satimulan a subal nakamuwan
satimulan a subal nakamuwan (kamu nu Hulam：南島語系) (kamu nu Amuhuwan：Austronesian languages)
nilacul (內容) mikawaway-kalumyiti
satimulan a subal nakamuan u nu makay timulan a subal nu binacadan nakamuan a kamu, namakay kitakit katukuh ayda u sakay cacayay i tini i subal a nakamuan pulung han tu cacayay a malebut idaw ku tuluay a lasubu a nakamuan.
u sakaliwasak nikitidaan nu timulan a bayu sakaupu nu subal, pasu Taywan(台灣), Haynan(海南), satimulan nu Yuenan(越南) , Bilipin(菲律賓), atu Malay sakaupu a subal(馬來群島), nu ttimulan sa sikatukuh i Niwsilan(紐西蘭).
u Taywan sa namakay timulan a subal i labuay saayaway a tahekalay, u sakaamisay a satimulan a subal nakamuan a kakitidaan, muenengay iti Sinpeysi(新北市) Ulay a kakitidaan(烏來區) a Tayan hananay a niyadu’, u nu aydaay kitakit mamin sakamuay tu nu timulan a subal nakamuan, u sakaamisay nikitidaan a niyadu’.
u sakaliwasak a kakitidaan (分布區域) mikawaway-kalumyiti
u sasakamuan nu timulan a subal sa, namakay 1899 a mihcaan ci Wiehaymu Simite(威爾海姆·施密特) namakay lading(拉丁) a sulit “auster” atu Sila(希臘) a sulit “nêsos“ malamul a malaheciay, nu ayawan sa idaw ku nu timulan a bali sananay, nu dikudan sa u subalay, sisa u kamu nu dipun(日本) sakamu “Austronesia“ pababelin han sa tu nu timulan a subal. nu hulam ayda tu kilul han ku nu dipun namakamuan atu sulit.
musakamuay tu satimulan a subal nakamuwan nu kakitidaan, makay Taywan nu amisan katukuh i Niwsilan nu timul a kakidaan, nu etip sa makatukuh i Mataciasicia(馬達加斯加), nu walian sa katukuh i Buhuocie a subal(復活節島), nika laliwasak a kakitidaan sa ahebal, nika caay kalecad a kamu sa yadah, malasulitay min-cu-yu(民族語) i sulu nu kitakitay a sakatinengan a cudad, pulung han sa makaala tu 1262 ku nika yadah. (Ethnologue: Languages of the World 2004).
nikasasidumaan (分類) mikawaway-kalumyiti
nu min-cu-yu(民族語) binacadan a kamu nika sasidumaan, satimulan a subal nakamuan taneng mahtatusaan nipiliwasak nu binacadan a kamu, saayaway sa Taywanay nu satimulan a subal nakamuan(台灣南島語), sakatusa sa ya Malay-polinisiya hananay a kamu(馬來-波里尼西亞).
nu ayawan sa makaala tu tusaay a bataan idaw ku tulu taneng henay pala nu atayal a kamu nu binacadan(泰雅語群), Paiwan a kamu nu binacadan(排灣語群), atu Malay a kamu nu binacadan tuluay nisakacaay kalecad a kamu. nu dikuday sa makaala tu 1239 nikasasiduma a kamu, taneng henay liwasaken tu mayteban-maywali nu Polinisiya a kamu nu binacadan(中-東部玻里尼西亞語族) (Central-Eastern Malayo-Polynesian), maytipan Malay-Polinisiya a kamu nu binacadan(西部馬來-玻里尼西亞語族) atu palatusaay caay henay sinanudenay a kamu.