Wikipitiya

Switzerland

Switzerland (瑞士)

Flag of Switzerland.svg
u hata nu Switzerland (瑞士)

u Switzerland (瑞士) sa i labu nu Europe, itiza i 47 00 N, 8 00 E.

u ahebal nu lala' mapulung sa 41,277 km2. u ahebal nu lala'ay sa 39,997 km2, u ahebal nu nanumay sa 1,280 km2, hamin nu tademaw sa 8,179,294. kakalukan umah sa 38.70%, kilakilangan umah sa 31.50%, zumaay henay umah sa 29.80%.

瑞士是一個有世界公園美麗，擁有100座4000公尺以上的高山，其中最有名的是：阿爾卑斯山。

u Switzerland sa cacay a bangcalay a kanatal nu a idangan izaw ku cacay a lasubu a buyu', sepatay a malebut a depah (公尺) kya katalakaw a buyu'. sikatinengan kina A-El-Pai-Se buyu' (阿爾卑斯山).[1]

tapang tusu nu kanatal (首都)

mikawaway-kalumyiti

u tapang tusu nu kanatal sa u Bern (伯恩).

kakingingan nu kanatal demiad (國家紀念日)

mikawaway-kalumyiti

kakinging nu kanatal demiad sa 1 bulad 8 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)

mikawaway-kalumyiti

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Didier Burkhalter, micakat a demiad sa i 2012 a mihca 1 bulad 1 demiad.

u dumaay a kamu (語言)

mikawaway-kalumyiti

瑞士人會講4個語言：法語丶德語丶羅什曼語丶義大利語。主要因為：北邊靠近德國丶西鄰法國丶南邊接近義大利丶東臨奧地利的優勢讓瑞士人會這4種語言。

idaw ku sepatay a kamu nu kanatal. Zuy-Se a tademaw sepat ku katinengan nuheni tu kamu: kamu nu Felanse (法語), kamu nu Jermen (德語), kamu nu Itali (義大利語) atu kamu nu Lu-Man-Si (羅曼什語). idaw ku limaay a kanatal i tepal nu Zuy-Se. saamisan nu Zuy-Se ku Jermeni (德國). satipan ku Felanci (法國), satimulan ku Itali (義大利), sawalian ku Awstrilia (奧地利) atu Lie-Ci-Dun-Si-Deng (列支敦斯登). sisa u Zuy-Se a tamedaw matineng tu sepatay a kamu.[2]

patiyamay (金融)

mikawaway-kalumyiti

在600多年前一個最貧窮的國家，他們運用著金融丶鐘錶丶觀光丶環保來轉形，成為目前最富有的國家，世上富有人錢都存在瑞士銀行。

itawya enemay a malebut izaw kia cacay u sapakuyucay a kanatal, matineng kuheni mikisang tu kalisiw, tuki, u aidangan, sakayhekal (環保) a miniyul tu kawaw, sisa mala kakitaan tu a kanatal. kitakit u kakitaan a tademaw i gingku nu Zuy-Se amin misuped tu kalisiw. [3]

sakaudip (生活)

mikawaway-kalumyiti

在這裡沒有冷氣丶因為講求環保，這裡終年積雪是國土的面積的6成，為了自然環境，早期就建立好了的密集鐵路，所有的車站全都是同步且準時的（慢一分都不行）。

nayi' ku cu'detayki (冷氣) kya manglay kuheni tu sakayhekal (環保). paymihecaan caay kasatedep ku suleda matahab tu lala' nu kanatal enemay ka ahebal (60% nu lala'). sakay hekal mamin tu patizeng tawya masanga'ay tu ku silamalay, mahamin a pangizuan nu silamalay palecad han ku tuki (cacay a sasulitan (分鐘) lacus mahaymaw).[4]

過去貧窮時期他們的飲食是馬零薯丶有番茄湯，這地道的菜到現在瑞士人沒有忘，反應著他們務實的性格，在阿爾卑斯山歌謠節，男人穿上白上衣丶格子背心，女人著長腳裙胸先會別上一朵紅玫瑰，唱著歌謠重現過往的窮苦生活，重視自己的文化，不忘本。

yu naayway a nikauzip nuheni sa mukan tu ma-ling-su (馬鈴薯) atu kamulaw (番茄) a kabi. caay kapawan kuheni tuya lami' i Zuy-Se patinaku tu wayway nuheni. i dadiway a demiad nu A-El-Pay-Se buyu', u tatama u salengacay ku dikuc sizapa, u tatayna tanayaay ku hakama nu ayawan pakabiten tu sumanahay a balu i baluhang sa, dadiw sa nu ayaway ku heni yu malabades ku nikauzip. [5]

asu'ay a kakanan (美食)

mikawaway-kalumyiti

從蘇黎世湖打撈出來的魚是很棒的美食，可以嘗到白魚、鮭魚、梭子魚、歐鯰、江鱈和水母等製作出的美食。還有瑞士「炸魚薯條」肉質美味鮮甜。

Su-Li-Se (Zurich) a banaw yu mibuting yadah ku cacanan a butingan, izaw ku sanglacay a buting (白魚), mahiniay u kuy-yu (鮭魚), suo-zi-yu (梭子魚), o-nian (歐鯰), ciang-sue (江鱈) atu suy-mu (水母). salami tina butingan u simal a pangkiwen nu dangah kulacul pacikahen kia heci nu buting.

pacebu han i simal mangay tu padaydam kenaw tayu tumatu cing sakapahay tu kia kakanan i Zuy-Se a nisalami tu buting atu tubah saasu'ay.

瑞士醃牛肉很獨特：加了多種香料和草本植物在裡面，經過風乾，味道特好。

micidek ku sanek nu Zuy-Seay a katalalan a pacikahen palalami, pacebu'en ku zumaay a sapabangsis atu lutuk. acaken hen sapipawalian ku bali. uzuma ku asu' niya katalalan kakanen kanen.

再來是：雜肉拼盤，瑞士冬季非常寒冷，所以要大口吃肉丶大口喝酒，豪華的肉類拼盤裡有：烤香腸、牛舌、奶酪火鍋丶羊肉等等。

izaw ku "ziyamu tu titi" (雜肉拼盤). kya kasienawan kahetikan tu nu suleda i Zuy-Se, sisa manamuh ku tademaw mukan tu titi atu epah, i ziyamu izaw ku nilaculan tu akik bangsisay atiti (烤香腸), sema' nu katalalan (牛舌), nay-law nisalami tu kabi (奶酪火鍋) atu u sizi tu duma duma.

最盛大的巴塞爾狂歡節期間，人們會準備一道「巴塞爾麵粉湯」。它是由烘烤成棕色的麵粉、洋蔥、黃油還有肉湯做成的湯。瑞士很愛喝湯，另外一道土豆餅，都是很接地氣的瑞士地道美食。

i Pa-Say-Er a nalimaan misanga' tu bihun (麵粉) tuwa misa kabi nu "Pa-Say-Er". nu takulawan u sapasakabi pacebu'en tu bihun, kenaw (洋蔥), simal atu kabi nu titi. manamuh ku Zuy-Seay a tatemaw mukan tu kabi. ma-lin-su (馬鈴薯) misa tu tu-to-pin (土豆餅) sa asu' tu a kakanen itini.[6]

Pa-Say-Er a nalimaan tu aadihan (巴塞爾藝術展 )

mikawaway-kalumyiti

來自世界各地的藝術愛好者，最喜歡的目地是「巴塞爾藝術展」，最有名望的國際盛名藝術博覽會。同時也是藝術界的奧林匹克，它是世界上最好的丶形式最優丶最美麗的世界臨時藝術博物館。展出的作品包括繪畫，雕塑，裝置，照片，版畫，視頻和多媒體藝術，都是有高品質的當代以及現代畫展丶藝術品。

namakayni i kitakit namakay cuwacuwaay u tineng tu nu nalimaan sakanamuhan hansa,u kaydihan a kakitidaanay ku Pa-Say-Er a nalimaan tu aadihan (巴塞爾藝術展), u kasikadan a pu-lan-huy (博覽會) a kasingangan i kitakit. nikasan u i'-su-cieay (藝術界) a aw-lin-pi-ke (奧林匹克), u sakapahay, sakatanetek nu wayway, u sabangcalay i kitakit nu lin-se (臨時) a i'-su-po-u'-kwuan (藝術博物館). a patahkal tu nalimaan idaw ku kulid, u nituktukan, u papadengan, u sasin, u sapikulid, u masasuadihay a ying-pian (視頻) atu lekecay a ngiha (多媒體) nu tinengan. u sakahemekan ku mahiniay, mahamin kapah ku aydaay a nikulitan atu nalimaan. [7]

wang-ciw madademecay nu kanatal (網球國手)

mikawaway-kalumyiti

介紹這位生於瑞士巴塞爾，世界有名的瑞士男子網球選手：Roger Federer。他網球史上最佳男子選手之一。Federer擁有20座「大滿貫」一對一單打冠軍，在是世界男子網壇之最好紀錄，同時也創下連續237週單打世界排名第一的紀錄。截止目前為止，他的世界排名第一總周數為302周。費德勒和拉沃、博格、山普拉斯等三位傳奇前輩，被認為是網球史上的「有史以來最好的選手」（GOAT, Greatest of All Time）。 眾多評論員、權威專家、退休和現役的球員都認為費德勒是網球歷史上最偉大的球員。他被稱為瑞士男子網球第一名人。

misiwkay tina singanganay nu wang-ciw madademecay: ci Roger Federer. lecuhan cinida i Zuy-Se Pa-Say-Er. ci Federer u paycacay a sakapahay a tatama a madademecay a likisi nu wang-ciw (網球). ci Federer idaw ku tusa a bataan a kawlah nu ta-man-kuwan (大滿貫) tu malacacay a tademaway masasinsu maala nida saayaway. kya tatama sakapahay a wang-ciw nu likisi nu kanatal. nika matulin nida makaala tusaay a lasubu tulu a bataan idaw ku pitu a lipay (週) saayaway tu makaala a kanatal. katukuh satu ayda pulung han idaw tu 302 a lipay makaala atu saayaway cinida. ci Federer kina tatuluay sakasenengan kuheni ci La-Wo ci Po-Ke ci San-Pu-La-Se, kina sasepatay a tademaw mapapaadih salungay a madademacay nu wang-ciw (GOAT). katuuday a musakamuay atu mitesekay, mialesay tu mimali atu mimaliay henay ayda sakasenengan nu mimaliay tu wang-ciw nu likisi. sakasenengan ci Federer itini i Zuy-Se ku niyadu’ singangan tu saayaway a mimali tina wang-ciw nu likisi.

[8]

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan

mikawaway-kalumyiti
miala i "https://szy.wikipedia.org/w/index.php?title=Switzerland&oldid=133077"