米蘭(義大利語:Milano[miˈlaːno] ( 聆聽))是歐洲國家義大利的西北方大城,也是米蘭廣域市(原米蘭省)的省會和倫巴第大區的首府,位於義大利人口最密集和發展程度最高的倫巴第平原上。

Milan ‘’ nu itali a kamu ; Milano ‘’ nu oco a kitaki i i’tali u satabakiay a niyadu’ i kawali amisanay , u numilanay tu a kenisayay kenis atu lunpati u satabakiay a kitidaan nu niyadu , sayadahay nu tademaw masaupu atu sapalahat u sakaidaw satalakaway nu enal i lunpati .

它是歐洲南方的重要交通要點,歷史悠久,以時尚、觀光、與建築景觀聞名於世。米蘭市轄區目前有138萬居民,其都會區達到822萬人(2018年數據)而大米蘭地區(Greater Milan)遠遠超出都市邊界進入瑞士,在此生活約有1250萬人,為義大利最大以及歐盟第二、歐洲第三大都會區。

nu satimulan u kahenulan a dadan nu oco , kasumamadan u satenesay , bancalay a tuud , piidangan , atu nisangan a luma’ tu kasingangan nu piadihan itawya . pikuwan a kenis nu milan u tademaw ayda idaw ku 138 amang nu tademaw ,duma a kenisan nu tademaw hatida 822 nu tademaw ‘’2018 a mihcaan nisulitan ‘’ satabakiay a kenis nu milan ‘’greater milan ‘’ malakuydkuya ku likutay akenis micumud tu i zuyse ,itida maudipay nu tademaw sa idaw ku 1250 amangan kuyni u satabakiay nu itali atu sakatusa u omung, sakatulu a kenis sa u oco .  

米蘭市總面積約有181,67平方公里,人口密度達到每平方公里7650人。目前米蘭市長為中間偏左無黨籍的Giuseppe Sala (頁面存檔備份,存於網際網路檔案館)擔任。

u ahebal hamin nu lala’ idaw ku 181,67 pinhuwankungli nu milan , u yadah nu tademaw makaala tu 7650 pinhuwankungli nu tademaw . i taban ku nisinsiman sa ikawili ku pikawawan nu gi seppe sala . ‘’ kina cuda singaen tu i wangciwanglu ‘’ ku sikawaway  


市轄區生產總值占義大利國內生產總值的4.8%,這個地區也被稱為藍香蕉(Blue Banana),是歐洲人口最密集與工業最發達的地區之一。

Pikawawan a kenis nikaidaw hamin sa 4,8/ , kinaniyadu mahida u pada ku lala’ nina kenisan ‘’blue banana ‘’ , kina kenis u lalaculan nu pikulian atu kasaupu nu tademaw i oco .

米蘭在中世紀時期則被稱為Mailand,德語目前依然使用這個名字,它來自於凱爾特語的Mid-lan,意為「平原中心」。

maytebanteban nu kasumamadan ku milan sipanganga hantu mailand , kamu nu te ayda uyni tu ku kasinganganan , yu mahida namakayda i kaylte a kamu kuyni mid lan , kiw u enal han .

米蘭是文藝復興的重要中心,達芬奇、米開朗基羅等藝術家曾在此工作,留下了《最後的晚餐》等藝術珍品。拿破崙於1796年佔領米蘭,並於1805年將米蘭當作義大利王國的首都。

Milan u pacacaday tu nasulitan a nalimaan u kahenulan a kitidaan , tahunci, mikaylangcilu hamin u misulitay tu kucungay a kawaw i tida , paden hantu ku ‘’ sadikuday a sakalabi ‘’ nu kucungay anikulitan . napulung i 1796 a mihcaan debungan kya milan , sikahida sa i 1805 a mihcaan pala hungtien nu milan kya I’taliay a kenis .

米蘭隨後成為受到奧地利帝國所控制的倫巴第-威尼西亞王國首都,並於1859年成為薩丁尼亞王國的一部份,逐漸隸屬於義大利王國。

nadikudan makuwanay tu nu awtili hungti akitaki ku milan pasu u lunpati winisiya a kenisan , sakahida I 1859 a mihcaan malu nu satingniya a hungtian sa , tenes ku tenes malu kalung tu nu i taliay hungti .

米蘭是一個國際性及國際化的城市,有15.2%的人口出生於國外。這個城市依然是歐洲主要的運輸和工業中心,米蘭是歐洲聯盟當中第6大的商業和金融中心(2009年),其經濟購買力(參見米蘭經濟)位居世界第26位。

U kenis nu milan tada u masakitakiay I kitaki atu silalangawan i kitaki a kenis , idaw ku nilecu han tu 15,2/ namakay i dumaay a tademaw. Kinakenisan mahida tu nu a ngangan nu oco saculu’ atu pikulian a kitidan , u milan i oco u  masakakuay itebanay tu sakaenen nu misiwbaay atu sasingaan tu kalisiw ‘’ 2009 a mihcaan ‘’, saka manamec a micakay i kitaki u sabaw tusa idaw ku enenmay .


在2017年,米蘭都會區/倫巴第大區的國內生產總值僅次於巴黎法蘭西島大區,位居歐洲第二位。米蘭省2017年的人均國內生產總值大約為€46,200(為歐盟27國平均水準的161%),是義大利人均國內生產總值最高的省份,城市工人平均所得位居義大利首位,在世界上則排名第26位。

2017 a mihcaan kenis nu M%ilan satabakiay a kenis u lunpa makakilul tu palifawlansitaw u satabakiay a kenis , i Oco u sakatusa . 2017 a mihcan nu tademaw kenis nu milan inuudip tu ku nikatahkalan tu sakaidaw makaala tu 46,200 ‘’ i Omong u sakatusa idaw ku pituay a kitakian yanika idaw sa hatida tu 161% ‘’ , saka idaway ku sadak u satalakaway a kenisan ku I’tali a kitaki nu tademaw , i kenis nu mikuliay u nikulian sa i I’tali u satalakaway , i kitaki  masasilac satu saka tusa idaw ku enenay a silsil .

此外對於外籍員工而言,米蘭是世界第11昂貴的城市。根據2010年一項經濟學人信息社的研究顯示,米蘭是全球第12昂貴的居住城市。

namakayda i nutawanay a mikuliay hawsa , i kitaki u satekesay a kenis saka caca ku Milan . namakayni 2010 a mihcaan culal sa kya nikinkiwan tu sakay manamec a tademaw nu patukuhay a pasubana tu cancanay a kawaw , hamin nu kitaki u milan sabaw tusa u satekesay a pienengan kya kenis .

據一些研究報告顯示,它的經濟環境位於世界第20位,也是歐洲的第10重要的商業和金融中心,擁有價值非常高的城市品牌。

tahkal ku nikinkiwan a sulid, ya kasaupuan tu pikulian manamec nu sakasikalisiw i kitaki sakatusaay a bataan , sakahenulan saka cacay a bataan ku Oco nu pisiwbayan atu sasingaan tu kalisiw , idaw ku satalikaway a tuud sakalisiwan nu papicakayan kina kenis .  

米蘭是公認的世界時尚和設計之都,商業、工業、音樂、體育、文學、藝術及媒體皆具有全球重要影響力,也是一個主要的全球城市。

sakatinengan i kitaki kya Mlan u sayaway tu baluhay ku nisecian a kenis u pisiwbayan, pikulian , pitengilan tu dadiw , piladladtan , misulitay , kucungay atu patinakuay nu hamin i kitaki idaw ku sakahenulan kya mahiniay , saka henulan kina hamin nu kitaki a kenis.

全市擁有豐富的文化古蹟和遺產,擁有充滿活力的夜生活,並具有獨特的料理,例如義大利麵包和義大利調味飯,耶誕節的點心巴內多內則是米蘭另一個著名的特產。

hami i kenis saidaway nulangawan i kasumamadan atu nadikudan, idaw ku kapahay a sakaudip tu labii’ , saka idaw ku micidekay a nisalamian , mahida nu I’tali a minpaw atu I’tali a sadumaan a hemay , sentanciay a tiyasin panituni u nu Milan a tuud ku sakasingangan . 

蒙特拿破崙大街上的時裝商店舉世聞名,埃馬努埃萊二世長廊被認為是世界上最古老的購物中心。

Kenis nu muntenapulun picakayan tu dikuc u sakatinengan i kitaki , u sasakamuan ku aymanulayalse u satanayaay a panan unu kasumamadan a cacakayan i kitaki .

米蘭的戲劇特別著名,尤其是傳統歌劇,也孕育出幾位重要的作曲家(例如朱塞佩·威爾第),斯卡拉大劇院也相當知名。米蘭也擁有一些重要的博物館、大學、專科院校、宮殿、教堂和圖書館,例如布雷拉美術學院和斯福爾扎古堡。

sakasinganga micidek ku igki nu Mila , sangalepan ku dayday a mudadiway igki ,sisa idaw ku kahenulan nu sisadakay a misulita tu sadadiw ‘’ mahida ci cusaypiwilti ‘’ , u singanganay katinengan kya sekala satabakiay a igki . i Mila idaw ku kahenulan a padengan tu aadihan tabakiay a cacudadan , u cuwanke a picudatan , unu hunti a kitidaan , kiwkay atu piadihan tu cudad , mahida u pulila mikulitay a picudatan atu sihulcakupaw .

兩支著名的足球隊伍:AC米蘭和國際米蘭也以這座城市為根據地。米蘭在最受歡迎的歐洲旅遊城市中排名第52位,在2008年共有超過1,914,000名外國旅客訪。

ya tusaay u singanganay a kapud nu mibalukutay : AC Milin atu kkitakiay a Milan wini tu ku aenenga a kenis . sakanamuhan nu Mila i Oco tu piidangan a kenis sa payteban ku silsil nu ngangan sakay lima idaw ku tusa , i 2008 a mihca hamin malakuwid ku 1,914,000 nu makayda i nudumaan a kitaki nu midangay a mididaw .

這個城市曾經舉辦過1906年和2015年世界博覽會。

kina kenisan yu mahida sa namikawaw tu paadihan i 1906 a mihca atu 2015 a mihca i kitaki .

米蘭2005年7月啟用的RHO展覽中心占地250萬平方米,展覽面積46萬平方米,是世界上最大的博覽會場之一。

2005 a mihca pituay a bulad malingatu ku Milan tu RHO u lala’ hatida 250 aman a telican ku sapaadih, paadih u ahebal nu lala’ sepad idaw ku enem a telilic , u satabakiay nu aadihan i kitaki a kitididana .