱自清到浦口車站,父親蹣跚走過鐵道,攀上月台給兒子買橘子的背影,深深地刻在朱自清的腦海裏。

katukuh sa i nancin, ci Cucecin mituluy i cabay cacay ademiad, wama han tu wama makakilim tu kakulian, nakapah t uku nikasasakamu acay padungusa tayda i pangiduan, nika ci Cuhungcin padungus tu tusabataan ku mihcaan ci Cucecin katukuh i puku a pangiduan, hamaw sa miawas tu dadan nu silamalay, kayakay sat u kakacawan tu silamalay, micakay tu kama ya adingu nu kulul, cedek sa i punu’ nu tangah nida.

那是一個老境頹唐的背影,一個為家庭生計四處奔波的背影,朱自清被這個背影深深的感動,然後看著父親為他鋪好了座椅,把橘子一股腦地放在座椅上,很輕鬆似的説:” 我走了,到那邊來信!” 看著父親的背影混在來來往往的人群裏直到完全消失,朱自清的淚水終於忍不住流了下來!

wida sa masanayay sa kuekeng nu adingu nu kulul , wida mikilim tu sakausip a luma’ a adingu nukulul, ina adingu nu kulul cedcedek sa , nadikudan adih sat u nipasaksak tu elun, palkinacacay han nida padeng i elun kida kama, salihalay sa musakaku “yada tu kaku , katukuh tida patigami han tu! “ adih sat u adingu nu kulu niyama nida masasulamlam tu nu sacudacuday sananay maluyaluyay atademaw katuku malawpes cay tu kaadih, ci Cucecin cay tu pakahemhem alaw talalusa!

我們在朱自清的《背影》中,讀到的是父子情深,父愛子,子憐父,實際上朱自清和父親的感情從來就不合的;他從小就受到嚴苛責罰,母親的委屈隱忍,父親的貪圖享樂給家庭帶來的困窘境遇等等,雖然南京一別,朱自清留下了傷感惆悵的淚水,但內心𥚃還是沒有放下對父親的積怨。

ita itini ci Cucecin ya “adingu nu kulul” hananay, niasipan nita sa u nikalwama nu hatida ku kapah, ungalay nu wama tu wawa, udihi nu wawa tu wama, nika utatengaay nikalwama nu heni cay kaw kapahay ;nanu adidi sawsawni kaynahan cay sa papilhicaan, dungdung sa kuyna, uanub niyama nida kya pakuyuc ku labunuluma’ nuheni, kanahatu miliyas i nancin, ci Cucecin tanulusa sa malalumay a lusa, nika ubalucu’ nida misulul tu kalinges tu wama.

朱鴻鈞此後在南京四處奔走找工作,但卻到處碰壁,無奈之下祇好返回揚州。回到揚州後,家裏生活十分拮据,朱鴻鈞性格日漸消沈,有時又暴躁不已。

ci cuhungcin nadikudan sa i nancin tatacuwa mikilim tu kakuliyan, nika sawsawni cay pakatepa kaiyan kiyai nu taw, ahican naca taluma’ sa tu i yangcu, pakuyuc kunikaudip ci Cuhungcin han tu uwayway nuda tu dedemiad alaw han madisay, alahican cay kalenging ku wayway mabalucu’.

終於熬到兒子朱自清從北大畢業了,回到揚州教書,一個月後,到了朱自清領薪水的時候,才發現自己的薪水居然被人領走了,原來父親和中學的校長有交情,通過校長就私自領走了兒子的薪水。

alaw han ya wawanida ci Cucecin namaka payta mahedek tu namicuda tu tabakiay, taluma’ tu i yangcu malasaydan, dikudan nu cacay abulad ,katukuhan tu ni Cucecin kalipidaan sa, alaw han kiayawan milipida cinida ci nida, alaw uwama nida masasutineng tinacungsiy akuciw sinsis masasukapah, namakayni i kuciwsinsis pakunida han tu muwala tu lipida nu wawa.

朱自清徹底被父親的行為激怒了,他離開了揚州,帶著妻兒到寧波教書,和父親的關係就此決裂。

Ci Cucecin han tu mapatay tu nu linges tu wayway niyama nida, liyas satu kuheni i yangcu, keliden nida ku acawa tuwawa taydan i ninpu pasubana’, imahini hatidatu ku nikalwam nu heni malenga tu.

一年後的1921年,朱自清還是惦念父親和母親,帶著妻兒回到了揚州,朱鴻鈞居然執拗不讓兒子一家進門,街坊鄰居都來勸說,母親也苦苦哀求朱鴻鈞和兒子言和,朱自清一家才得以進家門。

dikudan nu cacay amihcaan 1921 a mihcaan , ci Cucecin mabulah tu cinida tu wama atu wina, mukelid tu acawa atu wawa taluma’ i yangcu, milunguc kuyna tu ci Cuhungcinan kaisa pacumud tu wawa, tayni tu namin ku biyaw amitulun , yawina mapatay milunguc tu ci Cuhungcinan kasasukapah tu tuwawa han , kya pacumud han tu ci Cucecin iluma’ .

即便這樣,父親仍舊對朱自清冷臉相待,平常都不正眼看他,視若空氣;朱自清那裡受得了父親這般冷遇,沒過多久就攜妻帶兒離開了揚州,不用說,父子之間的裂痕愈深了!

kanaha tu mahini, yawama hantu misatayi’ ku bihid sapiadih ci Cucecinan, caay pisuayaw ku mata miadih hidaha u bali; ci Cucecin cayay pakadungdung tu nikadiha niyama nida ahidaen, cay katenes keliden aca nida ku acawaw nida miluyas i yngcu, sapica sa , nikaluwama nuheni mangaleb ku nikalengat.

dikuda tu tusa amihcaan, ci Cucecin masadep ku kakulian sa, awaw han tu nida ku saba tu tatayna atu wina patayni maudip, ciyamanida sa sacacay satu I niyadu’ maudip, mahiniay kautiih a wama caay piliwkay tu wawa, anu hacihacica ku bulah tu baki sa, ci cuhungcin pakay balucu’ han nida balaki satu saaniwyu sacacay sa maudip.

兩年後,朱自清工作和生活穩定後,就把母親和妹妹接到自己身邊,父親獨自一人在老家生活,這樣一個性格倔強的父親從不向兒子服軟,那怕是有多想念孫兒,朱鴻鈞都是默默承受老來孤獨的生活。

1925 a mihcaan ,ci Cucecin mala paycin tabakiay a cacudadan nu malasaydanka tu , tucacay ademiad makaala cinida tu tigami nu wamanida Cuhungcin, sakamu sa utiih tu kuudip laecus tu, akay hatida tu sa, mabulah tu ci Cucecinan atu baki ; makaadih tinakamu, mulihaw ci Cucecinan, balakien tu udip hini sananay tu kupiayamali tu wawa, dateng sa cinida tina pina amihcaan caay kasasulul malwama, nabaw sa tahekal imata ku nipadungus niyama nida i pangiduan ya adingu nu kulul, namahida sa sulit satu cinida tu sapalaylay a nisulitan tu “adding nu kulul”.

1925年,朱自清已經是北京大學的教授了,有一天收到了父親朱鴻鈞的來信,大意就是身體越來越不好,恐大限將至,非常惦念朱自清和孫兒;看到這些話,朱自清感慨萬千,這是垂暮之年的老人以另類的方式向兒子服軟,想到這些年來與父親的較勁,眼前又浮現了父親月台送別的背影,終於提筆寫下了這篇傳世之作《背影》。

ci Cucecinan i “adingu nu kulul” sayaway anisulitan nida sa aku atu ciyamaw aku tusa tu amihcaan cay kasasuadih”. itini “cay kasasuadih” sa makai miadih haw nikacay kaydih masasuadih?

朱自清在《背影》開頭寫到:” 我與父親不相見已二年餘了。” 這裡的 “ 不相見 “ 是不想見還是互相不見面?

tatenga micidek kinaimi tuyni. “adingu nu kulul” nisulitan sadikuday nisulitan “yu sining henay ciyamaaku tahekal tu mikilim tu kakulian, masacacay pacangday, yadah ku tabakiay akawaw, cimakumatineng balaki sa mahida ku wayway! ucacanan akakawaw nu labunuluma mitatebud tu mabalucu’ .

真的很有深意。《背影》結尾寫到: “ 父親少年出外謀生,獨立支持,做了許多大事,哪知老境卻如此頹唐!家庭瑣事往往觸他之怒。

capinina tusaay amihcaan , alaw han katukuhan kapawanan ku laecus aku . imahini ci Cucecinan matineng tu miasip tu nikasasuada amalwam , miliwkay ku balucu’ , miliwkay tunaayaway ciyama nida paayaw tu cacanan cinidaan.

但最近兩年,他終於忘卻了我的不好。” 這時候朱自清分明已經讀懂了父親與他的恩怨,也放下了心結,理解父親往日對他所做的一切。

dikudan nu tuluamihcaan, sabani Cucecinan makaala tu tigami namakay nupatahekal tu sulit a mikawaway patigami tu nisulitan tu “ adigu nu kulul”, makaala tidacuda sa sakabilil sa tayda kakabian niyama, imahini ci Cuhungcin pihaceng tu ku imelang caytu katineng musakamu, kapet tiyung han nida kya cuda, tanulusa sa haminen nida miadih kya “adding nu kulu”, matenes kapetan nida kya cusa miabibien, ngaliwngiw sa ucanan hakita kangaliwngiwan nida, nika matineng kuluma’ amiadih.

三年後,朱自清三弟收到了出版社郵寄的散文集《背影》,拿到書後,趕到父親床前,朱鴻鈞此時病重,已經不能說話了,他摩挲著書,老眼含淚看完了《背影》,久久不願放下此書,嘴裏不知道念叨些什麼,但家人都懂得。

yu patigamiay ci Cuhungcin tu wawa nida sa, itawya milunguc tu papisulul tu wawanida, mahiniay ababalaki utiihay ababalaki sadikuday sa miliwkay atu wawa masasukapah tu, ina malwamaay tina tusabataan nu pina u balucu’ nuheni sadikuday sa miliwkay tu.

當朱鴻鈞給兒子寫信的時候,其實就已經向兒子道歉了,執拗一生的父親最終與兒子和解了,父子兩人二十多年來的心結也終於解開了!

“adingu nu kulul”nayi 1925 amihcaan amisulit, nu misulitay sa 1928 amihcaan patahekal tina nisulitan pakatineng tu binawlan ungangan nu cuda sa , ni Cucecin ani sulitan umakadaliay tu ngangan nida ; hatini tu katenes sakaydihan nu miasipay, sapasubana’ tu micudaday , hini satu sipalaylay, hina sakamu ku katuuday.

《背影》寫於1925年,作者1928年出版的散文集即以此篇為書名,是朱自清散文的代表作;半個多世紀以來,它常常被選為大、中學教材,廣為流傳,膾炙人口。

miasip kaku “adingu nu kulul” niasipan aku sa; yu wawa henay cay katineng tu imi nu “adingu nu kulul”, katukuh katinengan  kida “adingu nu kulul”, sa, balaki tu cay tu kaw masakapahay tu !

我讀《背影》的感受是:少年時讀不懂《背影》,到讀懂《背影》時,已不再年少了!

“minanam kita tu pahelak sananay a kamu hican musukep ku sulit hidan nu mukasi”mikinawl kita miadih tu sademdem nu bangcal a sulit.

namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan

mikawaway-kalumyiti

[1]