"Chad" misumad laeday sasizuma

刪去的內容 新增的內容
Sabak5388sasukamu | paanin
LamiHungsasukamu | paanin
silsil 6:
== '''u siwkay nu kanatal''' ==
 
u Chad sa ilabu nu FeicoFey-cuo, itiza i 15 00 N, 19 00 E
 
u ahebal nu lala’ mapulung sa 1.284 million sq km
silsil 41:
Chad masakaputay a kanatal(查德共和國), ngangan u Chad(查德) han,(u imi aca, A-la-buo a kamu, تشاد‎ Tšād; Fa-kou a kamu, Tchad /ˈtʃæd/)nu Fay-cou tepanay lalabuay nu kanatal, nuamisan mitules tu Li-pi-ya nuwalian mitules tu Su-tan atu nu timulan nu Central african republic(中非共和國), satipan nutimulan nababiyaw tu Ce-may-lung, Nay-ci-li-ya, satipan atu Ni-zea kanatal u kalikeluhan, malikeluh. uyni u Chad(查德) a kakitizaan u tepan nu Fey-zou, mabatad ku bayu, paymihcaan caledes ku demiad, satu u  lala’ nu kanatal kakitizaan  u likelikenan namin, sisa pangangan han tu “mapatayay a balucu’ nu Fey-zou han”.
 
查德分為三個主要的地理區域:北部的沙漠地區,屬熱帶沙漠氣候;中部乾旱的薩赫爾地區,屬熱帶草原氣候;和南部較肥沃的蘇丹草原地區,屬熱帶雨林氣候。該國以查德湖的名字命名,國內最高山峰是位於撒哈拉的庫西山,首都和最大城市是恩將納。查德國內共有超過200個民族,法語和阿拉伯語是官方語言,伊斯蘭教是最多人信奉的宗教。
 
Chad(查德) malalasid(分) tu tuluay angangan nu hekal a lala’ kenis, nuwamisan nu likelikenan a  kakitizaan nu tunusay u caledesay likelikenan a demiad, tepanay makedal(乾旱) ku Sa-he-el a kakitizaan, tungusay caledesay nu nalinabuwan a demiad atu nutimulan u sidemekay(肥沃) nu Su-dan a nalinabuwan nalinabuwan a kakitizaan, tungusay a caledesay kilangkilangan a demiad, uynian a kanatal u Chad(查德) a taku a nupangangan kanatalay sakatalakaway a buyu’ tini i Sa-ha-la a Cu-si a buyu’, kahenulan a tuse atu satabakiay a tuse u En-cang-na. Chad(查德) a kanatal pulung malakuwi tu 200 nu binacadan, Fa-kuo a kamu atu A-la-po a kamu u kanatalay a kamu, Yi-se-lan-ciaw u sayadahay a singku(信奉) nu tademaw.
 
從公元前7000年開始已有大量人口在查德一帶聚居,至9世紀前後,一連串政權在查德的撒哈拉地區興起和消亡,它們都曾控制經過該區的跨撒哈拉貿易路線。查德在1920年被法國占領,成為法屬赤道非洲的一部分。1960年,查德在弗朗索瓦·托姆巴巴耶帶領下從法國獨立,但托姆巴巴耶的政策引起北部穆斯林地區不滿,最終在1965年觸發長期的內戰。1979年,反政府武裝攻占恩將納,結束了南部政權的統治。
第58行 ⟶ 第56行:
ayaw nu celah(公元) tu 7,000 a mihcaan, Chad(查德) nuwamisan a kakitizaan mulangaway mauzipay i hekal,mapadang ku nuenengay nu tademaw , satusa uynian ka kamihcaan i tiniay a kakitizaan saicelang malahat ku tademaw,Chad(查德) uyzaan  kahenulan maazih ku kasumamadan nisubelidan(考古) nisubelidan ,a tuud, angangan tuni i Bo-el-ku-en-ney-di-ti-be-se a kakitizaan ) taneng talaayaw nu katukuh ayaw nu celah tu ayaw nu 2000 a mihcaan.
 
== '''cencecen-ce(政治)''' ==
憲法賦予查德一個權力較大的行政機構,總統是查德的國家元首,有權任命總理和內閣成員,對法官、將軍、地區官員和國有企業總裁的任命都有相當影響力。當重大而緊急的事件發生,總統在與國民議會商議後可頒布緊急狀態令。總統由全民普選產生,任期為五年;2005年查德通過新憲法,廢除對總統任期的限制,之前總統只可連任一次。德比總統的主要顧問大都是札加瓦人,反對黨和南部各族在政府都有代表。貪污在查德十分普遍,透明國際在2005年公布的清廉指數顯示查德是全世界貪污最嚴重的國家,2006年情況只有輕微改善。
 
第73行 ⟶ 第71行:
 
== '''hekal a lala’(地理)''' ==
查德分為三個明顯的地理區:北部的撒哈拉沙漠地區、中部的薩赫爾地區和南部的蘇丹草原地區
 
Chad(查德) malatulu ku mahapingan(明顯) hekal lala’ a kakitizaan, nuwamisan u Sa-ha-la-sa-mu a kakitizaan. tepanay a kakitizaan atu nuwamisan Su-tan nalinabuan(草原) a kakitizaan.
 
查德分為三個主要的地理區域:北部的沙漠地區,屬熱帶沙漠氣候;中部乾旱的薩赫爾地區,屬熱帶草原氣候;和南部較肥沃的蘇丹草原地區,屬熱帶雨林氣候。該國以查德湖的名字命名,國內最高山峰是位於撒哈拉的庫西山,首都和最大城市是恩將納。查德國內共有超過200個民族,法語和阿拉伯語是官方語言,伊斯蘭教是最多人信奉的宗教。
 
Chad(查德) malalasid(分) tu tuluay angangan nu hekal a lala’ kenis, nuwamisan nu likelikenan a  kakitizaan nu tunusay u caledesay likelikenan a demiad, tepanay makedal(乾旱) ku Sa-he-el a kakitizaan, tungusay caledesay nu nalinabuwan a demiad atu nutimulan u sidemekay(肥沃) nu Su-dan a nalinabuwan nalinabuwan a kakitizaan, tungusay a caledesay kilangkilangan a demiad, uynian a kanatal u Chad(查德) a taku a nupangangan kanatalay sakatalakaway a buyu’ tini i Sa-ha-la a Cu-si a buyu’, kahenulan a tuse atu satabakiay a tuse u En-cang-na. Chad(查德) a kanatal pulung malakuwi tu 200 nu binacadan, Fa-kuo a kamu atu A-la-po a kamu u kanatalay a kamu, Yi-se-lan-ciaw u sayadahay a singku(信奉) nu tademaw.
 
== '''lalangawan(文化)''' ==
第86行 ⟶ 第88行:
* [http://www.mofa.gov.tw/default.html 外交部]
* [https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_current_heads_of_state_and_government List of current heads of state and government]
* 中文維基百科:查德:https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B9%8D%E5%BE%97<nowiki/>文
*[[:zh:乍得|查德共和國]]
[[kakuniza:Sabak Nubu]]