Pakistan

Pakistan（巴基斯坦）

u Pakistan sa i labu nu Asia (亞洲), itiza i 30 00 N, 70 00 E.

u ahebal nu lala' mapulung sa izaw ku 796,095 km².

u ahebal nu lala’ay sa izaw ku 770,875 km², u ahebal nu nanumay sa izaw ku 25,220 km^2.

hamin nu tademawan sa 201,995,540.

kakalukan umah sa 35.20%, kilakilangan umah sa 2.10%, zumaay henay umah sa 62.70%.

tapang tusu nu kanatal (首都)

u tapang tusu nu kanatal sa u Islamabad (伊斯蘭瑪巴德).

kakinginan nu kanatal demiad (國家紀念日)

kakinging nu kanatal demiad sa 14 bulad 8 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Arif Alvi (Alibu．Aywye 阿里夫·艾維), 1949 a mihca 8 a bulad 29 a demiad nalecuhan. u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) nu Pakistan (巴基斯坦) ayza, micakat a demiad sa i 2018 a mihca 9 bulad 9 demiad.

cunli (總理)

u cunli nu Pacisetan (巴基斯坦) ayza sa ci Imran Khan (伊姆蘭·可汗), micakat a demiad sa i 2018 a mihcaan 8 bulad 18 demiad.

likisi (歷史)

mukasi (古代)

公元前三千年左右，哈拉帕文化產生於今巴基斯坦境內，興建了哈拉帕和摩亨佐-達羅。

kun-yun (公元) nu ayawan tuluway a malebu nu mihcaan, Hala-pa' (哈拉帕) lalangawan mapatideng i Paci-setan (巴基斯坦) a niyaduan, patideng tu Hala-pa' (哈拉帕) atu Muo-hungcuo-taluo (摩亨佐-達羅).

直至前2000年，生活在中亞的雅利安人來到印度河流域，征服了當地的達羅毗荼人，印度河文明逐漸衰亡。

katukuh tu nuayawan a tusaay a malebud a mihcaan, sakaudip itini i Cuo-Ya (中亞) nu Ya-li-an (雅利安) a tademaw tayni i Ing-du (印度) a sauwac, debungan nuheni ku Ta-luo-pi-tu (達羅毗荼) a tademaw, Ing-du (印度) a sauwac ni kakapah anikaudip haymaw satu malawpes.

此後的吠陀時代，雅利安人的政治中心開始向北轉移。

nikudan satu nu Fey-tuo (吠陀) a zitay (時代), Ya-li-an (雅利安) a tademaw nu cen-ce cun-sin (政治中心) malingatu pasayda malimad tayda i amis.

西元前519年起，波斯統治巴基斯坦西部地區，西元前327年，亞歷山大大帝曾率軍攻占過此地。

siyun nu ayawan lima a lasubu cacay a bataan idaw ku siwa (519) a mihcaan, Puo-se (波斯) mikuwan tu Pacisetan (巴基斯坦) nu tipan a niyadu', si-yuan nu ayawan tu tulu a lasubu tusa a bataan idaw ku pitu (327) a mihcaan, Ya-li-san-ta ta-di (亞歷山大大帝) namiladaytu tu hitay mialaw midebung tina lala'an.

大約公元前321年，被孔雀王朝的旃陀羅笈多所佔領。

kiya kunyun nu ayawan tulu a lasubu tusa a bataan idaw ku cacay (321) a mihcaan, hiyan nu Kunciawancau (孔雀王朝) a Can-tuo-luo-ciduo(旃陀羅笈多) a debungan patideng.

孔雀王朝衰落後被印度-希臘人統治，後被斯基泰人和帕提亞人統治，公元二世紀之後被貴霜帝國統治，貴霜帝國國王迦膩色迦當政時期（129－152年），王朝疆域擴至克什米爾和喜馬拉雅山以北的莎車和和田。

Kuncia-wan (孔雀王) kainaian tu nulaheci hiyantu nu Ing-du (印度)－Si-la(希臘) a tademaw mikuwan, nikudan satu hiyan nu Seci-tay (斯基泰) a tademaw atu Pati-ya (帕提亞) a tademaw mikuwan, kun-yung tusa a se-ci nikudan hiyan nu Kuy-sun-tikuo (貴霜帝國) a mikuwan, Kuy-sun-tikuo (貴霜帝國) kuowan ci Ciyani-se-sia (迦膩色迦) mikuwan tawya henay i cacay a lasubu tusa a bataan idaw ku siwa-cacay a lasubu lima a bataan idaw ku tusa (129-152) a mihcaan, wancaw a kitidaan misaahebal katukuh i Kese-miel (克什米爾) atu Sima-laya-san (喜馬拉雅山) nu amisan a Sa-ce (莎車) atu He-tian (和田).

三世紀到四世紀今巴基斯坦南部被薩珊王朝控制，四世紀時起，這里受到笈多王朝統治，五世紀末期來自於中亞的白匈奴逐步把疆域擴張到該地區。

tulu a se-ci katukuh tu sepat a se-ci aydaay a Pacisetan (巴基斯坦) nu timulan hiyan nu Sa’san-wancaw (薩珊王朝) mipenes amikuwan, sakasepat a se-ci sa, itini kahiyaan nu Ciduwancaw (笈多王朝) amikuwan, lima a se-ci tuhedek namakaydaay i cun-ya (中亞) a sanglacay nu maedesay a tademaw haymaw sa midebung tayda misaahebal patideng tu kakitidaan nuheni.

8世紀初，阿拉伯擴張到印度河流域，並將伊斯蘭教傳入，使大批當地居民成為穆斯林。

waluay a seci nu ayawan, Alapuo (阿拉伯) misaahebal katukuh i Ing-du (印度) a sauwac, pasayda i Yise-lan-ciaw (伊斯蘭教) micumud, hatidaaytu nu tademaw mala Mu-se-lin (穆斯林).

阿拉伯帝國退出該地區後，這里被興起於恆河三角洲一帶的波羅王朝統治。

Ala-puo (阿拉伯) miliyas tu niyadu' satu, itini nu mabuwahay i Henhe-sanciaw-cuo (恆河三角洲) nu kakitidaan a Puoluowancaw (波羅王朝) mikuwan.

11世紀初，巴基斯坦西北部處於阿富汗加茲尼王朝統治之下。

saba tu cacay a se-ci tu lingatu, Pacisetan (巴基斯坦) nutipan amisan a kakitidaan u Afuhan-ciwcene-wancaw (阿富汗加茲尼王朝) kumi kuwanay.

12世紀初，古爾王朝又取代了加茲尼王朝。

sabaw tu tusa a se-ci tu lingatu Kuel-wancaw (古爾王朝) midayliaca tu Ciace-ni-wancaw (加茲尼王朝).

1206年，庫特布·艾伯克建立奴隸王朝，巴基斯坦和印度開始處於同一政權統治之下。

cacay a malebut tusa a lasubu idaw ku enem (1206) a mihcaan, Kute-pu'. ay-puo-ke' (庫特布.艾伯克) patideng tu kalung a wan-caw, Pacisetan (巴基斯坦) atu Ingdu (印度) malingatu malecad ku mikuwan tu nuheni.

此後300年間歷經了6個王朝（德里蘇丹王朝），直至1526年被蒙兀兒帝國取代。

satu tu tuluay a lasubu a mihcaan kina enem tu a wancaw ci Deli-sudan-wancaw (德里蘇丹王朝), katukuh i cacay a malebut lima a lasubu tusa a bataan enem (1526) a mihacaan hiyani Meng-wuel (蒙兀兒帝國) mikuwan.

ayda a zitay (近代)

Ing-Kuo (英國) masasupacaw tu ku itidaay a tademaw (英國殖民壓制戰爭)

1757年後，巴基斯坦隨印度成為英國殖民地，但穆斯林與印度教徒之間衝突依然嚴重。

cacay a malebut pitu a lasubu lima a bataan idaw ku pitu (1757) a mihcaan, Paci-setan (巴基斯坦) mikilul tu Ing-du (印度) mala Ing-kuo (英國) nu tademaw, nika Muse-lin (穆斯林) atu Ing-du (印度) a sinza anikasasuad' micidek aca kuni kasasubidang.

賽義德·阿赫默德·汗領導阿利加爾運動，其繼承者於1906年成立了「全印穆斯林聯盟」，曾一度與印度國大黨合作，共同爭取印度的民族獨立，但1928年合作破裂。

Say-ide.ahe’muo-de.han (賽義德.阿赫默德.汗) mililid tu A-li-ciya-el (阿利加爾) a kawaw, mamilaylay i cacay a malebut siwa a bataan idaw ku enem (1906) a mihcaan patideng tu Cuning-muse-lin-lanmun (全印穆斯林聯盟), nama balud henay atu Ing-du (印度) a satabakiya nu dang kunuheni, mapulung miani tu Ing-du (印度) a binacadan misiteked, nika itini i cacay a malebut siwa a lasubu tusa a bataan idaw ku walu (1928) a mihcaan mangalay masasu balud mahicaaykiya alaw masasuudiih.

1940年3月23日，穆罕默德·阿里·真納領導下的穆斯林聯盟在拉合爾召開全國會議，通過了建立巴基斯坦的決議。

cacay a malebut siwa a lasubu sepat a bataan (1940) a mihcaan tulu a bulad tusa a bataan idaw ku tulu a demiad, Muhan-muode.ali.cinna (穆罕默德.阿里.真納) nililidan tu Muse-lin lanmun (穆斯林聯盟) itini i Lahe-el (拉合爾) mihapu tu kanatal amikaygi , makaawas tu sapatideng tu Paci-setan (巴基斯坦) anipaketung tuni kaygian kawa.

1947年6月，英國公布蒙巴頓方案，同意印巴分治。

cacay a malebut siwa a lasubu sepat a bataan idaw ku pitu (1947) a mihcaan enenm a bulad, Ing-kuo (英國) mihapuy tu Pumun-padung (布蒙巴頓) a kawaw, misulul tu Ing-pa (印巴) anikasabenis.

8月14日，巴基斯坦宣布獨立，成為大英國協的自治領。

walu a bulad sabaw tu sepat a demiad, Paci-setan (巴基斯坦) mihapu misitekeda, mala tabakiya a ing-kuo (英國) a kakitidaan.

1956年3月23日，巴基斯坦改自治領為共和國，定國名為巴基斯坦伊斯蘭共和國。

cacay a malebut siwa a lasubu lima a bataan idaw ku enem (1956) a mihcaan tulu a bulad tusa a bataan idaw ku tulu a demiad, Paci-setan (巴基斯坦) misaumad nuuiptu a kawaw mala kunhekuo (共合國), pangangan han kina kanatal u Paci-setan (巴基斯坦) Iselan (伊斯蘭) kunhekuo (共合國).

巴基斯坦獨立後，與印度因領土糾紛（即克什米爾問題）於1948年、1965年、1971年在克什米爾地區發生了三次印巴戰爭。

Paci-setan (巴基斯坦) misiteked satu, , atu Ing-du (印度) a lala’ masasu lawlaw (ke’semie a kaliyuhan a kawaw) i cacay a malebut siwa a lasubu sepat a bataan idaw ku walu (1948) a mihcaa , cacay a malebut siwa a lasubu enem a bataan idaw ku lima (1965) a mihcaan, cacay a malebut siwa a lasubu pitu a bataan idaw ku cacay (1971) a mihcaan itini i kesemie (克什米爾) a niyadu’ kina tulu atu Ingpa (印巴) amalepacaw.

第三次印巴戰爭直接造成東巴基斯坦獨立成為孟加拉國。1972年7月，雙方簽署了《西姆拉協定》，實現停火。

saka tulu anikalepacaw Ing-pa (印巴) kasenu sa patideng tu Dunpacisetan (東巴基斯坦) misiteked mala Munciwla (孟加拉) a kanatal. cacay a malebut siwa alasubu pitu a bataan idaw ku tusa (1972) a mihcaan pitu a bulad, masasulit kunuheni tu (simula) (西姆拉協定) asasulitan, kiya masatedip kuni kalepacawan.

此後雙方多次會談，但未達成任何協議，1989年起，雙方不斷交火，1998年5月巴基斯坦繼印度之後進行了6次地下核試驗，使緊張局勢加劇。

kinapina kunuheni a masasukamu, nai tu kulaheci nika sasudangan, cacay a malebut siwa a lasubu walu a bataan idaw ku siwa (1989) a mihcaan, sawni malepacaw kunuheni, cacay a malebut siwa a lasubu siwa a bataan idaw ku walu (1998) a mihcaan lima a bulad Paci-setan (巴基斯坦) pacici tu Ing-du (印度) kina enem aisasa’ mikinkiw tu he (核) , macunus tuni kabiyalwnu nu tademaw.

2003年4月，印巴兩國先後表達了重新進行對話的意願，11月25日在實際控制線停火。

tusa a malebut idaw ku tulu (2003) a mihcaan sepaty a bulad , Ing-pa (印巴) nu tusaay a kanatal miliyawaca tu sasa kamuen, sabaw tu cacay a bulad tusa a bataan idaw ku lima a demiad itini i palutatenga mikuwan tu nika saluemeng tuni kalepacawan.

demiad (氣候)

巴基斯坦屬亞熱帶乾燥和半乾燥氣候，氣候總的來說比較炎熱乾燥，每年平均降雨量不到250毫米，1/4的地區降雨量在120毫米以下。

Pacisetan (巴基斯坦) u caay kaw caledesay a makedalay a kakitidaan atu kala acaacakan ku demiad,demiad a nika pulung nu sasakamuen sa kacaledesan maacak ku caledes, tu mihcaan nikahetikan nuuda han caay pakaala tu tusa a lasubu lima a bataan (250 huowmi) kuni kahetikan nu udad, sepat nu cacaya a kilacan nu niyadu' kahetikan nu udad han itinii cacay a lasubu tusa a bataan (120 huuwmi) kuni kahetikan nu udad.

最炎熱的時節是6、7月份，大部分地區中午的氣溫超過40℃，而在信德和俾路支省的部分地區中午氣溫則可能高達50℃以上。

sacaledesay nu bulad a puu'an sa i enemay pituay a bulad, tupayniyadu' a teban nu kalahukan micidek ku caledes makaala tu sepat a bataan (40 du) ku caledes, itini i Sin-Sde (信德) atu Pae-lu (俾路) a niyadu' teban nu kalahukan micidek ku caledes makaala tu 50 du.

海拔高度超過２千米以上的北部山區比較涼爽，且溫差大，晝夜平均溫差14℃左右。氣溫最低時節是12月至2月。

katalakawan nu buyu' milakuuyd tu tusa a malebu nu amis a buyu' sa’pi’atudi, tabaki kuni kasasumadan nu demiad, labii atu demiad sabaw tu sepat (14) a du kuyulaad nu demiadan, sasienaway nu bulad hanu cacay a bataan idaw ku tusa a bulad katukuh tu tusaay a bulad.