|
關山鎮（郡群布農語：Kinalaungan）為臺灣臺東縣的一個鎮，位於臺東縣北部，西隔為海端鄉，北接池上鄉，東臨東河鄉，南為鹿野鄉，人口僅8.5千人，為全國人口最少且唯一未達一萬人的鎮。
ina Guanshan sa ( kapulungan nu kasaupu nu Bunun a kamu sa;: Kinalaungan ) han, i nu Taywanay pusungPusung a kakitidaan a kenis, kalaamisan nu pusungPusung, nutipan sa micapi tu Haiduan, i kaamisan sa malalitin atu chishangChishang, nuwalian sa u Donghe a kenis, kalaidaw nu tademaw sa makaala tu 8500 kayadah, i kanatal sa mala u saadidingay, u masacacayay a caay pakaidaw tu mangay a kasakenis.
該鎮相對位置位於花東縱谷平原南段，有卑南溪流過，東為海岸山脈，西為中央山脈，氣候屬熱帶季風氣候，年雨量2,000公釐，平均溫度23.7度。
ina kakitidaan sa u eneng sananay i kalingku atu pusunay a dihep kasatimulanay a enal, nikaydaan nu nanum sa ya sauwac niya Beinan hananay, nu walian sa u buyubuyuanHay-an maycapiay(海岸) tua bayubuyubuyu’an, nutipan sa ya cungya Cung-yang (中央) hananay a buyubuyuanbuyubuyu’an, u demiad sa kasacaledesan atu kasibalian a nikahida, mihmihcaan kalaidaw nu udad sa makaala tu 2,000tusaay a kunglidepah ku masausiay, u nikasabaladan sa 23.7 tu ku nutineng nu banges.
關山鎮公所 Guanshan a yakuba
▲歷史== sakay nu laylay (歷史) ==
清朝初期，平埔原住民（主要為大武壠族）已進入關山開墾。之後阿美族也在關山聚居和建社。漢人則在清朝光緒晚期開始移入開墾。臺灣日治時期則臺灣總督府移入客家族群開墾東部地區主要為鳳林一帶，其它則散居在在關山或大範圍東部地區。
i masahungtiay a kalingatuan a nipikuwan sa, ya tangabulangTangabulan hananay a binacadan ( u sakasansakasaan sa ya Ta-ulungTaulung hananay a binacadan ) micumud tu itinii tini a patadas. nudikudannu dikudan sa u pangcahPangcah masaupu tu itini maluk patideng tu kasaniyadu’. u layakLayak sa katukuh tu tiya hutiayhungtiay a hulaman ya Kuwang-si hananay sa kakilukilul satu tayni i Taywan mabulaw patadas. u nipikuwan tu nu Dipun sa ya Taywanay a mamikuwanay itawya a malingatu a pamicumud tu ngayngayNgayngay a binacadan, taynien i walian miteka a patadas, u kasahenulan a kakitidaan sa i Malihud a kenis, u masadumaay a tademaw sa taydaen i Guanshan caay sa misaahebal i nu walian a kakitidaan mueneng.
關山鎮原名為「里壠」(閩南語：Lí-lāng)，起源於阿美語，指當地多「紅蟲」之故。1920年（大正9年）設里壠區役場，之後開闢關山警備道，以其位於大關山之下，改名為關山。1946年國民政府設治關山鄉，之後改設里壠鎮，1954年再改名為關山鎮。
ina Guanshan a kenis sa u malumanay a ngangan sa ya ( lilung"Li-lung" han ) ( nu layakLayak a kamu sa: u LiLí-lang lāng) nikasingangan sa namakay nu pangcahPangcah a sikalekal, mapatuduaymapatudu’ay nu nakamuwan itawya sa, yadah ku masasumanahay a cilekay sa, 1920 a mihcaan ( kalipunankaDipunan i siwaay a mihcaan ) patideng tu LilungLi-lung hananay a kasatubanganyakuba a kakitidaan, kilul satusasa mikaykung tu sapadadan tu nu kasayubian nu taylingay a kakaydaan, kasahida sa maysasa nu tabakiay a Guanshan buyu’ asa, mahica a sipangangan tu ya Guanshan han satu mapasumad. 1946 a mihcaan u kaHulaman tu ku patidengay tu yakuba nu Guanshan, nudikudan sa sipasumad han tu ya Li-lung hananay a kenis, nika katukuh i 1954 a mihcaan sa kinacacay aca sipasumaden tu ya Guanshan han a sipangangan.
han satu mapasumad. 1946 a mihcaan u kahulaman tu ku patidengay tu yakuba nu Guanshan, nudikudan sa sipasumad hantu ya Lilung hananay a kenis, nika katukuh i 1954 a mihcaan sa kinacacay aca sipasumaden tu ya Guanshan han a sipangangan.
地理環境 u eneng nu kakitidaan ▼
▲地理環境== u eneng nu kakitidaan (地理環境) ==
關山鎮境內有卑南溪，東西分別為海岸山脈及中央山脈，屬於臺東縱谷平原的一部分，與池上鄉及鹿野鄉同樣為通谷地形，地勢平坦適合農業發展。整體而言關山鎮地區的地勢比池上鄉地區的海拔高度較低，也較潮濕。
產業上，日治時期有製糖、製腦、咖啡、紙漿產業，戰後有農墾、木業、紙業、香茅產業。產業帶來了移民，里壠市街也隨人口增加受益。關山市區位於玉里及臺東兩市街之間，又是臺20線的終點，與成功鎮之間有一海岸山脈之隔，也使關山有著地理上的獨立性。
i sakay nu kasasilacul a kalukawaw sa, i kasumamadan nu Di’pun a nipikuwan sa, idaw tu ku patideng tu kuba a misawanengay, misangan tu masaansitay a sasanekan, u kohi, u sasangaan tu tatipeluk, atu nu dikudan a mamalais a nipatadasan tu umah, idaw aca ku mikilangay u mamisidaysiway a kawaw, nu patatipelukay, atu ya nu uliay a nipisanga tu simal a kawaw. ina tuudtuud sa u mamicepcepay tu sikatayni nu mabulaway a kasaupu, itini sa sicunus tu tademaw masamata tu ku kasasilacul nu kenis, mabangbang tuku kalalacay nu misiwbayay, kakayda satu ku binawlan a kibetul ku pakay a lubuc. u Guanshan a kakitidaan sa i teban nu puseku a kenis atu ya pusungPusung a maci, pasu u sakaedeman nu Taywanan a pabanggu a dadan Tay 20 hananay a cacaliwayan, nikabasalan tu kitidaan atu SIngku sa ya nu bayuay a buyubuyuan ku mamitenaay,kyu kasaidaw nina Guanshan a kenis kunida sananay a kasamicidek.
== namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan ==
| 