u Numanti a sadipasan mudebung hananay nikalalais sakatusaay nu kitakit satabakiay masasungayaw

u Numanti a sadipasan mudebung hananay nikalalais(諾曼第戰役) sakatusaay nu kitakit satabakiay masasungayaw (第二次世界大戰)

nu Amuhuwan saayaway i hitay midebungay i Awmaha dadipasan

nilaculan(內文)

u Numanti a sadipasan mudebung hananay nikalalais na i 1944 a mihcaan u satabakiay a nikalalais malupuay nu etipan i Ozo(歐洲) a paykanatal mapulung malais tu Fakuo(法國) hananay a kanatal i mahida sa makaala tu tuluway a lasubu nu mang(萬) ku milakuwitay nu hitay. i mahida sa u malcapuway a masakaputay katinengan i enemay a bulad enemay a demiadan kapah ku layin sa, sisa pabalucu' ku tatapangan nu makumutay pangiha satu, malingatu tu mudebung ku hitay aydaay a nipacudadan sa sakasenengan nu tademaw ku nipiNumanti midebung hananay, nika lalais i mahida satabakiay nikalalais saan.

ya Numanti hananay a nika sungayawan midebung kya mademec ku Tekuo(德國) a hitay.

i mahida sa u nika lalaisan nu tademaw na idaway ku sakahiniay u likisi katukuh i tawya sa nayi henay ku makademecay tu sakay midebungay a nipingayawan midebungay, yadah ku cayay pakalaheci u sakatalawan ku midebungaay a nikangayaway sapiucul tu hitay, i mahida sa ya Tekuo Nacuyi(納粹) ku mikuwanay tu Fakuo hananay a kanatal a kakitidan. i sakay amisan ya nikapulungan nu hitay, nayay ku salamitan i tida, nika mademec micumud satu sikatinengan tu ku tabakiay a nipangiha, sisa u hitay nu malcapuay pabesud saan mingayaw tu i dumaay a kakitidaan.

misanga' misakapah tu dadebungan lalitinlitin han ku sakaicelang nu mamingayaw tu ada nadikudan sa, i enemay a demiadan mahamin tu ku nisakapah han a kakitidaan caay henay palakuwit tu cacayay a bulad sa, sikademec nu heni kya hitay nu Tekuo hananay. makaala tu sabaw tusa a mang ku nipatayan a hitay. i mahida sanga'an nu masakaputay misaahebal tu sapingayaw nu kakitidaan makaala tu cacayay a bataan nu mang depah(公尺) nipabesucan misaahebal sa makala tu tuluay a bataan, anu caay sa idaw ku limaay a mang nu depah ku nipisanga'.

malakuwit tu ku tusaay a bulad sa, ya Fakuo hananay a kanatal, u mamahaminay tu a mademec nu malupuay a hitay debungan a katukuh han tu ku liwliwan nu Tekuo hananay a kanatalan.

u nikapulungan a malkaputay kya taneng na makay bayu mingayaw midebung i kakitidaan nu saicelangay a hitay sa, kasenun saan sikalaheci ku nisalamitan masaapuyu ku mahiniay i Ozo hananay a nikalalais. zayhan sikasenengan tunu aydaay a tademaw simata tu tu nikahida, sipabaluhay nadatengan ya Tekuo hananay a kanatalan i mahida sa, anu talacuwacuwa mingayaw tu dumaay a kanatal malucek aca ku nipidebung kya tada mahini tu ku nikademec ayda sa i saw.

nikinkiwan tu nikahida(分析原因)

idaw aca ku mikinkiway tu nikahida u sakasaan sa, na makay katinengan tu sakapatelac uyni sa nu masakaputay a hitay ku sakapahay nipidakec tu i cuwacuwaay nikalucekan a sakatineng ya Numanti nipidebung nu Tekuo hananay nidatengan sa hakiya, u paceba'ay saan ku nipidateng maydih musamsam sa patelac, sisa hakiya a i Cialay(加萊) hananay a kitidaan ku heni mudebung mingayaw sa, uyda ya caayay kaicelang a mibakudangay a hitay sa patelac tu ku nidatengan, pasumulalaw henay ku tusaay a mulebutay a hitay, katinengan sa caay tu pakasikul a hicaan misumad ku hitay a midademec, sisa kakayda satu nayi' ku sapaculi nipingayawan nu tau. u sakaicelangay a nu patinengay mikuwanay a hitay alaw taydaan i Numanti miedap, paceba' saan mipadang nika matalaw tu tada labu misahicahica suayaw tu nikabahel nu hikuki mahida tu u lalangaw ku nikabahel atu nikahabelut nu hitay nu masaupuay, pasu nibakudangan a kakitidaan anu micumud sa a cilaup han. u sakahida sa uyda satu u macekcekay nibakudangan kya liliten a hitay, muala patahekal uyni sa ci Sitele(希特勒) hananay kanahatu mamin mapatay ku hitay sa, makai tu makadih tu nikalahecian tu mahiniay a kawaw.

nikalawilawan(影響)

u Numanti nipidebungan sa nikatesekan a mingayaw, u sasananaman nu aydaay mapabaluhay ku nidatengan nu mikinkiway sakay midademec nu hitay, katinengan tunu kitakitay a tademaw mahiniyay haw saan. makay midebung makay hikukiay nipilebutay a hitay u icelang ku sakasimata tu mahiniay. nika ya Amuhuwan a hitay(美軍) hananay sa idaw aca ku adidi tu mulalaw ku nikapatelac, ya na dikudanay a kakawaw tinaku u Sicanhuwayen a kawaw(市場花園行動) hananay ku nacaay kya Tekuo a hitay(德軍) nayi' ku micunusay nu hitay sa, ya mulebutay masakaputay u Amuhuwan a hitay kanahatu mamin malawpes. u mulebutay a hitay atu ya cuwancia a hitay(裝甲部隊) hananay sa, u kawaw nu heni caay kau misaatekakay masasungayaw atu ada a u micebisay mipeci'ay tu sangaw ku ayaw. a maedem sakapitena' tu cacaliwayan nu hitay nu ada. anu makademec sa taneng misimaw sa misaicelang micekulan, anu caay kadayum cayay pakatena' tu ningayawan nu ada sa peci'en anu caay sa bakudangen sakacaay kakapah caliwayan nu ada, hangay caay pakahalhal ku tataydaan muhalhalay a hitayan. sikabiyalaw ku balucu' anu mahida sa nayay tu ku icelang a mayngayaw tu ada kakayda satu mademec laliwasak satu, mahida sa ahicaen a paculi tu nu tauan nipingayaw, anu idaw tu kunisetulan nu masakaputay sa hakay kinacacay han mamin mademec.

u sakasaan, idaw ku sitangahay makay nabalucu'an tu sakay i lalaisan i mahida sa i Tekuo hananay a hitay sa, nu walian mahida tu u mamin tu maliwasak ku nikalalaisan, nayi' tu ku balucu' nu hitay pauli sa tuway tu ada nu etipan, kanahatu u sakasibalucu'an maydih misimaw nika anu caay tu pakasebeng sa, i nakalalaisan u mademecay tuway adihan ayda i tusaay nika lalaisan nu kitakit sa u Tekuo a hitay kya mademec nu masakaputay a hitay, a makay i nu hitay nipidatengan a mayadih u mapulungay a icelang sa, pasayda amin i nu etipan a mipaculilay tiya Fakuo hananay, sisa i nakalaheci sa cayay kau kinacacayay hakiya, kinatusa a masasungayaw makabelinay.

namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan (參考來源)

每日頭條〈二戰中，德軍為什麼在諾曼第戰役失敗？〉[1]