u tumuk ci Kumud Ppazik ~ sakalulu

i 1878 a mihcaan, mabudbud ku sakizaya atu kabalan a binawlan. uyni kiya kaliyawan ya takubuwan hanay a mingayaw a kawaw. uyni a ka ngangayaw caysepi sa maala tu limaay malebut ku tadewmaw nu mapatayay a niyazu’ay, na tusaay a binacadan nayay tu ku lala’. katuud ku mapatayay nayi tu ku icelang. tabaki ku ni kasemel.

na mapahezek ku kangayaw kaliyawan (takubuwan) misamamaw aca ku hitay nu hulam tu sapidebungan, liayawan nuheni mizakep ku tumak nu sakizaya ci Kumud Ppazik, baludan i pabaw nu tabakiyay a kilang samsaman misalawacu a makala tu cacayay a malebut na pitala’. u acawana nu tumuk sa emican tu nipela’an a kilang nu katang iteban. katuuday a hitay nu hulam mulalebud i pabaw a mipipi kupi’ sa tuway. tawya satu awawan nu hulam a pacici' ku i timulay a pangcah atu cipawkanay amin a binawlan papiazih tu pisalawacu nuhni.

na i kapadesananay mu’neng a tusaay binacadan sa, sibaicu’ ci wukuangliyang tu sapipaculiyaw palimaden niza ku kabalan atu sakizaya a binawlan a mabulaw tayza i nuwaliyan atu i masaenalay a lala’. uzuma a niyazu’ay tayza tu mueneng i pangpangcahan, nanu tawya sa nayay tu matengil ku nangiha’ na tusa’ay a pinacadan mala milakalakay tu ku nikauzip.

katukuhan satu ayza sa, maala tu cacay a lasubu tulu a bataan a mihcaan tu kangayaw itawya i kaliyawan (takubuwan). kyu saicelang satu na tasa’ay a binacadan namahiza sa matabesiway tu ku pina tu a mihcaan a misaicelang adasay mapangangan tu.

uyzasa, u laylay nu binacadan katukuh ayza nayay tu ku tungusay a kawaw. cayay ku dadayumen ku sapalekal a kawaw hannanay. uzasa sakay binawlan. atu katuuday, u sapatinengaw tu katuuday nu 130 a mihcaan a kawaw tu nilawacuan nu hulam atu nayay ku pahzekan a lapades. a panukasen henay kunu naayaway ka izaw pasaupu ku tusa’ay a cidekay, masasukamu, sapisalisin tu babalaki, misaiga’an, sapatahkal a cudad, sapatahkal a iga, mizungaan, palaw nu babalaki, patahkaltu nisanga’an, atu sumamaday ngangayawan, a patahkalen amin na tusaay cidekay. atu a malaccay ku kawaw maydih sibalucu’ ayza. pasaupu tu na tusa’ay cidekay mala icelang. tu sakapulekal na tusa’ay cedekay a laylay patizengen. pangiha’ i katuuday - miwadwad tu likisi cayay ku nipaculi kuyni. u sakacaaw tu ka patatiku na lapades a kawaw.

azihan katukuh ayzasa. mabiyalaw tu ku balucu’! namazihay ayza cayay ku nizatengan kuyni a kawaw. u nika pades nu nika uzip nu tademaw a maazih tuyni a mizungaan. alaci’ mahini tu ku kakesem malalum ku balucu’ nu wama nu saydan. u ka adadaan nu balucu’ niza katukuh ayza sa u nika laliwasak nu niyazu’tu kabulaw a tatimul, taamis. saka taneng mabulaw nu niyazu’ sa u nika bakahan nu tumuk tu uzip niza. nika a dada nu balucu’ ni tumuk sa cayay ku nika dukaan nu uzip. uyza u nika liwasak nu luma’ amin.

matabesiw tu ku cacay a lasubu tulu a bataan izaw ku tusa a mihcaan sa. paynihan nu wama nu saydan i pizunga’ niza tu kakawaw itawyaay. katukuhan kitanan, anuyaan a izaw hakiya ku nu mita mahiniay tuyni kasenenan nu taw a kawaw tu nika lapades malawacuay a nika uzip mapazeng i balucu’ nu tademaw?