u kamu nu Apaca
nilacul
mikawaway-kalumyiti
kakiliman
mikawaway-kalumyitiApaca a kamu阿巴扎語, u zuma a ngangan sa u Apac, u kamu nu Apaca a binacadan. sahetu(絕大多數) saungay i Elos kanatal a Kalajayi-cilkes kanatal, u Kawjasu subal. izaw tusa kakitizaan a kamu, u Ashikelewa kakitizaan a kamu atu tama cudaday Tapanta kakitizaan(塔盤達) a kamu.
namakay 1932 a mihcaan katukuh 1938 a mihcaan, napisulit tu Latin sulitbacu. namakay 1938 a mihcaan, malingatu misulit Apaca a kamu saungay Kilil sulitbacu. itiza i Tuelci(土耳其) kanatal, sapisulit tu nu Latin sulitbacu. ayzasa, ilabu nu Elos(俄羅斯) kanatal, izaw 3 a mang 5 a malebut a tademaw saungay Apaca a kamu. zumasatu, itiza i Te(德國) kanatal atu Amilika kanatal, izaw hatizaay a tademaw Apaca binacadan a tademaw musakamu tu mahiniay a kamu.
u Apaca a kamu malecad tu Kawjiasu kamu salaylay satipan-saamis Kawjiasu kamu binacadan, u mazepitay a kamu. mahiza laluma'ay a kamu, izaw tabakiay a edapngiha salaylay(63 edapngiha ngiha_aenengan輔音音位), zumasatu adidi' ku nangiha ngiha_aenengan salaylay. macapi tu Apuhaci a kamu, maawas tina tasusaay a kamu, masasutingen tu tina tatusaay a kamu. uyzasa, izawtu kayadah caaykalecaday. katuud tu kusuday pakuhica(認為) u caykadayumay a kamu ku Apaca a kamu, ilabu nu Kawjiasu a kamu.
sapuelac
mikawaway-kalumyitiedapngiha(輔音)
mikawaway-kalumyiti唇音 齒齦音 齒齦後音 軟齶音 小舌音 咽音 喉音
央化 邊音化 不變 齶化 唇化 不變 齶化 唇化 不變 齶化 唇化 不變 唇化
塞音 清音 p t k kʲ kʷ q qʲ qʷ ʔ
濁音 b d ɡ ɡʲ ɡʷ
擠喉音 pʼ tʼ kʼ kʲʼ kʷʼ qʼ qʲʼ qʷʼ
塞擦音 清音 t͡s t͡ʃ t͡ɕ t͡ʃʷ
濁音 d͡z d͡ʒ d͡ʑ d͡ʒʷ
擠喉音 t͡sʼ t͡ʃʼ t͡ɕʼ t͡ʃʷʼ
塞音 清音 f s ɬ ʃ ɕ ʃʷ x xʲ xʷ ħ ħʷ
濁音 v z ɮ ʒ ʑ ʒʷ ɣ ɣʲ ɣʷ ʕ ʕʷ
擠喉音 fʼ ɬʼ
鼻音 m n
近音 l j
顫音 r
nangiha(元音)
mikawaway-kalumyiti| ayaw | teban | zikuz | |
|---|---|---|---|
| edep | u | ||
| teban | e | ə | o |
| buhat | a |
sulitbacu(字母)
mikawaway-kalumyiti| А а
[a] |
Б б
[b] |
В в
[v] |
Г г
[ɡ] |
Гв гв
[ɡʷ] |
Гъ гъ
[ɣ] |
Гъв гъв
[ɣʷ] |
Гъь гъь
[ɣʲ] |
| Гь гь
[ɡʲ] |
ГӀ гӀ
[ʕ] |
ГӀв гӀв
[ʕʷ] |
Д д
[d] |
Дж дж
[dʒ] |
Джв джв
[dʒʷ] |
Джь джь
[d͡ʑ] |
Дз дз
[dz] |
| Е е
[e] |
Ё ё
[jo] |
Ж ж
[ʒ] |
Жв жв
[ʒʷ] |
Жь жь
[ʑ] |
И и
[i] |
Й й
[j] |
К к
[k] |
| Кв кв
[kʷ] |
Къ къ
[qʼ] |
Къв къв
[qʷʼ] |
Къь къь
[qʼʲ] |
Кь кь
[kʲ] |
КӀ кӀ
[kʼ] |
КӀв кӀв
[kʷʼ] |
КӀь кӀь
[kʲʼ] |
| Л л
[l] |
Ль ль
[ɮ] |
ЛӀ лӀ
[ɬʼ] |
М м
[m] |
Н н
[n] |
О о
[o] |
П п
[p] |
ПӀ пӀ
[pʼ] |
| Р р
[r] |
С с
[s] |
Т т
[t] |
Тл тл
[ɬ] |
Тш тш
[t͡ʃ] |
ТӀ тӀ
[tʼ] |
У у
[u/w] |
Ф ф
[f] |
| ФӀ фӀ
[fʼ] |
Х х
[x] |
Хв хв
[xʷ] |
Хъ хъ
[q] |
Хъв хъв
[qʷ] |
Хь хь
[xʲ] |
ХӀ хӀ
[ħ] |
ХӀв хӀв
[ħʷ] |
| Ц ц
[ts] |
ЦӀ цӀ
[tsʼ] |
Ч ч
[t͡ɕ] |
Чв чв
[tʃʷ] |
ЧӀ чӀ
[tʃʼ] |
ЧӀв чӀв
[tʃʷʼ] |
Ш ш
[ʃ] |
Шв шв
[ʃʷ] |
| ШӀ шӀ
[t͡ʃʼ] |
Щ щ
[ɕ] |
Ъ ъ
[ˠ] |
Э э
[e] |
Ю ю
[ju] |
Я я
[ja] |
Ӏ
[ʔ] |
namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan(參考來源)
mikawaway-kalumyitinasulitan ni Tuku Tiway Sayuen i 2021 a mihcaan.
阿巴扎語於《民族語》的連結（第17版，2013年）
^ UNESCO Atlas of the World's Languages in danger, UNESCO
malaalitin tu i hekalay atu zumaay a natinengan(外部連結)
mikawaway-kalumyiti- EKI's KNAB上的阿巴扎語
- Omniglot上的阿巴扎語
- 古阿迪格——阿布卡茲——阿巴扎——尤比克語字母表
- 全球首個阿巴扎語俄語——俄語阿巴扎語在線詞典
- Global Lexicostatistical Database上的阿巴扎語基礎詞彙表
- 阿巴札語簡明語法