sabatilay “nu Amilika; Sarcoidosis dumasa u sibatillay a imelang, u mana’na’ay a si-paw u cayay katatudung mala atilad “uheci si cipi malebawa” a imelang.

 
sibatillay a imelang

結節病(英語:Sarcoidosis)又稱類肉瘤病,是一種發炎細胞不正常聚集形成腫塊(肉芽腫)的疾病。

u mahiniay a imelang itini aca i bala’, banges atu mahidaay u baeng.

這種疾病通常好發於肺部、皮膚或是淋巴結。

hinaaduhay nu udip sa i mata, atay, balucu’, atu punu’, nika u mahiniay a imelang akay haw micalap tu duma a cacanan nu udiudipan.

較不常見的部位為眼、肝、心臟以及腦部,但此病可能進犯任何器官。

nu siimelang tu mahiniay atu imelang tu micumud tu dumaan a patucek.

病徵和症狀依進犯的器官而定。

 

inayay ku canan nu udiudipan nu adada, wiyda sa ahemaway utiih sa,

通常沒有症狀,或是只有輕微症狀。

anu micumud tu i bala , u imelangay tahekal ku hiwhiw masuni, muuhuh, utiih mu hanhan, atua dada ku baluwang.

當進犯肺部,患者可能會出現喘鳴、咳嗽、呼吸困難或胸痛。

duma a imelangay situngus tu lu-hu-ke-lun-se a imelang , mapulung akuti’, malebawaku baeng, u pukupukuhan atu singangan nay tu batil u banges mahida sikulitay.

部分患者會發生洛夫格倫氏症候群,合併發燒、淋巴腫大、關節炎和名為結節性紅斑的皮疹。

kamu nu Amilika “Sarc-oid-osis” pakaynin tu sulit “ sarc”, “uheci” sa ku imi nida, macunus tu “ -oid” “milecad…”atu “idaw ku baeket” , atu nudikudan -osis, “u imelang atu cayay katatudung” mapulung; kamu nu amilika a ising sa u ngangan han tu “sarcoid”.

英語 Sarc-oid-osis,由字根 sarc「肉」的意思,加上 -oid「像…似的」或「有質量的」,與後綴 -osis,「疾病或非正常情況」組成;英語醫學界常簡稱為 「sarcoid」。

sibatillay a imelang caay henay katinengi. duma anipiadih sa mu tudu’, akay uduma atademaw nu laylay nu luma’ hakiya anu caay sa matiyung ku in-ce , anu malalid atu nu sapaiyu a micidekay kyu , mapalekal ku cayay kahica , u silumaay anu idaw ku mahiniay a imelang sa milalid ku talakaw yu.

結節病的病因尚不清楚。部分看法指出,可能是有些人遺傳了易感性又受到觸發因子,如感染或化學物質刺激後,引起了免疫反應而導致。有家族病史者的患病風險較高。

kinsa han nu ising sa, u duma pakaynin i imelang atu wayway nu udip , ngay makayni nu udipay amikinsa muhacacay mucikcikay tu atatucek .

診斷時,部分需根據症狀和體徵,輔以活體組織切片證實。

anu pulungen naming ku mahiniay sa , anu tatenga siimelang tu mahiniay sa katinengan tu , u baluwang nu ayawan u bala’ maadih ku lin-pa malebawa, talakaw ku kay nika u ciya-cuwa-sin-su nu idang matatudung tu , atu u caculilan nu idang anu hinapilpil alaw mala su-e-maliyut tu huwa-may a idang nikaibuk sa tapabaw . duma sa , anu matucek sa a ulicen henay ku duma milecaday a imelang “ u hay-kay-kaku a imelang”,

若合併有以下情況,則確診的可能性會提高;雙側肺門發現淋巴腫大、高血鈣但副甲狀腺素濃度正常,或是血管緊張素Ⅰ轉化酶的血中濃度上升。此外,診斷時必須先排除其他類似症狀的疾病(如結核病)。

sibatillay a imelang akay haw pinaamihcaan kapah sa . nika , u duma a tademaw anu taluayaw matenes atu baeket ku imelang . micukaymas tu sakacay kadada’ a sapaiyu’ , u pu-luy-hun , masumad ku duma a imelang.

結節病可能在幾年內不經任何治療自癒。但是,有些人可能進展成長期或嚴重疾病。使用消炎藥,如布洛芬,可以改善某些症狀。

u mahiniay anu tahekal aca anu baeket tu ekeng nu udip a imelangay a tademaw sa , anu mahinisa u lay-ku-cun ku sapaiyu’ , u ciyang-te-sung . amikelul tu lay-ku-cun a picukaymas atu idaw ku laecussay , alahican sa mupuling tu duma a micukaymas tu sapaiyu’ , u an-ciya-tiy-lin, luy-huw-kuwiu-nin atu liw-cu-piyaw-lin a sapaiyu .

在此病產生嚴重健康問題的患者,應使用類固醇治療,如 強的松。為減少類固醇的用量及副作用,有時會併用其他藥物,如氨甲蝶呤、氯化奎寧或硫唑嘌呤等藥物。

i naimelang nu patay tu sakatalawan sa  1-7 % . nakapah tu sa imelang aca u mahiniay sa maselep tu  5% .

疾病的死亡風險為 1-7 %。治癒者再復發的機率低於 5%。

2015 a mihcaan pulung nu ipala’ay idaw ku 190 a emang nu tademaw siimelang naming tu bala’ sibatil a imelang atu laad nu bala’ a imelanh nika idaw ku 12.2 a emang nu tademaw mapatay .

2015 年,全球有 190 萬人患有肺部結節病和間質性肺病,其中有 12.2 萬人死亡。

maadih ku se-kan-ti-na-wiy-iya atademaw sa , nika umahiniay a tademaw nu imekang laliwasak sa i kitakit . i Amilika , u salengacay a tademaw , lumeniay a tademaw , u maalaay nu mahiniay a tademaw sa talakaw .

廣見於斯堪地那維亞人族群中,但此症的患者遍佈世界各地。在美國,相較於白人,黑人的患病風險相對較高。

mahiniay imelangay a tademaw u mihcaan nu hwni sa i 20 mihca katukuh tu 50 kumihcaan .

此症的患病年齡層在 20 至 50 歲之間。

nu imelangay a tademaw sa , u tatayna ku katuuday tu tatama. 1877 a mihcaan , u ising bu ing-ku ci ciyaw-na-sen. ha-cin-sen  sayaway muliwan tu muhiniay a imelang tu nikilikuwan a musakamu , kamu sa “batil a imelang sa u cayay kaadada nu bangesay a imelang” .

患者之中,女性多於男性。1877 年,英國醫生喬納森·哈欽森首次留下了此症的記敘,稱「結節病是一種不會痛的皮膚病」。

uimelang namahica症狀和體徵[編輯原始碼]

mikawaway-kalumyiti

sibatillay a imelang namakacuwa atu udipay

結節病的症狀和體徵

u batilay a i melang , u mala maminay ku udiudipan anu madada’ a imelang , micalilaw tu duma a udiudipan .

結節病,作為一種全身性發炎性疾病,可影響任何器官。

hinaadihay a imelang sa mahicay kiya , anu hinasamel, nayay ku icelang, makudus, adada, adada ku pukuh nu kuku, maacak ku mata, malebawaw ku tusud, cay katakelal ku mata, utiih mu hanhan, muuhuh, maduka ku banges.

常見的症狀較模糊,例如嗜睡、乏力、消瘦、疼痛、關節炎、眼部乾燥、膝蓋腫脹、視力模糊、呼吸困難、乾咳或皮膚損傷。

u sibatillay a imelang atu gang masasengi ku adada utiih a suwanisan.

結節病和癌症的症狀可能會比較類似以至於區別困難。

u banges tu mahicahicaay sa caay naming kalecad , pasu banges sitibeni , atu batil; sumanah tu masa puu “masaatilad” atu mahidaay u suleda a duka’ , sisa hina micidek ku imelang nu mahiniay .

皮膚的症狀各不相同,包括皮疹和結節性紅斑的小結(小突起),或者凍瘡樣狼瘡,它們經常無特殊症狀。

u imelangay a tademaw anu si batil atu sisumanahay a puu sa , tusaay a bala’ nu lin-pa nu lebawa nu tabaki atu pukuh nu udip anu adada sa , u mahiniay a imelang sa u luy-hu-ke-lun nu mapulungay; nadikudan nida u kapahay.

當患者存在結節性紅斑的結節,兩側肺門淋巴結腫大以及關節痛時,這種疾病被稱為洛夫格倫綜合征;它的預後較好。

u buwah atu atay “pasu ulat talakaw” sinzu , atu calaycay nu punu’ macalilaw kyu taluayaw ku imelang atu kakawaw tu sasumad.

腎、肝(包括門靜脈高壓)、心臟,或腦組織的受累可能會導致進一步的症狀和功能的改變。

namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan:

mikawaway-kalumyiti

[1]sibatillay a imelang 結節病(英語:Sarcoidosis)又稱類肉瘤病