|
== puu' nu mihcan(歲時祭儀) ==
u binacadan nu sakidaya, namakayda i kakawsa nu binacadan, makatukuh ayda, caaypaka ales tu nipasubana' nu kakawsan tu pisapuu' nu mihacaan, caay pakaales muleku tu nadikudan, nu babalaki katuku haydahayayda. pasukawaw nu lisin hacacay han nu heni ku kamu, duduc ku nalimaan nu tuas hatida ku nikabulaw nu nyadu' hatida ku nikalimad ta cuwacuwatacuwacuwa a palamuenengpala' mueneng, anu debungan nu tawtau ku nyadu', anu tacuwacuwa tu mihinang tu binacadan, keliden tu wamin ku sadikec, caay pakaales. mahida ku nikanikec nu wawa nu sakidaya hananay, mubalud ku i labuway nu balucu'.
== nilacul(內容) ==
=== sakacacay a lisin ===
saka cacay a lisin nu mita u sakidaya, misaumah ""開墾祭" sayaway misamihcan "過年" micangad sabaluhay tu mihecan, tala ayaw malingatu tu maluk tu umah sa, muwalamuwalatu tu tusadikacsadikec mibetik tu tuas, caay ka walsaykawalsay tu pulung atu tunud u epah u dadac u bila', katukuh i umah sayaway pahecaken kya pulung i liwliw nu umah, silac hantu ku sapatata tu tuas, caykanca papisuayaw tu nu waliyan mibetik. sayaway ku niyan a lisin misaumah hananay .
=== sakatusa sa pisatumunan ===
mahamin maliwmah ku binawlan, malingatu tu misapununmisatunun, u pisatumun hananay i ayaw nu nipaluma, idawacaidaw aca ku tungus tu satumun, patungus tu babalaki atu tuas nu binacadan, mamin ku nipatungus kya kasenun sa tu palunapaluma tu tuud amin, anu caay patungus tu babalaki nu nyadu’, alaw amahicahican ku nisamihcan. saan ku babalaki mitulun tu wadiwawa.
=== sakatulu a bulad sa, pikulasan ===
mamin misaumah ku babalaki sa, malingatu tu misatumun, pisatumun hananay sa, paluma tu panay atu habay, sademidemiad sa, u kui nyadu’ay mapapaliw, u culuk tu mapasakatusamahtatusa sa pikulasan<nowiki> "除草祭" </nowiki>katukuh i tusaay a bulad sa, idaw ku tungus, tu pikulasan hananay a lisin, nu sakidaya. uyniyan a lisin u nipaluma tu habay ku adihan, talakawtu ku habay ka tinengan tu ku tanektekay a langaw nu habay sa, u tanengay tu mikulasan, anu mikulas mahida tu i ayawen ku pilasul tu sapibetik, ku tukuh i umah palu ayawen pahceken ku pulung i liwliw nu umah, tu musilac tu sapatata tu sapibetik.
mihekac tu pulu' mieset tu padaicaw ku masakapahay, u babalaki tayda i lakulakuwan mimadapanay, u limecedan nu nyadu', tabuyu' mikilim tu kedukedu, sapasalami' tu ayam nu masakapahay, u labi mapulung ku labu nu luma' malabi, tungus tu nu nipisapunis kuydaan a lisin. mahamin kuyni sa u tabakiyay tu a lisin.
sayaway u pipuhpuhan tu tu labu nu luma’, hacacay han nu mapalaway u labu nu luma’ mipuhpuh, misawsaw tu laetusay nu iluma’ay, anu idaw u imelangay anu cacay kakapah ku nikubi’, anu idaw ku papatunusan pakaykayda satu patungus.
pakilul sa tusa u tabakiyay tu a lisin nu nyadu<nowiki>' tu masupadiyu' ''男女互慰 ”對唱" hananay a lisin sa mapalaw ku limecedan atu kapah nu nyadu'. masakapahay malalebu paadih tu limecedan, u tatayna sa misalukiyaw paadih tu masakapahay. mamin limulak ku nyadu' ay, sa tu nu tuwa' sa mu ''u hi la luy sa'' pakaicelang tu kakaydihan a tademaw. u limecedan makadih tu kakaydihan nida a tatama sa tu nu tuwa'</nowiki> sa mu u hi la luy sa"muuhilaluysa" i tapiyngantapiningan a pakaicelang milalebu.
=== limaay a bulad pisapunisan ===
misapuniis ku nyadu’ sa, taumah ku selal amibihkacmib[hkac, naniaydananaayda a bulad kalingatuwan amiayam katukuh i waluway a bladbulad, i umaumahan tu ku selal a sademidemiad miayam, sapilasul tu sakalimulak waluway a bulad tu kalalikidan. suped han ku nibihkacan katukuh i waluway a bulad sa pa tahekalen mukan i pilisinan tu kalalikidan. misapunis han ku mahiniyay.
=== enemay a bulad u pilaedisan ===
=== enemay a bulad ===
kyusakyu sa, makatukuh ayda mahida tu ku nikadikecnikanikec nu balucu’ nui nyadu’ay, katukuhan tu kuyda a demiad caay tu kasimunat ku tademaw a misakakawaw. sayaway tuyda a demiad tu sananal matabal henay yadah tu kukuselal selalta tasawawacansasawacan tabayu’ mibuting, u tatayna i luma' tu misakalahuk sapawsa tu namibutingay, katukuh i kalahukan anu teki'. sa iniw twamin ku binawlan i kasaupuwan, u mibutingay atu pawsaay nu tatayna iniw tu wamin palikeluh tu tabu tu malahuk ku binawlan,salingatu satu pakawlah tu namibutingay, laluwaluwah satu ku binawlan sademiad i tida haynika duut taluma’ u nipilaedis a lisin, matatud ku binawlan pasuwawa i nay’ ku liwan, u piladisan han kuyni a lisin.
=== pituway a bulad ===
mamin kuyniyan a lisin sa, u pilisinan nu binawlan, u pilisinan hananay a lisin sa u tungus tu nipilatlalnipilatlat nu binacadan, enemay a bulad sa, mamin tu kukawaw nui umahay kasilawadan tu nu paynyanyadu’an, i tawya kiw sa papiladlad tu udip nu nyadu’ay, i tawya u nyadu’ tuyda a demiad tu sananal, maluyaluy tuwamin tayda i kakaduba’an, makatukuh i siwaay ku tuki sa matumes tu nu binacaban, macacelcel tuwamin ku tademaw, sayaway u adiwawa ku sayaway maduba’ atu pakilul sa, tusa u adidingay a micudaday, kakilukilul satu pakaduba’tu babalaki i nay’ku liwan. mahamin mamaduba’ tu sakinacacay a liyad, u mimaliyay tu u mutukuday tu mali u pacemutay tu wycanacanan tu a latlat, hay sansandeb sa tawya pahanhan tu amabelec ku binawlan.
i tawya u nyadu’ tuyda a demiad tu sananal, maluyaluy tuwamin tayda i kakaduba’an, makatukuh i siwaay ku tuki sa matumes tu nu binacaban, macacelcel tuwamin ku tademaw, sayaway u adiwawa ku sayaway maduba’ atu pakilul sa, tusa u adidingay a micudaday, kakilukilul satu pakaduba’tu babalaki i nay’ku liwan. mahamin mamaduba’ tu sakinacacay a liyad, u mimaliyay tu u mutukuday tu mali u pacemutay tu wycanacanan tu a latlat, hay sansandeb sa tawya pahanhan tu amabelec ku binawlan.
=== waluway a bulad kalalikidan ===
|
