|
== bali nu pilpila (風車) ==
i sasa ku lala' sawni malawpes nu bayu ku lala' nu Nederland (He-Lan (荷蘭), sisa saicelang sa kunuheni a maudip, maaalaw ku nuheni tu bayu misanga' tu tibu, sisa sanga' satu siwaay a depah (lawat, 公尺) a talakaw nu sapi hucehuce nu bali a pilapila. 1229 a mihecaan sayawa a patinaku tu mutiyungay a bali nu pilapila. hatiniaytu nu tenes a miilang atu maduh tu dipus, sayaway naw tademaw henay kumi duhay kilul satu tengteng nu subayu i sapiilang. mala [[nanum]] a kelakela', kilul satu micaliw tu bali mulineng alaw mala bali nu pilapila.
masaenal ku lala' nu Nederland (He-Lan (荷蘭), tabaki ku bali, sisa kalamkam amapa tinaku ku bali nu pilapila, katuud tu ku manglaya macunus tu sisa kapahkapah kuni sanaan, caay tu kanipi yaduh sakukawaw, ayda hantu taneng tu milusalus tu kilang atu misanga tu tatipeluk, tanengtu mimelec tu simal atu cancanan. satu kuma u dipay "misanga ku kamisama' tu tademaw, i Nederland (He-Lan (荷蘭) u bali nu pilapila patinaku tu lala'", anu inaya ku talakaway nu mihuchucay a bali nu pilapila, ina Nederland (He-Lan (荷蘭) ku hican hakiya nama kayda i bayu miyala tu 1/3 a lala', ku inaya tu ku cacucuwa tu bulin (nay-lao, 奶酪) atu bangsisay a yu-cin-siang.
kapahay tu ayda ku Nederland (He-Lan (荷蘭) a kanatal, sakahemekan kuni ka caay kapawan tu nu naayaway a kawaw, uyu [[lalangawan]] nu balil nu pilapila idatu i cu'cu'dan a malineng. nina "bali nu pilapila a kanatal", i ayaw nu yadahay a lasubu a mihcaan uman ku sausi tu bali nu pilapila, nika culaculal satu ku kikay, malawpes tu kunu bali a pilapila, ayda hantu cacay tu a malebut tu. tu mihmihecaan a limaay a bulad saka tusa a duyu "u bali nu pilapila han a demiad", tina demiad hantu kapulung tademaw amala luwahluwah amalineng ku bali nu pilapila, numa ka kanatalay a tademaw iniwnamin tayni midang, tayda i dadipudan nu idangan atu bali nu pilapila a po-wu-kuan (博物館) miadih.
hatniay tu kuni pikinaul tu lala' nu Nederland (He-Lan (荷蘭), milihida tu mutidideng i pabaw nu lala' kya bali nu pilapila. kaahebal nu kakitidaan bangcalay a adihan. saka liangn ku bali nu pilapila, u daduducen nu lalangawan. sipay nu ayawan a miadih, mahida uyu ciwzika, kanahatu musaluimen adihen kya bali nu pilapila kahemekan tu adihan, mahida malinenga ku hamin nu kitakit, caay tu kapawanni, alaci' bali nu pilapila u Nederland (He-Lan (荷蘭) "kanatal a paya". ▼
▲hatniay tu kuni pikinaul tu lala' nu He-Lan (荷蘭), milihida tu mutidideng i pabaw nu lala' kya bali nu pilapila. kaahebal nu kakitidaan bangcalay a adihan. saka liangn ku bali nu pilapila, u daduducen nu lalangawan. sipay nu ayawan a miadih, mahida uyu ciwzika, kanahatu musaluimen adihen kya bali nu pilapila kahemekan tu adihan, mahida malinenga ku hamin nu kitakit, caay tu kapawanni, alaci' bali nu pilapila u He-Lan (荷蘭) "kanatal a paya".
== San-Ta-Mu bali nu pilapila a idangan (桑達姆風車民俗村) ==
micapi tu A-Mu-Se-Te-Dan (阿姆斯特丹) tusa a bataan kung-li (公里), idaw ku San-Ta-Mu (桑達姆) a idangan, idaw ku liwan tu 16-17 nu si-ji (世紀) a mihecaan a malumanay a luma', pulung han tu ayday nu [[kilang]] a nipisanga tu luma' atu kayakay, miliwan tu aadihan tu naayawa a nisangaan.
pulung nu mukasi a luma' sa aidangan hantu, bangcal ku kakitidaan, nu mukasi a wayway yadah ku taydaay miidang. i naayaway idaw ku nu kasui a kucu atu nay-lao (奶酪). inayay tu kusi kucuway tu kucu nu kilang ayda, itida satu i umahumah han atu inainakaan idaw henay ku muca'dunga, sikucu, dihekuaca caay kasenged.
i Nederland (He-Lan (荷蘭), bali nu pilapila, bakiya, nay-lao (奶酪) atu yu-cin-siang (鬱金香), balad nu sauwac atu nikulitan ni Fan-Ku (梵谷), pulungen miadih caay tu kapawanni. amica kuni ka caay kailay, nika nuaydaay tu anu tingkiya a bali nu pilapila itini tu i pabaw nu lala'. masumad nu mukasiay a Nederland (He-Lan (荷蘭) a tademaw, bangcal kuni pipatideng tu luma'.
== malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan ==
* [http://www.cia.gov/ CIA]
|
