lalicay
lalicay (kamu nu Hulam: 雲雀)
kananan a wayway (習性)
mikawaway-kalumyiti小雲雀,學名Alauda gulgula,屬於百靈科雲雀屬,一般棲息與雲雀相似,在離水近的草地原,小雲雀經常快速沖入天空,展翅高歌之後落地。
adidi’ay a lalicay (Siyaw-ying-ciey, 小雲雀 ), Sey-ming (學名, mitesekay a pangangan) Alauda gulgula, u Pay-ling-ke yuing-ciey-su (百靈科雲雀屬) hananay, u aenengan nuheni masasengi tu nu lalicay (yuing-ciey, 雲雀). i itiza i micapiay tu sinanumay a lutulutukan sa, ya adidi’ay a lalicay (Siyaw-yuing-ciey, 小雲雀) hananay, hina kasenun sa tababaw i tapuku, mucebal tu sakubad, tanutuwa sa mudadiw, kasenun sa tasasa tu i lala’.
kananaman a wayway nu tamaan a lalicay (雄性小雲雀習性)
mikawaway-kalumyiti雄性有時會停在半空中歌唱,吸引伴侶。
u tamaan a lalicay alahicaan masatezep i tebanan nu tapuku mudadiw, maydih a misulut tu balucu’ nu tatayna a lalicay malucabay.
azihen i hekal (外觀)
mikawaway-kalumyiti全長約15公分,上身有黃棕色條紋,白色尾羽,短冠。雌雄外形相似。
azihen i hekal nu lalicay u tanayu’ nu uzip niza sabaw lima kung-feng(公分 ), i pabaw nu uzip izaw ku patelekay makulahay a kulit, atu sisalengacay a banuh i kikul, apuyu’ku tangahay a adiping, i hekalay a wayway nu tamaan a lalicay atu tatayna a lalicay azihen masasengi tatusa.
kakitizaan atu kakanan (棲息地與食物)
mikawaway-kalumyiti台灣兩種亞種,一為台灣雲雀,二為澎湖雲雀,主要棲息於旱田、草原等較寬廣的地區,海拔300公尺是他們的分布上限,小雲雀在地上築巢,以昆蟲、植物種子為食
i Tay-wan (台灣) tatusa ku Cubelan(ya-cung, 亞種) nu lalicay , cacay sa nu Tay-wan yuing-ciey (台灣雲雀), sakatusa sa Pung-hu yuing-ciey(澎湖雲雀), sakaydihan nuheni mueneng sa i tukustukusan , lutulutukan, mahizaay i ahebalahebalay a kakitidaan, atu caay ka talakaway a buyu’, i tulu a lasubu nu haypa(海拔) ku kakitizaan nuheni hatiza. tu i lala’lala’an kuheni misadibu, u cilekay atu nipalumaan a paenu ku kakanen nuheni .
u Pung-huay adidi'ay a lalicay (澎湖小雲雀)
mikawaway-kalumyiti澎湖小雲雀常出現在空曠草地會飛到半空中鳴叫歌聲嘹喨有「半天鳥」之稱是澎湖特有的野生鳥類。
u Pung-huay adidi'ay a lalicay (澎湖小雲雀) hina tahekal i ahebalay a lutulutukan, azihen mubahel ciniza sa yu katukuh tu i teban nu tapuku mudadiw, asu’tengilan malacing ku dadiw niza, kiyu u “Pang-tien-niyaw (半天鳥) han pangangan, u itizaay i Pung-huayay(澎湖) micidekay i hekalay a ayam.[1]
台灣繁殖的A. g. wattonsi亞種為小型雲雀,有中等長度的細喙,尾短,小而上聳的羽冠。
sasapahabayan atu sasalecu’an i Tay-wanay (台灣) nu mahiniay A. g. wattonsi hananay a Yacung-siyaw-yuing-ciey (亞種為小型雲雀) sa, sitanengay ku tanayu' nu laway, apuyu’ku kikul, atu adidi’ay tapabaway a adiping.
頭頂及背面黃褐色,頭上有三條黑褐色縱帶,背上有濃密的黑褐色縱紋。
i tukus nu tangah atu kulul izaw ku takuliyaway a kulit, i tangah izaw ku tuluay lumeni’ay abuabuan mahiza u sasebad a kulit, i kulul sa makedec ku abuabuan mibalatay a masakeliway a kulit.[2]
hican pahabay (保育)
mikawaway-kalumyiti小雲雀在台灣的分布廣泛,而且數量普遍。本種及其棲息環境並未遭受重大威脅,在全世界也沒有重大威脅。
u kakitizaan nu Siyaw-yuing-ciey(小雲雀 ), u ahebalay ku nikalakalak nuheni, itini i Tay-wan(台灣), yadah aca. mahiniay a Yacung siyaw-yuing-ciey(亞種為小型雲雀 ) hananay, u liwliw nu kakitidaan nuheni , caay ka pakatalawen nu tademaw, nayi aca ku micalilaway tu sakauzip nuheni i kitakit.[3]
wayway (行為)
mikawaway-kalumyiti通常單獨活動,不喜成群。飛行靈巧,飛行路徑帶有若干顫動及盤旋。
siyaw-yuing-ciey (小雲雀), sacacaycacay sa tatacuwa ciniza, makai masabelengbeleng, atu masediwsediw ku bahel niza, yu mubahel mahuyahuy atu misaliyutliyut.[4]
wayway nu tamaay a lalicay (雄鳥行為)
mikawaway-kalumyiti雄鳥常常奮力垂直飛到高空中,越飛越高,直到成為空中的一個小黑點,然後在空中快速振翅,維持在固定的位置大聲鳴唱,一場演唱約可持續10分鐘之久,歌聲結束後隨即降落於地面,隔沒多久又會再度登場表演,有時也會站在較高的地面鳴唱。
u tamaay a tamaan hina saicelang sa kasenun sa patelek tapabaw i tapuku, talakawtalakaw ku nibahelan, caay ka tenes kasenun satu patelek aca mubahel a tasasa, anu malacacayay lumeniay azihen i tapuku, satu mucebal tu sakubad mubahel mihuyahuy, tizatiza satu tanutuwasa mudadiw, u nipidadiw niza kinacacay makaala tu cacay a bataan a hung-cung(分鐘) ku tenes, mamin mudadiw sa kasenun sa tasasa, caay katenes tapabaw aca mudadiw hizahiza saan, alahican mutizeng i talakaway nu enal a mudadiw.[5]
wayway (行為)
mikawaway-kalumyiti「澎湖小雲雀」是澎湖地區特有亞種的鳥,「澎湖小雲雀」相貌雖平淡無奇,但是卻有上天賦予輕靈婉轉的歌喉,春天繁殖季時,公鳥便一面垂直上昇,一邊高歌不停,民間發現牠們常懸浮在半空中鳴叫,故俗稱牠們為「半天鳥」。
Pung-huay adidi'ay a lalicay (澎湖小雲雀 ), u itizaay i Pung-huay (澎湖) ku kakitizaan micidekay ya-cung (亞種) a ayam, ina Pung-huay-Siyaw-yuing-ciey(澎湖小雲雀 ) , caay kabanghangcal azihen nayinayi ku kasazuma, nika payni i sikapahay a takulaw matineng mudadiw, i sadingsingan kalecu’an nu aadupan a puu’, u tatamaay a tamaan tapabaw tasasa mudadiw kuheni caay pipahanhan, hina makaazih ku itizaay mueneng a tademaw tu mahiniay a wayway nuheni , kyu Pang-tien-niyaw(半天鳥) han pangangan.[6]
misingkiw tu Pung-huay (澎湖) a ayam (票選澎湖縣縣鳥)
mikawaway-kalumyiti澎湖縣為增進澎湖縣縣民對本土鳥種之認識,澎湖縣政府特舉辦此票選縣鳥活動。請澎湖縣野鳥學會推薦八種澎湖縣較具代表性之鳥類,分別為澎湖小雲雀、綠繡眼、白眉燕鷗、東方環頸、斑頸鳩、岩鷺、白頭翁、玄燕鷗,其中以澎湖小雲雀所獲得票數最高, 經縣長公佈為「澎湖縣縣鳥」
Pung-hu-siyan (澎湖縣) sa, maydih micunus tu kakatinengan nu Pung-hu-siyan a binawlan (澎湖縣縣民) tu itizaay a ayam, Pung-hu-siyn-cen-hu(澎湖縣政府) mitanam masasetset misingkiw tu ayam a kawaw.
mitakus tu Pung-hu-siyan yey-niyaw siey-huey (澎湖縣野鳥學會) patahekal tu waluay situngusay tu Punghu(澎湖) a ayam, masitekeday sa wuya: Pung-huay adidi'ay a lalicay (澎湖小雲雀), li-siw-eyng (綠繡眼), pay-mey-ieyng-u (白眉燕鷗),tung-fang-hang-cing(東方環頸),pang-cing-ciw(斑頸鳩 ), yeng-lu (岩鷺), pay-tu-ung (白頭翁), sieyng-ieyng-u(玄燕鷗), uyni satu Pung-huay adidi'ay a lalicay (澎湖小雲雀 ) ku sayadahay satalakaway ku paya, u kingciw tu ku mihapiyay, kiyu mala Pung-hu-siyan (澎湖縣) a ayam.[7]
U-ya yuing-ciey (歐亞雲雀)
mikawaway-kalumyiti歐亞雲雀(學名:Alauda arvensis)又稱叫天子、告天子、告天鳥、阿蘭、大鷚、天鷚、朝天子等,隸屬於雀形目,百靈科。
U-ya-yuing-ciey (歐亞雲雀), Siey-ming (學名) Alauda arvensis: zuma a nipangangan tinaku: Tiyeng-ce (天子), Kaw-tiyeng-ce (告天子), Kaw-tiyeng-niyaw (告天鳥), A-lang(阿蘭), Ta-liw (大鷚) Tiyeng-liw (天鷚), Ceaw-Tiyeng-ce (朝天子), u nu Ciey-sing-mu(雀形目),Pay-ling-ke (百靈科), hatiniay ka yadah a ngangan u Uya-yuing-ciey (歐亞雲雀) han namin kuheni.
azihen i hekal (外觀)
mikawaway-kalumyiti歐亞雲雀體形似蒙古百靈,但個體較小,體長約19cm 左右,上體黑褐色,翅、尾各羽外緣淡棕色。
Uya-yuing-ciey (歐亞雲雀), u uzip niza masengi tu Mungku-Payling (蒙古百靈), nika amica adidi’ ku uzip niza, ya tanayu’ nu uzip niza makaala sabaw siwa a kung-feng(公分), i pabaw nu uzip silumeniay makulahay a kulit, u sakubad atu kikul azihen i hekal, i lilis nu banuh siahemaway makulahay a kulit.
歐亞雲雀羽色雖不華麗,但鳴聲婉轉,歌聲嘹亮,能與蒙古百靈媲美,素有「南靈」之稱,是中國著名的籠鳥,在國外也深受養鳥者歡迎。
Kanahatu caay kaw bangbancalay ku kulit nu banuh nu U-ya yuing-ciey (歐亞雲雀 ), nika u pipatahkal nuheni a nidadiwan a ngiha, asu’ tengilen, u sakakapah sakazahkez ku balucu’nu tademaw yu mitengil, nidadiwan a ngiha malecad ku asu’ tengilen atu nu Mungku-Payling (蒙古百靈), kyu u "timulay a ling" (nan-ling, 南靈) han pangangan, i Cung-ku (中國) u katinengan a mapuluay a ayam (lung-niyaw, 籠鳥), nika i nutawan a kanatal manamuh pahabay tu mahiniay a ayam.
雌雄羽色相似,上體沙棕色或皮黃色,有的沾有灰褐色、具黑褐色羽干紋,其中頭、枕、後頸及尾上覆羽黑褐色干羽較細,背部黑褐色羽干紋較粗。
masasengisengi ku kulit nu banuh nu tamaan a lalicay atu tatayna a lalicay, u pabaway a uzip simakulahay takuliyaway a kulit, alahicaan izaw ku masipsipay i banuh ku abuabuan a kulit, silumeni’ay a kulit aca, tu i tangah , abala, nuzikuzan a liel atu pabaw nu kikul , belineng sa itiza ku lumeni’abuabuan simadicemay a kulit adidi’, i kulul sa u lumeni’abuabuan simadicemay a kulit, nika kibetul kuni.
masitekeday a wayway (形態特徵)
mikawaway-kalumyiti歐亞雲雀屬於小型鳴禽,體長大約15~20厘米。
U-ya yuing-ciey (歐亞雲雀 ) sa, u adidi’ay matinengay pangiha a ayam, u tanayu’ nu uzip niza sa sabaw lima katukuh tu tusa a bataan a li-mi (厘米).[8]
kasasizumaay nu yuing-ciey (雲雀之異處)
mikawaway-kalumyiti與日本歐亞雲雀容易混淆。與小歐亞雲雀易混淆但體型較大,後翼緣較白且叫聲也不同。
hina malalamlam ku Uya-yuing-ciey (歐亞雲雀) atu Lipun U-ya yuing-ciey (日本歐亞雲雀), malalamlam masasengi atu wuya Siyaw-U-ya yuing-ciey (小歐亞雲雀 ), nika u uzip nu Uya-yuing-ciey (歐亞雲雀) pikitabakien tu henian , atu u salengacay ku nuzikuzanay lislisan nu sakubad, u ngiha niza caay kalecad aca.[9]
namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan (資料來源)
mikawaway-kalumyiti- nisulitan ni Mahi Takas aci Uwi Habay.
- 維基百科https://zh.wikipedia.org/wiki/小雲雀
- 維基百科 https://zh.wikipedia.org/wiki/云雀
- 澎湖縣政府https://web.archive.org/web/20210723090801/https://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?id=10036
- 臺灣生命大百科-小雲雀(澎湖亞種):https://taieol.tw/pages/74638