"Greenland" misumad laeday sasizuma

刪去的內容 新增的內容
Kilang.yiyangsasukamu | paanin
Kilang.yiyangsasukamu | paanin
silsil 56:
格陵蘭這個名字是北歐的「斯堪地那維亞人」取的。根據北歐神話史詩(記載歷史的詩)「薩迦」(冰島語:saga)記載,「紅鬍子艾瑞克」因為犯謀殺罪,從冰島流亡至此。
 
Ke-lin-lan (格陵蘭) a nganga sa u Pa-O (北歐) a Skantinawiy a [[tademaw]] ani pangangan. namaka di’tuwya a [[kamu]] (sisulit i likisi) 「薩迦」(冰島語:saga)tuni sulitan, sumanahay a ngisngis ci Ea-Zui-Ke (艾瑞克), namisausi manglay mipacuk tu [[tademaw]], sisa namaka Pin-Daw (冰島) paceba’ satu milaliw katukuh i tini.
 
艾瑞克一家及他們家的奴隸,從冰島往西北航行,尋找傳說中存的陸地。當他們在島上定居下來後,便把這座島取名格陵蘭,意思就是「綠色的土地」),希望能吸引更多的移民。這一個妙計果然成功,最終有約4000名北歐人移入。
silsil 64:
北歐人的定居點在15世紀突然消失,這很可能是因為「小冰期(全球氣溫下降的一小段時期)」引起普遍的食物缺乏造成的。現代挖掘出來那個時期的居民遺骨,都有營養不良的特徵。不過,從另一個角度來說,因紐特人土著居民並沒有受到太大影響。
 
Pa-O (北歐) nu muenenga itini i 15 seci alw malawpes, uinihantu u adidiay ani kasi sulaan (diheku nami ku kitakit a puyu kunika dihekuan) sisa kai naian ku cancana a kakanen. aydaay a [[tademaw]] makudkud nuheni ku naayaway a u kak. inai nami kuyu iyu sa. nika nudumaan a sasakamuensasa[[kamu]]en, nu Niu-Te (妞特) a [[tademaw]] caay ka hicahica sa.
 
目前所知道「北歐人定居在格陵蘭」的最後一項證據,是一封西元1424年由格陵蘭寄至冰島的信件,之後就再沒有發現過北歐人定居格陵蘭的歷史證據。
silsil 73:
 
2013 mihcan cacay a bulad ni sausiyan, walu a bataan ku walu a pasintu a [[tademaw]] u nu Niu-Te (妞特) a [[tademaw]].
 
 
 
格陵蘭的人口密度非常低,而且人數呈下降趨勢。這是因為當地晝夜時間非常極端,影響當地人作息,所以當地人患上心理疾病的風險,比世上仼何一個地方都要高。自殺率也因此極高。
 
Ke-lin-lan (格陵蘭) mada decdec ku [[tademaw]] nuheni, maselep ku [[tademaw]] nuheni. uyu demiad nuheni mahicay kiya, malawlaw kuni kaudipka[[uzip|udip]] nu heni, sisa ui tidaay a [[tademaw]] si imelalang tu namaka balucuay[[balucu']]ay a adada, miki talakaw tu nutaw a niyadu’, kina pataya miki talakaw tu.
 
 
 
 
== lalangawan (文化) ==
第89行 ⟶ 第87行:
在第40屆「世界聖誕老人大會」上,格陵蘭被公認是「聖誕老公公真正的故鄉」。
 
Ke-lin-lan (格陵蘭) a [[lalangawan]] u  Niu-Te (妞特) a [[tademaw]] a [[lalangawan]] ku ngangan, mapatapal nu 維京人(Vikings)mitahaw tu lalangawan a kakawaw. unipi buting ku kawaw nuhini.
 
Ke-lin-lan (格陵蘭) malingatu mililid nu labang tayni miadih, labang hantu taneng milihida tuni pitengteng tu nu [[wacu]] i sulesuleda’an masasedsed, mibuting, muculil milaylay tu udip, atu tayda i nutawan a subal (caaya kalecad a subal) misalama’ tu lamenenga a suleda.
 
saka sepat a pulu (kitakid nu sentan lawden a kawaw), Ke-lin-lan (格陵蘭) pala (sentan lawkunkun nu tadengaay a niyadu’ay)
 
== aadupan atu langaw (動物、植物) ==
 
格陵蘭的植物以「苔原植物」(像青苔的植物)為主,包括大麻、苔草、羊鬍子草和地衣。一些無冰地區,除了矮小的樺樹、柳樹外,幾乎無的樹木生存。
 
== aadupan atu langaw ==
[[langaw]] nu Ke-lin-lan (格陵蘭) (u damay a langaw) (mahida u langaw nu damay) sa. idaw ku tama, damay a [[lutuk]], ngisngis nu sidi a [[lutuk]] atu nu [[lala']] a dikuc nu [[lutuk]]. nui naiay ku suleda nu niyadu’, apuyu ku hawsu’, liwsu’, caay ka [[uzip|udip]] namin kuni pa[[luma']]an.
 
第106行 ⟶ 第102行:
雖然許多鳥類在冬季來臨之前又飛向南方,但也有些鳥全年都居住於此,包括雷鳥和小雪巫鳥。
 
Ke-lin-lan (格陵蘭) hatidaay tu nutenes ku kasienewan i naay ku cilal (du’ud sa). u lalud hatu sabaw tu sepat ku takelal (takelal sa) sisa yadah ku tayniya nu mabahela a [[ayam]] tayni i tini sidibu siwawa, yadah ku i laluday  a [[langaw]] kapah ku langa.
 
amica kuni ka yadah nu [[ayam]] tayni i tini kasinewan hantu mubahel tu pasayda i timulan amabahel, idaw ku pamihmihcaan i tini a mueneng, u lei [[ayam]] atu ciwciu [[ayam]].
 
格陵蘭島是北極熊的家園。其他動物還有狼、北極狐、北極兔、馴鹿和旅鼠等。大批麝牛分布於島的北部,牠們有極厚的外皮,能保護牠們不受冰冷的北極風凍害。
在沿岸水域常見鯨和海豹。鹹水魚有鱈、鮭、比目魚和大比目魚。
 
Ke-lin-lan (格陵蘭) u [[luma']] nu paci [[tumay]]. idaw hinay ku lang, pacihu, paci a du’ kakakunga a ngabul atu laladayan a edu sa. yadah ku sekatalan mababenis i subal nu amis, kubatul ku bangs nu heni caay katalaw tu paci bali nu suleda ani ka duka.
 
==malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan==